Kho dự trữ dồi dào bậc nhất châu Âu này đã được Phần Lan xây dựng trong nhiều năm, không chỉ bao gồm vật tư y tế mà còn cả dầu, ngũ cốc, nông cụ và nguyên vật liệu để chế tạo đạn dược. Các quốc gia Bắc Âu láng giềng gồm Na Uy, Thụy Điển và Đan Mạch cũng từng tích lũy kho dự trữ lớn thiết bị y tế, quân sự, nhiên liệu và thực phẩm trong thời chiến tranh Lạnh. Nhưng sau đó, hầu hết đã từ bỏ.
Khi bị Covid-19 tấn công, chính phủ Phần Lan lần đầu tiên mở kho dự trữ từ sau Thế chiến II. "Phần Lan là quốc gia có tinh thần phòng bị cao nhất Bắc Âu, họ luôn chuẩn bị sẵn sàng đối phó thảm họa lớn hoặc Thế chiến III", Magnus Hakenstad, học giả tại viện Nghiên cứu Quốc phòng Na Uy, cho biết.
Mặc dù Phần Lan liên tục xếp hạng cao trong danh sách các quốc gia hạnh phúc nhất thế giới, vị trí địa lý và bài học lịch sử đã dạy cho quốc gia 5,5 triệu dân luôn phải chuẩn bị cho điều tồi tệ nhất, Tomi Lounema, giám đốc điều hành của Cơ quan Cung ứng khẩn cấp Quốc gia Phần Lan, nói. Ông nhắc đến việc Phần Lan luôn dè chừng nước láng giềng Nga và từng lâm vào chiến tranh với Liên Xô năm 1939.
Phần lớn hoạt động thương mại của Phần Lan đi qua biển Baltic. Đây được coi là điểm yếu vì không giống như Thụy Điển, nơi giáp Biển Bắc ở phía tây, Phần Lan phụ thuộc hoàn toàn vào điều kiện an ninh và giao thông hàng hải ở biển Baltic. "Nếu khủng hoảng xảy ra, chuỗi cung ứng có thể bị gián đoạn", Lounema nói.
Hai tuần trước, khi số ca nhiễm nCoV tại Phần Lan bắt đầu tăng nhanh, Bộ Y tế và Xã hội yêu cầu phân phát khẩu trang dự trữ cho các bệnh viện trên toàn quốc. Phần Lan tới nay đã ghi nhận hơn 1.900 ca nhiễm và gần 30 người tử vong. "Khẩu trang đã cũ nhưng chúng vẫn dùng được", Lounema cho biết.
Phần Lan không công khai số lượng khẩu trang và vật tư khác trong kho dự trữ chiến lược cũng như địa điểm cất trữ chúng. "Tất cả chi tiết về kho hàng đều là thông tin mật", Lounema nói thêm. Tuy nhiên, giới chức xác nhận rằng hàng dự trữ được giữ trong một mạng lưới cơ sở trải rộng khắp cả nước được xây dựng từ những năm 1950.
Với biện pháp này, Phần Lan có lợi thế lớn hơn nhiều nước khác khi đối phó với đại dịch. Các quốc gia khác như Mỹ đang lâm vào tình trạng thiếu khẩu trang, máy thở và đồ bảo hộ, buộc họ phải cạnh tranh quyết liệt, ngay cả với đồng minh, để giành được các lô hàng vật tư y tế.
Giới chức Pháp cho biết họ bị người Mỹ "hớt tay trên" một lô khẩu trang từ Trung Quốc bằng cách trả giá cao hơn ngay tại đường băng, khi máy bay chở hàng chuẩn bị cất cánh. Đức nói rằng chính quyền Trump đã cố gắng thuyết phục một công ty địa phương đang phát triển vaccine nCoV chuyển công tác nghiên cứu sang Mỹ, nhằm khiến họ được tiêm chủng trước tiên khi vaccine hoàn thành.
Ủy ban Châu Âu ngày 19/3 thông báo họ xây dựng kho dự trữ thiết bị y tế đầu tiên để "giúp các quốc gia EU trong bối cảnh đại dịch Covid-19". Một số quốc gia EU thông qua luật mới cấm xuất khẩu các nguyên liệu thiết yếu.
