Khi chiếc hộp đen của AF 447 vẫn còn dưới đáy biển, những gì các chuyên gia điều tra tai nạn đến giờ có thể làm là phân tích 24 thông báo tự động mà chiếc máy bay xấu số đã gởi về mặt đất liên tục trong bốn phút trước khi biến mất trên màn hình rađa. Theo tổng giám đốc Air France, ông Pierre-Henry Gourgeon, hàng chục thông báo kỹ thuật gởi liên tiếp cho thấy “các hệ thống điện tử đã bị hư hỏng”. Hầu hết các giải thích đều quy về một mối: ống pitot.

Có dạng một ống kim loại hình chữ L, được gắn trên cánh hay thân máy bay, ống pitot thường được làm nóng để chống đóng băng. Bằng cách đo áp suất không khí đi vào ống, các cảm biến sẽ tính toán được vận tốc và tư thế của máy bay. Tuy nhiên, trong trường hợp AF 447, có thể ống pitot không ngăn được tình trạng đóng băng. Điều này làm nghẽn luồng khí vào ống pitot, khiến các cảm biến đo đạc và tính toán vận tốc bay không chính xác.

Tình trạng cảm biến xác định tốc độ sai cũng đã được phát hiện trên các máy bay cùng loại. Air France cho biết đã bắt đầu chú ý đến việc cảm biến đo tốc độ bị đóng băng trong hai loại máy bay A330 và A340 từ tháng 5.2008, sau khi nhận được báo cáo của một số phi công về việc cảm biến không đo chính xác vận tốc bay. Từ năm 2001, một hướng dẫn về máy bay A330 do cơ quan Quản lý hàng không liên bang (FAA) của Mỹ phát hành từng đề cập: “Vận tốc khi không chính xác có thể có nguyên nhân là do rađa hỏng hay do các ống pitot bị nghẽn”.

Các sự cố liên quan đến máy bay bộ điều khiển tự động của máy bay A330 đã được lật lại. Trong đó, đáng chú ý nhất là sự cố trên chuyến bay của hãng Hàng không Qantas từ Singapore đến Perth (Úc) vào tháng 10.2008. Sau ba giờ bay yên ổn với chế độ diều khiển tự động, đúng vào lúc tiếp viên phục vụ bữa tối, máy tính điều khiển bay tự động “hoá điên”. Nguyên nhân của sự cố trên máy bay Qantas được xác định là do máy tính đã tiếp nhận các dữ liệu sai từ cảm biến làm thay đổi chế độ bay đột ngột.

Hôm 9.6, tổ chức công đoàn của hãng Air France khuyến cáo phi công của hãng này không nhận lái máy bay Airbus A330 và A340 cho đến khi các máy bay này được thay mới ít nhất hai trong số ba ống pitot.

 Mai Mai Hương (tổng hợp)

A330 là loại máy bay tầm xa thường được dùng để khai thác các đường bay dài. Tại Việt Nam, vào ngày 3.2.2007, một máy bay A330 bay tuyến Hà Nội – Seoul đã phải hạ cánh khẩn cấp tại sân bay Nội Bài sau khi cất cánh 15 phút. Ngày 10.3.2008, một chiếc A330 tuyến Hà Nội – TP.HCM chạy trên đường băng nhưng không thể cất cánh và phải chuyển hành khách sang một máy bay khác. Cả hai sự cố không liên quan đến ống pitot.

Theo ông Trịnh Ngọc Thành, người phát ngôn của Vietnam Airlines, hãng hàng không này hiện có hai chiếc máy bay A330. Được biết, công tác kiểm tra kỹ thuật đối với máy bay A330 của Vietnam Airlines đang được siết chặt hơn sau vụ máy bay Air France gặp nạn hôm 1.6.