Reuters dẫn lời 2 quan chức Mỹ cùng các nhà ngoại giao phương Tây và châu Á cho biết, Lầu Năm Góc muốn đẩy mạnh hoạt động tự do hàng hải gần các căn cứ Trung Quốc xây dựng trái phép trên Biển Đông.

Động thái này bao gồm chương trình tuần tra lâu hơn với số lượng tàu chiến lớn hơn hoặc ngày càng gần các thực thể bị Trung Quốc chiếm đóng trái phép. Đây cũng là những khu vực Bắc Kinh đã cho đặt thiết bị nhiễu sóng điện tử và radar quân sự hiện đại.

Bên cạnh đó, các nhà ngoại giao cho biết thêm Mỹ cũng muốn các đối tác và đồng minh tăng cường triển khai lực lượng hải quân trên Biển Đông trong bối cảnh Trung Quốc đẩy mạnh quân sự hóa ở quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa (thuộc chủ quyền của Việt Nam).

"Những gì chúng ta chứng kiến trong vài tuần qua chỉ là màn khởi đầu, rõ ràng còn rất nhiều thứ đang được lên kế hoạch. Có cảm giác là cần có thêm hành động", một nhà ngoại giao phương Tây ám chỉ các hoạt động tuần tra của 2 tàu chiến thuộc hải quân Mỹ hồi cuối tháng Năm.

Về phần mình, Lầu Năm Góc chưa đưa ra lời bình luận về các hoạt động tuần tra trong tương lai. Song người phát ngôn Christopher Logan cho hay, "chúng tôi sẽ tiếp tục hợp tác với bạn bè, đối tác và đồng minh để đảm bảo một khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương mở và tự do".

Còn theo Reuters, sự xuất hiện của 2 tàu chiến hải quân Mỹ gần cơ sở Trung Quốc xây dựng trái phép ở quần đảo Hoàng Sa (của Việt Nam) cho thấy, Lầu Năm Góc đã bắt đầu có cách tiếp cận cứng rắn hơn với Trung Quốc dù Tổng thống Donald Trump cần sự hợp tác của Trung Quốc để giải quyết vấn đề Triều Tiên.

Bên cạnh đó, dù hoạt động tuần tra ở Biển Đông đã được hải quân Mỹ lên lịch từ nhiều tháng trước nhưng trong cuộc tuần tra hồi cuối tháng Năm, đây là lần đầu tiên Mỹ điều cùng lúc 2 tàu chiến làm nhiệm vụ.

Chỉ ít ngày sau sự kiện trên, Mỹ đã ra tuyên bố rút lại lời mời Trung Quốc tham gia cuộc tập trận hải quân quy mô lớn mang tên "Vành đai Thái Bình Dương" (RIMPAC) để phản đối hoạt động quân sự hóa của Bắc Kinh trên Biển Đông.

Tuy nhiên, không ít người cho rằng hoạt động tuần tra của Mỹ dường như không thể gây tác động tới hành vi trái phép của Trung Quốc cũng như việc chính quyền Mỹ đang thiếu một chiến lược toàn diện để đối phó trước sự trỗi dậy mạnh mẽ của Trung Quốc ở Biển Đông.