“Đại ca” gây khiếp đảm thành Vinh một thời quay đầu vui thú ruộng vườn

Chuyện “đệ tử ruột” của Toọng kể lại lấp lánh một hàm ý giáo dục sâu xa, rằng con người sau những lỗi lầm, nếu cuộc đời dành cho họ nhũng nẻo về nhân ái thì họ sẽ phục thiện và hoàn lương để trở thành những công dân có ích cho đời...

19 tuổi, “Nghênh nhị côn” được tôn làm đại ca trong giới giang hồ xứ Nghệ với hàng chục “đàn em”. Kể từ đó, cuộc sống của gã gắn liền với những cuộc đâm thuê chém mướn giữa các "bang hội" ở TP.Vinh. Gã còn tụ tập "đàn em"thân tín hết ra Bắc rồi lại vào Nam với tham vọng hùng bá thiên hạ. Nhưng rồi cũng đến một ngày kẻ giang hồ dọc ngang trời đất ấy cũng đã phải "ngả mũ cúi chào và chịu yên phận dưới trướng của Đệ nhị  mãi võ Trương Hiền (Toọng)...

Quy phục dưới trướng “đại ca” Toọng

Năm Hoan Nghênh (tức "Nghênh nhị côn”, SN 1951, ngụ làng Bình Phương, Thạch Châu, Thạch Hà, Nghệ Tĩnh, nay đổi tên thành thôn Bằng Châu, Thạch Châu, Lộc Hà, Hà Tĩnh) mới 5 tuổi, mẹ đã mất vì bạo bệnh, người bố chán cảnh nghèo khổ của gia đình sau đó cũng bỏ nhà đi biệt tích.

Nghênh lớn lên trong sự chăm sóc của bà nội. Bà cũng nghèo, chạy chợ chỉ đủ lo miếng ăn cho hai bà cháu, vì thế Nghênh chưa bao giờ được đến trường. Càng lớn, việc chăm sóc, giáo dục cháu càng khó khăn bởi bà nội đã quá già yếu. Không được đi học, không được dạy dỗ, mười mấy tuổi đầu, để kiếm miếng ăn gã đã lao vào cuộc sống bụi đời...

Hai mươi hai tuổi, Nghênh lang bạt đến thành Vinh, sống chui lủi nơi đẩu đường, xó chợ.Tại đây, gã giao du với đám côn đồ. Chân ướt chân ráo đến đất Vinh, nhờ bản tính ranh mãnh, lì lợm cộng với thân thể rắn chắc, nhanh nhẹn, Nghênh ra tay thu phục dưới trướng đám lâu la, lập thành băng đảng chuyên móc túi, trấn lột, cướp giật, đột vòm.

Tên tuổi của Nghênh trở thành nỗi khiếp sợ của dân thành phố Đỏ. Tối đến, nhà nhà cửa đóng then cài, không ai dám đi nột mình trên những đoạn đường vắng...

Một buổi trưa tháng sáu năm 1976 nóng như lửa đốt, một đệ tử chạy vể báo tin: Thành trắng (còn gọi là "Thành cu điên") lang bạt từ đất Bắc, trợ thủ đắc lực Hoan Nghênh bị một tên nhỏ thó, da ngăm đen, nói giọng Huế bẻ gây tay trái, ”Ngênh nhị côn"cùng hai đàn em tức tốc lao đên chợ Vinh. hỗ‌n chi‌ến xảy ra, tên nói giọng Huế có võ, rất liều và nhanh, Nghênh bị chém một nhát vào Vai trái, hai "đàn em" cũng bị đánh tơi bời. Bại trận, bị đòn đau, gã quay vể"hang ổ"dưỡng thương, đợi dịp báo thù.

Lần chạm trán thứ hai tại bến xe Vinh, Nghênh đang móc túi thì bắt gặp tên nói giọng Huế cũng đang “thó” đồng hồ của hành khách. Lần này, cùng với Nghênh có “Dũng lé”, “Thành ba tay” và ba tên nữa, còn phía gã kia cũng có hai đồng sự. hỗ‌n chi‌ến xảy ra, nhóm Nghênh lại bị thua, bỏ chạy tán loạn. Còn gã da đen nói giọng Huế kia cũng nhờ đó xưng danh, tiếng nổi như cồn… "giang hồ"thành Vinh kể từ đó biết đến Trương Hiển (sau này được đám đệ tử lâu la gọi bằng cái tên thân mật là Toọng). Hắn người Đông Hà, Quảng Trị, trôi dạt từ miền Nam về đây, thu thập đệ tử, hành nghề cướp giật, móc túi, chém thuê đâm mướn kiếm sống qua ngày.

Bấy giờ, TP.Vinh có năm khu phố: Khu phố 1 thu‌ộc đị‌a bàn bến xe liên tỉnh, nay là phường Lê Lợi; khu phố 2, phường Cửa Nam; khu phố 3, chợ Vinh, khu phố 4, phường Lê Mao; khu phố 5, phường Bến Thủy.

Thành Vinh ngày ấy vừa trỗi dậy từ đống đổ nát của bom đạn chiến tranh. Thời điểm chuyển giao đó, người dân Vinh sống trong cảnh hoang mang, lo sợ trước nhiều nhóm giang hồ, nhưng có hai băng nổi nhất, một là băng đảng do Hoan Nghênh cẩm đầu, có khoảng hơn 15 tên, và băng kia do Trương Hiền làm đầu sỏ, khoảng trên dưới 10 tên.

Lần thứ ba, nung nấu quyết tâm trả thù, rửa nhục, Hoan Nghênh dẫn theo toàn bộ số đệ tử mình có, quyết ăn thua đủ với kẻ không đội trời chung. Một cuộc đại náo đất Vinh chưa từng có nổ ra, hai kẻ thiệt mạng. Vì lẩn này Trương Hiền có súng, Nghênh bị bắn một phát vào chân trái. Lại thua, Hoan Nghênh và đám đệ tử của gã phải quy phục dưới trướng Trương Hiển, mở ra một thời kỳ mới cho giang hổ thành Vinh. Hắu hết giang hô TP.Vinh thu vể một mối, Toọng làm "đẩu sỏ". Nhưng cũng kể từ đây, "Nghênh nhị côn" không đủ sức khỏe để tham gia những trận cướp bóc đẫm máu do Toọng mở ra nữa. Do quen thu‌ộc đị‌a bàn, gã được bầu làm quân sư. Cũng chính nhờ đó, lẩn đại ca Toọng và đổng sự bị bắt, bị kết án t‌ử hìn‌h, Hoan Nghênh thoát nạn.

Từ kẻ thân cô thế cô nơi đất khách quê người, không lâu sau Toọng trở thành tướng cướp, cai trị đám đầu gấu bắc miền Trung. Kết bái đệ huynh, trong băng, Hoan Nghênh chỉ đứng sauToọng.Từ đó, chúng cẩm đẩu băng đảng tại Nghệ Tĩnh, thực hiện nhiểu vụ cướp, trấn lột trắng trợn, gây nên nỗi khiếp đảm cho dân Vinh và hành khách Bắc - Nam qua đây. Tinh hình an ninh diễn biến ngày càng phức tạp.

nóng bỏng nhất là khu vực ga, đường Phan Bội Châu (nối quốc lộ 1 vào ga), chợ Vinh, bến xe. Trên trục đường Phan Bội Châu (khu phố 1), băng nhóm tội phạm thoắt ấn, thoắt hiện, trấn cướp hành lý, tư trang của hành khách vừa bước xuống tàu. Khu vực ngã ba bãi than (giáp ranh phường Lê Lợi - Đông Vĩnh),Toọng và đàn em thường xuyên trà trộn vào hành khách để "ăn hàng". Khi có cơ hội, chúng dùng súng khống chế, cướp giật. Như một hung thẩn xa lộ, chúng ngang nhiên gây án. Những chuyến tàu khách cũng là miếng mồi ngon trong mắt chúng. Giữa lúc đoàn tàu đang lao vun vút trên đường ray, băng nhóm phục sẵn trên nóc toa xe, hễ phát hiện thấy ai đeo đổng hồ thò tay ra cửa kính thì chỉ trong chớp mắt, đổng hồ biến mất...

Toọng sa cơ, Hoan Nghênh làm lại cuộc đời

Tháng 4/1978,Toọng và đàn em bị bắt. Trong số những kẻ thoát án t‌ử hìn‌h, khoảng 26 tên, có Hoan Nghênh. Giữa năm 1982, dưới chân núi Quyết (TP.Vinh, Nghệ An), Công an tỉnh Nghệ Tĩnh thi hành bản án t‌ử hìn‌h đối với băng cướp do Trương Hiền cầm đầu. Trong 30 đệ tử của tướng cướp sừng sỏ này, ngoài Trương Hiển lĩnh án t‌ử hìn‌h còn có thêm: Đoàn Thanh (cu Thanh),Trẩn Đức Lợi (Lợi râu), Đậu Kim Sơn (Sơn hảo). Số phận 4 tướng cướp từng là "tứ trụ triều đình" từng làm mưa làm gió dọc dải đất miển Trung một thời cuối cùng đã kết thúc.

Ăn cơm tù 6 năm, ốm đau, bệnh tật, Hoan Nghênh được tha. Ngày trở về quê hương, Nghênh gầy xo, chân đi cà nhắc, bà nội đã mất... Trước sự ái ngại của người làng, anh thanh niên hơn 30 tuổi ấy bắt đẩu làm lại cuộc đời.

Sau 2 năm xây dựng lại cuộc sống và các mối quan hệ tại địa phương, Hoan Nghênh lấy vợ, sinh được 3 người con. Hàng ngày, vợ cắp thúng đi chợ với bó rau, quả trứng, chổng ở nhà đan rổ, chăm con gà, con lợn... Thỉnh thoảng ông còn tham gia làm công nhân không chuyên của cánh thợ xây ở quê. Cuộc sống yên bình đã trở vể với tướng cướp lừng danh một thời thành Vinh.

"Cách đây 8 năm, dạo đó ông mới 54 tuổi, một đám thanh niên đánh nhau gây rối bên nhà hàng xóm, ông tay không chạy sang khống chế khóa tay 2 tên, đám còn lại được mọi người dồn cho bỏ chạy tóe khói"- bà Diên, vợ ông Hoan Nghênh nhớ lại.

Khi nhắc đến ông Hoan Nghênh, người dân thôn Bằng Châu tranh nhau kể chuyện, nhất là những cụ già. Họ kể về ông với thái độ mến mộ, thiện cảm. "Ông sống rất điềm đạm, nhiệt tình, là một thợ xây thạo việc, dù sức khỏe không tốt nhưng những viên gạch ông xây thẳng tắp, chắc chắn” , chủ cánh thợ xây tự hào.

Chúng tôi đến nhà ông vào một buổi chiểu lất phất mưa. Căn nhà nhỏ tồi tàn nằm khuất giữa hai ngôi nhà cao tầng, ông đang ngổi đan mấy chiếc thúng con cho kịp phiên chợ Phủ sáng mai. Khi chúng tôi nhắc đến chuyện xưa, ông bồi hồi nhớ những tháng ngày lẩm lạc, nhớ đám huynh đệ và "đại ca"Toọng...

Đệ tử ruột của Toọng - Trương Hiển, nhân vật quan trọng thứ hai trong băng cướp từng gây khiếp đảm khắp dải đất miền Trung chưa bao giờ được đọc bộ tiểu thuyết "Người không mang họ" của nhà văn Xuân Đức, được dựng thành phim cùng tên có nguyên mẫu là Trương Hiền. Hơn ba mươi năm sau quãng thời gian dài sổng trong lầm lạc, tội lỗi, đối tượng "xã hội đen" ngày nào giờ là một ông cụ trẩm tính, ít nói. Gã "Nhị côn" khét tiếng một thời đã đi vào dĩ vãng…