Tin trên được một quan chức cấp cao Myanmar thông báo vào ngày 22-7.

Hợp đồng xây dựng tuyến đường sắt dài 1.215 km nối bang Rakkhine miền đông Myanmar với thành phố Côn Minh, Trung Quốc đã không được triển khai. Hai bên đã ký biên bản ghi nhớ từ tháng 4-2011, theo đó Trung Quốc sẽ đầu tư xây dựng dự án và có quyền quản lý và vận hành tuyến đường này trong vòng 50 năm.

“Trung Quốc đã không thực hiện điều gì sau khi ký biên bản ghi nhớ, do vậy dự án đã bị hủy bỏ”, vị quan chức này nói trên báo Myanmar Times số ra gần đây.

Tuy nhiên chính những phản đối ngày càng mạnh của dư luận Myanmar về tác hại môi trường, xã hội, an ninh quốc gia của dự án đã buộc chính quyền nước này phải đình chỉ dự án

Trả lời hãng thông tấn DPA của Đức, một quan chức Myanmar cho biết “Chúng tôi hủy dự án này vì quan tâm đến mong ước của người dân. Hầu như tất cả mọi người đều nhận thấy cái mất nhiều hơn cái đạt được khi thực hiện dự án”.

Zhao Jian, giáo sư tại Đại học Giao thông Bắc Kinh nhận đinh, tuyến đường có tầm quan trọng chiến lược lớn với Trung Quốc bởi nó có thể cung cấp cho nước này một con đường vận chuyển dầu khí từ Ấn Độ Dương qua lãnh thổ Myanmar, bổ sung cho tuyến đường biển qua eo biển Malacca có khả năng bị phong tỏa nếu xảy ra xung đột quân sự ở biển Đông.

Hơn nữa đó cũng là một phần trong chiến lược xây dựng hệ thống đường sắt xuyên Á, do vậy, việc hủy dự án ảnh hưởng đến triển vọng một hệ thống nối châu Á, châu Âu, ông Zhao nói thêm.

Sau khi ký kết Biên bản ghi nhớ, Tập đoàn đường sắt Trung Quốc (China Railway) cho biết họ cần thời gian để hoàn thiện kế hoạch ban đầu và chuẩn bị cho hợp đồng BOT ở giai đoạn tiếp theo.  Song kể từ đó, công ty này không đưa ra bất cứ thông tin nào.

Hiện China Railway từ chối bình luận về thông tin trên.

Đây là lần thứ hai Miến Điện buộc phải đình chỉ một dự án với Trung Quốc do áp lực của dư luận trong nước. Vào năm 2011, chính phủ Miến Điện đã buộc phải hủy dự án liên doanh với Trung Quốc xây đập thủy điện Myitsone trị giá 3,6 tỉ đôla Mỹ.

Bắc Kinh nghĩ rằng, bằng cách đổ vốn ồ ạt vào các dự án cơ sở hạ tầng vào các nước Đông Nam Á, họ sẽ “mua”  được thêm bạn và có thêm nguồn cung cấp năng lượng cho nền kinh tế Trung Quốc. Nhưng ít ra là đối với Miến Điện, chính sách này như vậy là đã thất bại.