Một cánh rừng thông nhiều năm tuổi thuộc diện rừng phòng hộ tại phường Hùng Thắng, TP Hạ Long (Quảng Ninh) đang trong kỳ sinh trưởng tốt bỗng nhiên bốc cháy dữ dội.
Khi nguyên nhân vụ cháy đang được điều tra, cả nghìn cây thông bị chặt hạ vội vàng rồi vận chuyển đi nơi khác.
Nghi vấn đốt rừng chưa được làm rõ
Hơn tuần nay, PV Báo Giao thông liên tiếp nhận được phản ánh về tình trạng một số đối tượng ngang nhiên mang cưa máy, ô tô vận tải lên khai thác trái phép rừng thông thuộc cánh rừng phòng hộ ở TP Hạ Long bị cháy hồi đầu tháng 1/2021.
Chiều 24/5, PV Báo Giao thông đã tới hiện trường khu vực rừng phòng hộ thuộc khu 4, phường Hùng Thắng, TP Hạ Long và ghi nhận những vạt rừng cháy trụi, những cây gỗ thông đang kỳ sinh trưởng tốt bị cháy đen và đang bị đốn hạ ngổn ngang.
Có cả những tuyến đường mới mở nham nhở dọc ngang khu đất rộng hàng chục ha tiếp giáp với diện tích rừng bị đốn hạ, như thể mở đường cho việc vận chuyển gỗ được dễ dàng.
Tìm hiểu được biết, diện tích rừng bị cháy và đang bị khai thác trái phép đã được giao khoán cho Công ty CP Đầu tư phát triển tài nguyên quản lý, khai thác.
Ông Nguyễn Bá Mạnh, Phó tổng giám đốc Công ty CP Đầu tư phát triển tài nguyên xác nhận, đây là cánh rừng từng xảy ra vụ cháy hồi tháng 1/2021, lúc đó cơ quan chức năng của TP Hạ Long đã phải huy động hàng trăm lượt người phối hợp với doanh nghiệp mất gần 5 giờ mới khống chế được ngọn lửa.
thiệt hại của vụ cháy khoảng gần 5ha rừng chủ yếu trồng cây gỗ thông, nằm trong diện tích rừng phòng hộ của doanh nghiệp được giao khoán.
Những đối tượng ngang nhiên khai thác gỗ thông trong diện tích rừng phòng hộ bị cháy
Theo ông Mạnh, sau khi vụ cháy xảy ra, nghi vấn có đối tượng phá hoại, đốt rừng, Công ty đã gửi văn bản đề nghị cơ quan chức năng tỉnh Quảng Ninh và TP Hạ Long vào cuộc điều tra.
Trong lúc chờ cơ quan chức năng điều tra, xử lý, thì từ trung tuần tháng 5/2022, bảo vệ của doanh nghiệp đã phát hiện nhiều người đang khai thác gỗ trái phép trên diện tích đất rừng bị cháy mà công ty quản lý.
“Đến nay, đã có khoảng 1.000 cây gỗ thông trên diện tích gần 5ha đất rừng phòng hộ giao cho công ty chúng tôi quản lý bị khai thác. Tiền ngân sách bỏ ra hàng trăm triệu để trồng, bảo vệ, chăm sóc, vậy mà một số đối tượng lại ngang nhiên vào chặt hạ cây rồi chuyển đi. Chúng tôi nghi vấn là có động cơ đốt rừng, lấy cây, lấn chiếm đất rừng phòng hộ”, ông Mạnh nêu nghi vấn.
Theo thông tin từ phía Công ty CP Đầu tư phát triển tài nguyên, tiếp giáp với diện tích đất rừng bị cháy là khu đất rộng hàng chục ha của gia đình ông Đào Xuân Sẵn. Ông Sẵn là người đang có có tranh chấp về đất với công ty.
Xử lý kiểu nửa vời?
Nhiều nghi vấn chủ hộ ông Đào Xuân Sẵn đổi mục đích sử dụng, san gạt đường trái phép
Làm việc với PV Báo Giao thông, lãnh đạo Công ty CP Đầu tư phát triển tài nguyên đã cung cấp sơ đồ giao khoán, bảo vệ rừng và đất rừng trên diện tích 91,5ha thuộc Khoảnh 33 và 34 Tiểu khu 99 nằm trên địa giới phường Hùng Thắng, TP Hạ Long ngày 22/4/2008 với mục đích sản xuất lâm nghiệp của cơ quan có thẩm quyền; hợp đồng gia hạn giao khoán giữa Ban Quản lý rừng đặc dụng TP Hạ Long ngày 9/5/2011 với doanh nghiệp…
Theo ông Mạnh, sau vụ cháy rừng, Công ty CP Đầu tư phát triển tài nguyên vẫn chủ động quản lý hiện trạng để phục vụ công tác điều tra, xử lý theo quy định của Pháp Luật. Nhưng từ cuối tháng 9/2021, doanh nghiệp đã phát hiện một số người sử dụng phương tiện mở đường, dùng cưa máy để cắt hạ 150 cây thông trên diện tích khoảng 1.500m2.
Thời điểm đó, công ty đã có văn bản gửi UBND TP Hạ Long và các đơn vị liên quan để báo cáo sự việc và đề nghị kiểm tra, xử lý.
Ngày 12/10/2021, Công an TP Hạ Long chủ trì cùng đại diện Hạt Kiểm lâm, Phòng Kinh tế của UBND TP Hạ Long, UBND phường Hùng Thắng, đại diện Công ty CP Đầu tư và phát triển Tài nguyên, ông Đào Xuân Sẵn (SN 1972, trú tại tổ 12, khu 4B, phường Hùng Thắng, TP Hạ Long) để kiểm tra, xác minh, làm rõ việc chặt cây.
Tại buổi làm việc này, ông Sẵn đã nhận mình là người chặt hạ đám thông trên diện tích 1.500m2. Tuy nhiên, ông Sẵn lại cho rằng, số cây thông đó là của gia đình trồng trên thửa đất được Nhà nước cấp vào năm 1990.
Đến năm 2008, khi Nhà nước giao khoán 91,5ha rừng cho Công ty CP Đầu tư phát triển tài nguyên thì có 5,3ha bị chồng lấn vào diện tích đã cấp cho gia đình trước đó.
Tại buổi làm việc, đại diện Phòng Tài nguyên và môi trường TP Hạ Long, Phòng Kinh tế, Kiểm lâm TP Hạ Long… cũng đều cho rằng theo hồ sơ, tài liệu hai bên đưa ra thì diện tích đất này đang có tranh chấp, chồng lấn ranh giới… Đồng thời, yêu cầu 2 bên phải giữ nguyên hiện trạng không được tác động đến diện tích rừng thông bị cháy còn lại để phục vụ công tác xác minh, điều tra nguyên nhân, đối tượng gây ra vụ cháy hồi đầu năm 2021.
“Hiện, công ty đã giữ nguyên hiện trạng trên cánh rừng bị cháy như biên bản làm việc, thì lại có nhiều đối tượng tới chặt hạ cây rừng, thất thoát tài sản của Nhà nước”, lãnh đạo Công ty CP Đầu tư phát triển tài nguyên nói.
Trao đổi với PV Báo Giao thông ngày 27/5, ông Lê Văn Thắng, Phó phòng Kinh tế thuộc UBND TP Hạ Long cho biết: “Từ phản ánh của Công ty CP Đầu tư phát triển tài nguyên, chúng tôi đã kiểm tra, xác minh thực địa và ghi nhận có hành vi chặt phá rừng. Hiện, Phòng đang báo cáo UBND thành phố đề xuất giao Công an TP Hạ Long điều tra việc chặt phá rừng và ăn cắp tài sản của Nhà nước, phá hủy vật chứng làm thay đổi hiện trường vụ cháy rừng đang được điều tra”.
Trước phản ánh của PV về việc mở đường trên diện tích đất rừng sát vạt rừng bị cháy, ông Thắng cho biết: Việc chuyển đổi mục đích sử dụng từ đất rừng sang đất khác và việc mở đường trên diện tích đất rừng cần phải có hồ sơ, phương án chuyển đổi và phải được cấp có thẩm quyền cho phép.
Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, Phòng Kinh tế chưa nhận được bất cứ thủ tục, tài liệu nào liên quan đến việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất của hộ ông Đào Xuân Sẵn.
“Vấn đề này, chúng tôi sẽ cần phải kiểm tra, rà soát cụ thể thì mới xác định được có sai phạm hay không”, ông Thắng nói.
