Các chuyên gia cũng nhấn mạnh, những căng thẳng với Trung Quốc ở Biển Đông sẽ thúc đẩy các quốc gia Đông Nam Á thực hiện một động thái phòng thủ mạnh mẽ hơn và bám chặt hơn vào chính sách xoay trục của Mỹ sang khu vực.

Theo các chuyên gia, các quốc gia Đông Nam Á nhiều khả năng sẽ bám chặt hơn vào một sự hiện diện mạnh mẽ của Mỹ trong khu vực để làm Bắc Kinh mất tinh thần. Các chuyên gia cũng chỉ ra rằng cuộc tập trận “Vai kề vai” được Mỹ và Philippines tổ chức trong tuần này có khả năng dẫn đến những cuộc đối đầu ngoài ý muốn trên biển. 

Tiến sĩ Oh Ei Sun, một chuyên gia nghiên cứu cao cấp tại viện Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam ở Singapore nhận định: “Thái độ của Trung Quốc đang gây ra sự khó hiểu. Bắc Kinh nói rằng họ muốn duy trì một mối quan hệ tốt đẹp với các nước láng giềng của mình, nhưng họ lại cũng đang cố tình hành động ngày càng quyết liệt hơn.” Về lập trường của ASEAN đối với vấn đề tranh chấp Biển Đông, Tiến sĩ Oh Ei Sun cho rằng: “Các quốc gia Đông Nam Á đang thấy rằng Trung Quốc đang làm cho vụ tranh chấp leo thang, thay vì là cho vụ việc lắng xuống”.

Giáo sư Nghê Lạc Hùng, một chuyên gia bình luận các vấn đề quân sự của Trung Quốc, đánh giá: “Biển Đông đang trở thành một nồi nước sôi. Trung Quốc hiện nay đang không chỉ quan tâm đến các quyền lãnh hải của họ, mà còn đang cố gắng giành lại lập trường lãnh hải mà họ nghĩ rằng họ đã bị mất trong những năm qua”.