Chuyện trai tân cưới gái nạ dòng (phụ nữ đã có con) có ở khắp các bản người Dao tại xã Hồ Thầu, huyện Hoàng Su Phì (Hà Giang).

Ở địa bàn thôn Tân Minh (xã Hồ Thầu) có ít nhất 7 mối tình trai tân - gái nạ dòng đã nên duyên đôi lứa. Trong đó có những cặp vợ chồng còn rất trẻ, mới cưới nhau được 1 - 2 năm.

Trường hợp của Bàn Tà Phin (SN 1987) với vợ là Đặng Mùi Mùi (SN 1993) là ví dụ điển hình.

Được biết hồi Mùi 17 tuổi thì bố mẹ bắt cô đi lấy chồng vì đã cầm 20 đồng bạc của nhà trai.

1 năm sau Mùi có bầu, nhưng do chồng cũ suốt ngày rượu chè, chơ‌ּi gá‌ּi nên Mùi đã ly dị. Khi sinh con, Mùi đặt tên con theo họ của cô.

Cánh cửa hạnh phúc gần như khép lại với Mùi thì Phin tới. Phin và Mùi tình cờ quen nhau tại phiên chợ Nậm dịch năm 2011, rồi họ yêu nhau, quấn quít bên nhau như hình với bóng.

Khi biết Mùi đã từng có chồng, lại có đứa con riêng, gia đình Phin chẳng những không phản đối mà lại còn nhiệt tình vun vén, tác thành cho 2 người.

Dù Mùi đã có con nhưng với gia đình Phin và riêng Phin thì đứa con đó như trời ban phúc xuống. Phin xem đứa trẻ như con đẻ, quyết định đổi tên cho nó theo họ của Phin.

Ở bản này, người con trai Dao khi đã đem lòng yêu 1 cô gái thì không xoáy sâu vào quá khứ, cũng chẳng đặt nặng vấn đề trinh tiết của họ.

Thế nên đối với những người phụ nữ đã có con, trai tân sẵn sàng nhận làm cha của đứa trẻ không cùng huyết thống với mình. Cho đến nay thế hệ trẻ người Dao vẫn duy trì tư tưởng đó.

Nhiều gia đình người Dao dù đông con nhưng vẫn cất công đi khắp nơi tìm thêm đứa con nuôi.

Cũng bởi họ quan niệm rằng, khi mang đứa trẻ ngoài dòng tộc về thì sẽ gặp được nhiều may mắn giống như lộc trời ban.

Do đó, kể cả con gái chửa hoang, nếu hợp tuổi thì con trai vẫn lấy bình thường.

Thậm chí nhiều chàng trai còn thích lấy gái nạ dòng làm vợ. Khi đó nhà trai phải trả thêm cho nhà gái 5 đồng bạc trắng.

Ở Hồ Thầu, nhiều cặp đôi trai tân - gái nạ dòng gần đến ngày cưới mới nhìn thấy mặt nhau.

Điển hình như trường hợp của anh Triệu Chòi Chìu (SN 1980) và Phượng Mùi Chản (SN 1984) ở thôn Trung Thành.

Ngày trước dù biết chị Chản đang chửa hoang nhưng bà Vàn Mùi Pham (mẹ Chìu) vẫn quyết cưới về cho anh. Cũng bởi người Dao có câu: ’Cây nhãn năm nay sai quả thì năm sau vẫn sai’.

Cưới về rồi, chị Chản sinh được 2 người con, nhưng đứa sau mới cùng chung huyết thống với anh Chìu. Mặc dù vậy, 2 vợ chồng vẫn hạnh phúc cho đến tận bây giờ.

Theo thống kê, tại thôn Trung Thành có ít nhất 3 cặp vợ chồng như anh Chìu - chị Chản. Trong đó có cả công an viên Triệu Chàn Ton (SN 1985) yêu cô gái ở đầu thôn tên Triệu Mùi Ghín.

Trước lúc yêu nhau, Ghín đã có thai với bạn trai cũ nhưng không nói với Ton.

Tuy nhiên, bố mẹ nhà Ghín sang bắt vạ nhà Ton vì nghĩ rằng anh là ’tác giả’ của bào thai. Lúc này, bạn bè, gia đình xúm vào động viên Ton, thế rồi cả 2 cũng nên duyên vợ chồng.

’Mình nghĩ mình yêu nó quá. Nó cũng biết lỗi rồi. Thôi thì coi con của nó là do mình tạo ra vậy’, Ton tâm sự.

Ông Triệu Chòi Phú, Chủ tịch UBND xã Hồ Thầu chia sẻ: ’Người Dao sống ở khắp các tỉnh miền núi phía Bắc, nhưng chỉ có Hồ Thầu mới có nhiều cặp đôi trai tân - gái nạ dòng như vậy’.

Ở vùng này từ thuở xa xưa, những thế hệ đi trước đã quan niệm rất thoáng về chuyện hôn nhân.

Chuyện trai tân lấy gái nạ dòng phản ánh quan điểm tiến bộ trong hôn nhân ngày nay: nam nữ bình đẳng. Đó là 1 nét đẹp riêng trong văn hóa người Dao ở Hồ Thầu hiện nay.