Xe biển số nước ngoài (NN), biển số ngoại giao (NG) sử dụng không đúng mục đích đang ngày càng nới rộng danh sách, đặc biệt là tại TP. Hà Nội. Trong đợt tổng kiểm tra của Cảnh sát Giao thông Hà Nội vừa qua, cho kết quả đáng lưu ý:
Có đến 508 xe mang biển số NN và biển số NG nằm trong diện phải thu hồi đăng ký, thu hồi biển số. Trong đó, số xe đã hết hạn sử dụng là 284 chiếc, xe không rõ thời gian sử dụng là 224 chiếc.
Nhưng đó mới chỉ là con số đã kiểm tra, trên thực tế, số lượng xe mang biển NN, biển số NG còn lớn hơn nhiều. Theo thống kê của Bộ Công an, cả nước có đến 4.000 xe NG nhập khẩu từ năm 1998 đến 2009. Trong số này có hàng nghìn xe chưa làm thủ tục chuyển nhượng hoặc đã chuyển nhượng nhưng không đóng thuế.
Không chỉ có xe NG, xe biển số NN, hiện nay, một hình thức khác cũng gây thất thoát không nhỏ cho ngành thuế là xe biếu, tặng. Các dòng xe sang có giá hàng tỷ đồng được nhập khẩu về Việt Nam theo hình thức biếu, tặng đang ngày càng tăng. Và theo cảnh báo của Tổng cục Hải quan, số ô tô mới nhập khẩu theo đường biếu, tặng có chiều hướng tăng mạnh mỗi tháng.
Lexus là một trong những dòng xe được nhập khẩu theo dạng hàng biếu, tặng tăng cao trong thời gian gần đây
Năm 2012, đã có 32 xe hạng sang, dưới 9 chỗ ngồi được nhập khẩu theo chế độ quà biếu, tặng. Điều này đã khiến cơ quan này phân vân trong việc cấp phép nhập khẩu cho hàng hóa phi mậu dịch.
Và trong khi xe biển số NN, biển số NG chưa làm thủ tục chuyển nhượng sẽ không phải đóng thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng thì xe nhập khẩu theo hình thức biếu, tặng lại không thu thuế thu nhập.
Nhưng thất thoát thuế chỉ là một vấn đề, điều khó khăn là làm sao quản lý số xe này. Cũng theo Tổng cục Hải quan, số xe này được "người tặng" là các công ty ở Mỹ và "người được tặng" là các công ty ở Việt Nam có kinh doanh ô tô.
Hàng biếu, tặng là các loại xe mới 100%, được sản xuất từ năm 2011 đến nay và là những loại xe có giá trị cao như Prado, Lexus, Land Rover.
Đã có nhiều nghi vấn là các doanh nghiệp nhập khẩu ô tô đang "lách luật". Bởi theo quy định tại Thông tư 20/2011/TT-BCT, xe mới nhập khẩu phải có giấy chỉ định hay ủy quyền, hoặc hợp đồng đại lý được hợp pháp hóa lãnh sự.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp này cũng phải có giấy chứng nhận cơ sở bảo hành, bảo dưỡng đủ điều kiện do Bộ Giao thông - Vận tải cấp mới được nhập khẩu xe dưới 9 chỗ ngồi, mới 100%.
Trong văn bản gửi Bộ Công Thương mới đây của Tổng cục Hải quan, chỉ rõ: "...có dấu hiệu lợi dụng chính sách nhằm tránh chính sách quản lý xe ô tô nhập khẩu dưới 9 chỗ ngồi trở xuống, chưa qua sử dụng, được quy định tại Thông tư 20/2011/TT-BCT về điều kiện nhập khẩu xe mới".
Để tạm thời giải quyết tình trạng trên, Bộ Công an công bố sẽ tổng kiểm tra, xử lý xe mang biển số NN, biển số NG sử dụng không đúng quy định, kể từ ngày 10/6.
Trong khi đó, Tổng cục Hải quan đề nghị, chưa nên cấp phép nhập khẩu xe ô tô mới 100% cho cá nhân và tổ chức tại Việt Nam. Trong trường hợp cho phép nhập khẩu xe theo hình thức quà biếu, tặng thì phải áp dụng thêm thuế thu nhập, do giá trị tài sản lớn.