Trung Quốc đã đẩy căng thẳng trong khu vực leo thang ở mức cao nhất trong vòng nhiều năm trở lại đây khi lần đầu tiên cho hạ đặt giàn khoan nước sâu Hải Dương-981vào sâu bên trong vùng biển của Việt Nam. Không những vậy, Trung Quốc còn phái đội tàu hộ tống khoảng 80 chiếc, trong đó có 7 chiếc tàu quân sự, để bảo vệ giàn khoan này. Tàu Trung Quốc còn liên tục đâm, cản trở tàu của Việt Nam đang làm nhiệm vụ bảo vệ vùng biển của Việt Nam.

Trong khi đó, vào tuần trước Philippines đã bắt giữ 11 ngư dân Trung Quốc ở ngoài khơi bãi Bán Nguyệt và đã kiên quyết buộc tội 9 người trong số họ vào ngày hôm qua, với tội danh liên quan đến môi trường, bất chấp Bắc Kinh cảnh báo động thái sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới mối quan hệ hai nước.

Về sự việc này, tờ China Daily, một tờ báo của chính phủ Trung Quốc, hôm nay đã cho đăng tải một bài xã luận, trong đó có đoạn: “Philipines đã tự đặt mình là kẻ quyết thách thức với lợi ích quốc gia Trung Quốc và vào phe của những lực lượng nước ngoài chống Trung Quốc”.

“Cần phải nói rõ rằng Philippines đã đưa ra lựa chọn như vậy, và nếu vẫn tiếp tục như vậy, nước này sẽ phải trả một cái giá đắt”.

Còn bài báo trên phiên bản nước ngoài của tờ People’s Daily một mặt tuyên bố Trung Quốc “sẵn sàng củng cố hợp tác” với các nước mà nước này tranh chấp chủ quyền, nhưng mặt khác lại đe dọa “sẽ không nuốt hận trong im lặng”.

“Giờ đây Philippines vẫn tiếp tục hành xử phi lý, Trung Quốc cần phải kiên quyết đáp trả. Bắc Kinh được trang bị đầy đủ chiến lược và chiến thuật để đối phó với Manila”, tờ báo cho hay.

Cũng có thái độ tương tự, một bài bình luận trên tờ báo quân đội Liberation Army Daily cảnh báo Philippines sẽ “phải nếm thuốc đắng riêng” cho “những khiêu khích của mình”.

Trung Quốc tuyên bố chủ quyền trên hầu hết toàn bộ Biển Đông, ăn sâu vào vùng biển của các nước láng giềng, trong đó có Việt Nam, Philippines, Brunei và Malaysia. Nước này cũng đang có tranh chấp dai dẳng với Nhật trên Senkaku/Điếu Ngư ở Hoa Đông.

Động thái đưa giàn khoan vào vùng biển của Việt Nam của Trung Quốc đã bị Mỹ chỉ trích là “khiêu khích”. Động thái diễn ra ngay sau khi ông Obama kết thúc chuyến công du tới 4 nước đồng minh ở châu Á gồm Nhật, Hàn Quốc, Malaysia và Philippines vào tháng trước. Một chủ đề luôn được nhắc tới trong chuyến công du là những tuyên bố chủ quyền lãnh thổ của Trung Quốc.

Trước chỉ trích của Mỹ, tờ China Daily cáo buộc Nhật, Philippines, Việt Nam là‌ּm tìn‌ּh hình khu vực xấu thêm khi khuyến khích “các bên thứ ba hiểm ác” can dự.

“Bắc Kinh phải khiến mỗi nước tuyên bố chủ quyền trên hiểu được hăm dọa, tống tiền sẽ không có tác dụng và Trung Quốc sẽ không thỏa hiệp về sự toàn vẹn lãnh thổ của mình”, tờ báo này lớn tiếng kêu gọi chính phủ Trung Quốc.

Tuy nhiên, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry, trong cuộc điện đàm với Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị vào ngày hôm qua, vẫn tiếp tục nhấn mạnh “quan ngại sâu sắc” của Mỹ trước những diễn biến gần đây trên Biển Đông. Theo phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ, Ngoại trưởng Mỹ tiếp tục khẳng định việc Trung Quốc đưa giàn khoan và nhiều tàu chính phủ tới vùng biển nước này tranh với Việt Nam là “khiêu khích”.