Trong trại giam tập trung, tù nhân chỉ có thể rửa tay bằng nước rồi chùi vào quần áo vì không có xà phòng và khăn giấy. Họ buộc phải vệ sinh c‌ơ th‌ể và lau sàn với một chiếc khăn bông. Nước rửa tay sát khuẩn cũng không nằm trong danh mục đồ dùng được sử dụng.

Tình cảnh nghiệt ngã

Tình cảnh nghiệt ngã này được đề cập trong vụ kiện hôm 31/3 do Liên minh Tự do Dân sự Mỹ và dịch vụ Bảo vệ Cộng đồng DC khởi xướng. Hai tổ chức đâm đơn kiện thay mặt 4 phạm nhân đang bị giam giữ tại Trại giam thành phố Washington DC.

Trước đó, một nhóm phạm nhân ở Texas cũng yêu cầu thẩm phán yêu cầu nhà tù bang bổ sung xà phòng và dụng cụ vệ sinh. Hồ sơ hai vụ kiện đều chỉ ra các nhà tù Mỹ đang thiếu hụt nghiêm trọng thiết bị vệ sinh và sẽ “chật vật” nếu virus corona xuất hiện.

“Ngay cả những trại cải huấn tân tiến và nhân đạo nhất cũng không đảm bảo được việc giãn cách xã hội vì có quá nhiều phạm nhân chen chúc trong một không gian chật hẹp”, Greg Lipper, một luật sư bào chữa ở DC cho hay.

Kể từ khi đại dịch càn quét nước Mỹ, nhiều tù nhân đệ đơn xin được phóng thích do lo ngại lây nhiễm virus corona. Những đơn thỉnh cầu này thường không được phê duyệt. Chỉ có một trường hợp hi hữu tại New York, người phạm tội nhẹ được trả tự do vì các trại cải huấn phát hiện hơn 160 tù nhân nhiễm Covid-19.

Tù nhân bị trả về buồng giam dù có triệu chứng nhiễm virus

Hai vụ kiện ở DC và Texas có cách tiếp cận khác hẳn những nỗ lực thông thường. Hồ sơ hai vụ chỉ ra hạn chế trong công tác phòng dịch của các nhà tù và bày tỏ nguyện vọng cải thiện môi trường sống cho tù nhân trong thời dịch.

Trại giam thành phố Washington DC hiện có 6 trường hợp nhiễm Covid-19, CNN dẫn thông tin từ người phát ngôn. Dù vậy, trung tâm cải huấn này không có ý định phóng thích tù nhân trong khi dòng người ra vào trại luôn tấp nập.

Hồ sơ kiện Trại DC miêu tả tình trạng giam giữ ở đây “tàn khốc và bất thường”. Khiếu nại cho biết “Tù nhân không được xét nghiệm Covid-19 và bị trả về buồng giam dù có triệu chứng nhiễm virus corona”.

“Tù nhân không được phát xà phòng miễn phí, trừ lần phát đầu tiên khi mới vào trại. Nhiều người đã dùng hết bánh xà phòng từ lâu trong khi nhiều người không dám dùng vì sợ hết”, cáo buộc cho hay. “Mỗi khu giam giữ có một tủ đựng dụng cụ vệ sinh nhưng tù nhân sẽ bị phạt nếu dùng các vật dụng này để lau dọn buồng giam hay vệ sinh thân thể”.

Đơn kiện lên án Trại giam DC và yêu cầu Trại cung cấp xà phòng rửa tay, khăn giấy, giấy vệ sinh, nước sạch và nước sát khuẩn cho tù nhân. Những tù nhân này cũng mong muốn được sử dụng vòi tắm và dịch vụ giặt là hàng ngày.

Phó Thị trưởng của thành phố DC, ông Kevin Donahue, từ chối đưa ra bình luận về vụ việc. Ông chỉ đưa ra tuyên bố: “Kể từ giai đoạn đầu của đại dịch, chúng tôi đã lên kế hoạch để đảm bảo sự an toàn và hạnh phúc cho tất cả các nhóm dân cư, bao gồm những người chịu sự quản thúc của các trại cải huấn. Khi dịch bệnh có diễn biến xấu, chúng tôi vẫn sẽ tiếp tục làm việc để giữ cho mọi người được an toàn và mạnh khoẻ”.

Trong một vụ kiện tương tự, nhiều phạm nhân cáo buộc nhà tù bang Texas không thực hiện các biện pháp phòng chống dịch đầy đủ.

Theo hồ sơ vụ kiện, nhiều trường hợp nhiễm Covid-19 đã được ghi nhận trong các trại cải huấn và trong cộng đồng hạt Grimes, bang Texas.

Vụ kiện cũng cáo buộc nhà tù bang không áp dụng các biện pháp ngăn virus lây lan, ví dụ như giảm thiểu tương tác giữa các tù nhân.

Hiện cơ sở này đã phát hiện một phạm nhân và 2 nhân viên nhiễm Covid-19.

Người phát ngôn của Cục Tư pháp Hình Sự bang Texas (TDCJ) từ chối bình luận về các cáo buộc trên vì bang Texas vẫn đang xem xét lại vụ việc.