Hằng năm, từ cuối tháng 4 âm lịch, khi những cơn mưa đầu mùa đổ xuống, cũng là lúc người dân trên địa bàn các tỉnh Bến Tre, Bình Dương, Bình Phước, Đồng Nai,... bắt đầu mùa "săn" nấm mối.
Nấm mối là loại nấm mọc tự nhiên ở nơi có nhiều mối sinh sống và làm tổ. Khi xuất hiện những cơn mưa đầu mùa, nấm mối xuất hiện ở gò đất cao, gần các hàng rào, bờ tường hoặc dưới các tán cây và đặc biệt là ở các rừng cao su, nơi có mối sinh sống.
Nấm mối mọc tự nhiên có nhiều dinh dưỡng, được coi là siêu đặc sản của núi rừng
Những tổ mối cho nấm thường sâu dưới đất 1-2 gang tay. Mỗi năm, tại các khu rừng có 3-5 đợt nấm mọc, số lượng hạn chế vì vậy sản lượng ít hay nhiều không chủ động được.
Một mùa nấm mối thường kéo dài khoảng 3 tháng, trung bình một ngày người dân thu hoạch nhiều nhất cũng chỉ được 2-4kg nấm mối.
Anh Duy - người chuyên tìm nấm ở tỉnh Bình Phước cho hay, năm nay, mưa đến muộn nên sản lượng nấm đầu mùa thấp và giá tăng cao. Nếu như thời điểm này năm ngoái, anh có thể kiếm được 1-3 kg nấm mối mỗi ngày, thì đợt này vài ngày mới gom đủ 1kg.
Theo kinh nghiệm, nên hái nấm tốt nhất vào 3-5h sáng, khi những tai nấm chưa nở bung, giá trị dinh dưỡng sẽ cao hơn so với loại đã nở
Theo người dân địa phương, thời điểm hái nấm tốt nhất vào 3-5h sáng, khi những tai nấm chưa nở bung, giá trị dinh dưỡng cao hơn so với loại đã nở.
Cũng vì là hàng hiếm, nên khi chuẩn bị vào mùa nhiều lái buôn tìm cách mua gom từ những người đi “săn” nhỏ lẻ.
Khi vào mùa, nấm mối luôn được các thương lái đặt mua trước để cung cấp cho các nhà hàng
Anh Trương Hồng Ân (ngụ huyện Châu Thành, tỉnh Bến Tre), một thương lái, cho biết: “Hiện nay đã vào mùa nấm mối nhưng rất khan hiếm. Dù giá dao động từ 700 nghìn -1,4 triệu đồng/kg nhưng không có hàng”.
Chị Phạm Thị Phước Vân – Chủ cơ sở nuôi cấy mô nấm tại Đồng Tháp, tốt nghiệp ngành Công nghệ Sinh học Trường Đại học An Giang cho hay, nấm mối có tên khoa học là termitomyces albuminosa, là loại nấm mọc tự nhiên có giá trị dinh dưỡng cao, tuy nhiên hiện nay chưa có cơ sở nào có thể trồng được. Vì nấm mối ngon, quý hiếm và có nguồn gốc tự nhiên nên thường có giá đắt đỏ và không cố định, được mua theo đơn đặt hàng tại các nhà hàng cao cấp, trung bình 500 nghìn/nửa ký.
Người tiêu dùng cần lưu ý phân biệt giữa nấm tự nhiên và nấm nhập khẩu được nuôi trồng (màu đen)
Cũng theo chị Phước Vân, trên thị trường, hiện có loại nấm tương tự, nhập khẩu từ nước ngoài nhưng hương vị và giá trị dinh dưỡng không thể so sánh bằng nấm mối tự nhiên.
“Nấm mối tự nhiên có màu trắng, còn loại đen thui như nhiều người bán trên thị trường là nấm rễ dài của Trung Quốc chứ không phải nấm mối, tại chúng có hình dáng giống thôi chứ không phải nấm tự nhiên. Chỉ những người trong nghề mới có thể nhận biết được chính xác nấm mối tự nhiên bởi hình dạng nấm được trồng cũng tương tự nấm mối mọc tự nhiên” – chị Phước Vân lưu ý.
Do nấm mối mọc tự nhiên có giá trị dinh dưỡng cao nên vào mỗi mùa thu hoạch, dù có giá đắt đỏ, loại “siêu đặc sản” này vẫn được người tiêu dùng ráo riết tìm mua.