Cuộc khẩu chiến nổ ra giữa Trung Quốc và Mỹ tại diễn đàn Đối thoại Shangri-La được tổ chức ở Singapore cuối tuần qua cho thấy Trung Quốc đã đưa ra những yêu sách phi lý đến mức nào trên Biển Đông cũng như tình thế bị cô lập của Bắc Kinh giữa những tiếng nói về an ninh khu vực.

Sau khi bị Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis chỉ trích về các hành động quân sự hóa trên Biển Đông, Trung tướng Hà Lôi, Phó Giám đốc Học viện Khoa học Quân sự Trung Quốc, dẫn đầu đoàn đại biểu nước này tới diễn đàn Shangri-La, tuyên bố chính Mỹ mới là bên quân sự hóa Biển Đông bằng cách điều tàu chiến thực hiện các hoạt động tuần tra tự do hàng hải.

Tướng Hà Lôi cho rằng việc triển khai binh sĩ và vũ khí trên các đảo ở Biển Đông là cái gọi là“nằm trong quyền chủ quyền của Trung Quốc và được luật pháp quốc tế cho phép”.

Tướng Hà thậm chí còn so sánh việc đưa quân tới các tiền đồn trên Biển Đông cũng giống như việc Trung Quốc triển khai lực lượng đồn trú sau khi tiếp quản Hong Kong năm 1997, nhằm thể hiện cái gọi là “chủ quyền” trong khu vực.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis

Theo các chuyên gia phân tích quốc tế, đây là lần đầu tiên Trung Quốc “lộ liễu” thừa nhận kế hoạch triển khai lực lượng, khí tài tới các đảo tự nhiên và nhân tạo bồi đắp phi pháp thuộc hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam.

Tuyên bố này của Tướng Hà đi ngược lại cam kết của Chủ tịch Tập Cận Bình đưa ra năm 2015 rằng Bắc Kinh không có kế hoạch lập các căn cứ quân sự ở Biển Đông.

Cũng tại Đối thoại Shangri-La, Bộ trưởng Quốc phòng Anh và Pháp tuyên bố sẽ đưa tàu chiến vào Biển Đông để “thách thức” sự hiện diện quân sự của Trung Quốc ở khu vực.

Theo Bộ trưởng Quốc Phòng Pháp Florence Parly, một nhóm chuyên trách về hàng hải Pháp cùng với trực thăng và tàu Anh sẽ tới thăm Singapore vào tuần tới, sau đó cả 2 bên sẽ tiến vào “một số khu vực nhất định” trên Biển Đông.

Bộ trưởng Quốc phòng Anh Gavin Williamson cũng cho biết sẽ cử 3 tàu chiến tới Biển Đông trong năm nay để chống lại ảnh hưởng xấu và duy trì trật tự luật lệ trong khu vực.

Động thái này của Anh và Pháp được đưa ra sau khi Lầu Năm Góc đã cử hai tàu tuần dương được trang bị tên lửa Higgins và Antietam tiến gần tới các đảo thuộc quân đảo Hoàng Sa (thuộc chủ quyền của Việt Nam) hồi cuối tháng trước nhằm thực thị “quyền tự do hàng hải” trên Biển Đông.