Đề cập đến các "hành vi cưỡng ép và đối nghịch" của Trung Quốc tại các vùng biển có tranh chấp, bao gồm Biển Đông, Đô đốc Schultz hôm 21/10 ví von rằng hành động của Trung Quốc là "tiếng không khớp với hình", tức "nói một đường làm một nẻo".

"Trung Quốc nói về cách hành xử hòa bình của họ, nhưng sau đó chúng ta thấy các đảo nhân tạo mọc lên ở những nơi trước đó không có gì. Chúng ta thấy đường băng máy bay trên các đảo đó. Chúng ta thấy tên lửa hành trình chống hạm và các khí tài quân sự khác không giống như lời nói", đô đốc Karl L. Schultz, Tư lệnh Tuần duyên Mỹ, nói trong cuộc họp báo qua điện thoại với các phóng viên Đông Nam Á hôm 21/10.

Từ Manila, Philippines, ông dẫn ra các ví dụ về cách hành xử bất chấp luật pháp quốc tế của Trung Quốc, cho rằng Bắc Kinh dường như đã tập trung hơn vào việc thúc đẩy và mở rộng các lợi ích của riêng họ, đi ngược lại lợi ích của nước trong khu vực.

"Chúng ta đã thấy những nơi như đá Chữ Thập (thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam - PV), từ một nơi không có người ở trở thành đảo nhân tạo và bây giờ các khí tài quân sự đã xuất hiện trên đó, có thể là máy bay chiến đấu hoặc khí tài khác", tư lệnh Tuần duyên Mỹ cho biết.

"Chúng ta rõ ràng thấy (Trung Quốc) tuyên bố rằng họ không quân sự hóa khu vực trong những năm qua, nhưng rốt cuộc chúng ta đã thấy những động thái ngược lại".

Theo ông Schultz, lực lượng tuần duyên Mỹ "cần tập trung vào việc tiếp tục thúc đẩy một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và mở theo các quy chuẩn quốc tế đã được thừa nhận cũng như trật tự dựa trên luật lệ".

Ông cũng lưu ý về việc Bắc Kinh đang tìm cách mở rộng ảnh hưởng không chỉ tại khu vực mà là trên toàn cầu, thông qua các chương trình đầy tham vọng.

"Nếu các bạn nhìn vào Sáng kiến Vành đai và Con đường hay Sáng kiến Con đường Tơ lụa Vùng cực của Trung Quốc, thì đây rõ ràng là lộ trình cho thấy Trung Quốc đang nhắm tới việc mở rộng hướng tiếp cận toàn cầu như thế nào", ông nói.

"Gần đây tôi tới Greenland, và Trung Quốc đã cho thấy sự quan tâm của nước này trong việc kết nối với các dự án phát triển sân bay và cảng biển tại đây. Tôi nghĩ Trung Quốc rõ ràng có ý định mở rộng ảnh hưởng của họ".

Về quan hệ giữa lực lượng Tuần duyên Mỹ và Cảnh sát biển Việt Nam, ông, ông Schultz khẳng định hai bên đang hợp tác "tích cực".

"Tôi muốn nói rằng hợp tác với Việt Nam rất mạnh mẽ. Tôi từng tiếp đón Trung tướng Sơn (Nguyễn Văn Sơn), tư lệnh Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam, vào mùa hè năm ngoái tại trụ sở của chúng tôi ở Washington, D.C; đó là cuộc trao đổi ở cấp lãnh đạo. Chúng tôi cũng có các cuộc trao đổi cấp chuyên gia với Cảnh sát biển Việt Nam", ông nói.

Ông Schultz cho biết tuần duyên Mỹ vẫn đang làm việc với các cơ quan khác của chính phủ Mỹ để hỗ trợ và tăng cường năng lực cho lực lượng cảnh sát biển Việt Nam, với một trong những trọng tâm là vấn đề bảo trì trang thiết bị.

"Chúng tôi đã bàn giao tàu tuần duyên độ bền cao, dài 115 mét, cho Việt Nam theo chương trình bán trang bị quốc phòng dư thừa (EDA) của Mỹ. Chúng tôi cũng giúp Việt Nam bảo trì tàu và hướng dẫn cách sử dụng tàu đúng đắn để hỗ trợ tối ưu cho các hoạt động của họ", tư lệnh Tuần duyên Mỹ cho biết thêm.