Theo Reuters, ngày 8/5/2024, Bộ Thương mại Mỹ tổ chức điều trần để xem xét công nhận quy chế kinh tế thị trường cho Việt Nam. Bộ Thương mại Mỹ đã lắng nghe lập luận của các bên về việc công nhận quy chế kinh tế thị trường cho Việt Nam. Đây là một phần trong quá trình đánh giá vấn đề kinh tế thị trường của Việt Nam. Chính phủ Mỹ dự kiến sẽ đưa ra quyết định về vấn đề trên vào tháng 7/2024.
Hiện nay, Mỹ coi Việt Nam nằm trong số các nước là nền kinh tế phi thị trường trong các vụ việc phòng vệ thương mại. Việc bị coi là nền kinh tế phi thị trường có ảnh hưởng lớn đối với các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là trong các vụ điều tra chống bán phá giá. Bởi, hàng hóa từ các nền kinh tế phi thị trường phải chịu mức thuế suất cao hơn trong các cuộc điều tra chống bán phá giá.
Một trong những tác động lớn là hiện Mỹ vẫn giữ nguyên mức thuế chống bán phá giá 25,76% đối với tôm nước ấm đông lạnh của Việt Nam nhập khẩu trong năm 2024. Trong khi đó, Mỹ công nhận Thái Lan là nền kinh tế thị trường, nên mức thuế đối với mặt hàng này của Thái Lan chỉ ở mức 5,34%.
Việc Mỹ xem xét đưa Việt Nam là nền kinh tế thị trường được cộng đồng doanh nghiệp Mỹ ủng hộ mạnh mẽ, với kỳ vọng hàng hóa từ Việt Nam nhập khẩu vào Mỹ sẽ thuận lợi hơn và sẽ được giảm các loại thuế chống bán phá giá.
Trước thông tin trên, thị trường cổ phiếu một số ngành, đặc biệt là nhóm các ngành hàng xuất khẩu sang Mỹ như thủy sản hay dệt may bắt đầu có dấu hiệu tăng tích cực.
Đối với tôm, trên thị trường chứng khoán cổ phiếu nhóm ngành này trong 2 ngày qua tăng mạnh. Với cổ phiếu VHC của Công ty Cổ phần Thủy sản Vĩnh Hoàn phiên ngày 8/5 tăng 0,65%, nhưng sáng nay 9/5 tăng 4,03%; FMC của Công ty Cổ phần Thực phẩm Sao Ta từ hôm qua đến hôm nay cũng tăng lần lượt là 0,19% và 4,25%; MPC của Công ty Cổ phần Tập đoàn Thủy sản Minh Phú cũng tăng 1,86% và 4,9%.
Hay một số cổ phiếu nhóm doanh nghiệp cá tra cũng tăng nhẹ. Trong đó, cổ phiếu IDI của Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển đa quốc gia I.D.I phiên hôm qua tăng 2,68%, trong phiên sáng nay tăng 2,61%; cổ phiếu ACL của Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Thủy sản Cửu Long An Giang phiên sáng nay tăng lên mức 12.700 đồng/cp (tăng 2,83%).
Không chỉ có vậy, một số cổ phiếu nhóm dệt may cũng tăng cao từ ngày hôm qua. Trong đó, cổ phiếu MSH của Công ty Cổ phần May Sông Hồng phiên ngày 8/5 tăng kịch trần lên 49.200 đồng/cp (tăng 6,96%), hết phiên giao dịch buổi sáng 9/5 tiếp tục tăng thêm 0,20%; Cổ phiếu TCM của Công ty Cổ phần Dệt may - Đầu tư - Thương mại Thành Công sau nhiều ngày giảm giá, tuy nhiên từ hôm qua đến hết phiên sáng nay cũng tăng lần lượt 2,68% và 2,27%; cổ phiếu NDT của Tổng công ty Cổ phần Dệt may Nam Định tương tự cũng tăng lần lượt 3,23%, 1,56%.
Năm ngoái, Bộ Công Thương đã chính thức nộp hồ sơ đề nghị Bộ Thương mại Mỹ xem xét lại vấn đề kinh tế thị trường của Việt Nam. Các bản thông tin mà Việt Nam gửi đi có đầy đủ lập luận chứng minh nền kinh tế Việt Nam đáp ứng đầy đủ 6 yếu tố về công nhận nền kinh tế thị trường theo Pháp Luật Hoa Kỳ.
Trong đó, bao gồm: Mức độ chuyển đổi của đồng tiền; vấn đề đàm phán tiền lương, tiền công giữa người lao động và người sử dụng lao động; mức độ đầu tư nước ngoài vào các hoạt động kinh tế; vấn đề sở hữu nhà nước, sở hữu tư nhân; mức độ kiểm soát của Chính phủ với một số nguồn lực và giá cả; các yếu tố khác.