Chiếc xe ầm ì rẽ nước vượt sông, bỏ lại làng Hà khuất dần trong bóng tối, bỏ lại dòng Mạ đang ngập tràn tiếng nói tiếng cười của các cô gái phá bom, của bà con làng Trà đang tíu tít gánh khoai, gánh nươc ra sông phục vụ...

Xe chạy qua làng Trà, ra đường cái lớn.

Hai bên đường các dẫy nhà đổ nát, mái thủng lỗ chỗ. Mấy cây cột điện bị bẻ cong lủng lẳng sợi dây điện đu đưa lạc lõng trong gió. Hàng dẫy xe tải bẹp dúm, đầy mảnh đạn, nằm ẹp hai bên đường. Cái bệnh viện đã sập hẳn chỉ còn lại mảng tường có dấu thập đỏ. Nhà thờ bị san phẳng, tượng Đức Mẹ cụt đầu đứng trơ trọi, cánh tay vẫn bình thản giơ ra ban phước...

Hố bom chồng hố bom, cái nhiều nhất ở đây chỉ là hố bom... Cỏ hai bên đường cháy vàng, trơ ra những mảng đất lở đỏ như máu...

“Bom siêu diệt Overkill  –  hai phút một tấn  –  Jim lẩm bẩm  –  không sinh vật nào có thể sống nổi, kể cả con dế mèn. Chỉ có con người, con người với ý chí phi thường ...” Chiếc xe chở hắn bỗng dừng lại, cắt ngang dòng suy tư của Jim.

Một cái hố sâu hoắm vừa bị sức công phá của bom nổ chậm, nằm chình ình giữa đường.

Ngay lập tức, từ trong bóng tối, hàng đòan người xuất hiện. Họ vác theo những bao đất , cát đã được chuẩn bị từ trước.

Tiếng đất cát hối hả rơi xuống hố rào rào... Tiếng xẻng va vào đá keng keng...Họ làm hối hả, nhanh nhẹn, gọn gàng, dường như đã quá quen với công việc này.Xe chở hắn lại lên đường, lắc lư chạy qua hố bom vừa được lấp. Ánh đèn dưới gầm xe lấp lóa trên con đường nhỏ hẹp, gập ghềnh, lát vội bằng những cánh cửa, những tấm ván tủ và cả những câu đối chữ vàng lấp lánh...Hai hàng thiếu nữ, chẳng rõ mặt người, quét vôi trắng xóa từ chân tới bụng làm cọc tiêu sống cho xe hắn qua...

Jim lặng đi...

Hắn đang đi qua mảnh đất mà hành động anh hùng chỉ là vô danh và ngày nào cũng có...

Jim lại trầm ngâm...

“Những người nhỏ bé, rách rưới, chân đất – những con người quá lạc hậu so với thời đại – chẳng bao giờ được nhắc tới hay được mang ra bàn luận trong các buổi họp của các nhà hoạch định chiến tranh. Nhưng hãy nhìn xem, họ đang ngoan cường đương đầu với siêu cường số một thế giới. Chính họ đã giành lại được sức mạnh của con người trong một thời đại mà bản thân cái sức mạnh ấy đang bị hòai nghi sâu sắc nhất. Họ đang san lấp khỏang cách ghê gớm của cuộc chiến giữa con người với máy móc, giữa khoa học kỹ thuật và sức mạnh thuần túy của ý chí, tinh thần.

Họ đang tiến hành một cuộc chiến tranh tổng lực mà mọi người tự nguyện tham gia, do chính họ đứng lên tổ chức và thực hiện. Sức mạnh to lớn của họ là sức mạnh chính trị. Các đơn vị chủ lực chỉ là phần nổi trông thấy của một tảng băng.

Họ đang đứng và sẽ đứng vững trên mảnh đất của chính mình, đang từng ngày, từng giờ thay đổi bộ mặt của chiến tranh...

“Ai làm chủ mặt đất – người đó sẽ thắng!!”.

Jim bỗng nhiên thốt ra.

“Mình có trở lại bầu trời không?” – hắn tự hỏi – “Có chứ, nhất định rồi!” Hắn khẳng định ngay.

Tình yêu với bầu trời và biển cả đã được truyền vào máu từ bao thế hệ, chẳng bao giờ rời xa hắn. Hắn vẫn mãi mãi khát khao bẻ lái gạt cần, tung hòanh giữa trời cao, biển rộng. Nhưng một cảm giác mới lạ chưa từng được biết đến –  cảm giác của những người ở dưới đất hứng bom, chịu đạn  –  đã khiến cho hắn không còn vô tư , bình thản nhấn nút nhả bom, vãi đạn...

Bên đường, ngọn đèn sơn kín ba mặt trong tay các cô gái lập tức được xoay lại. Mầu đỏ nhỏ xíu lại hiện ra làm bừng sáng cảnh vật xung quanh, làm ấm lòng đòan quân đang hối hả tiến về phía Nam, tầng tầng, lớp lớp không gì ngăn cản nổi!!

“Đối với đất nước này không bao giờ và chưa bao giờ có Bắc Việt Nam và Nam Việt nam, chỉ có một đất nước duy nhất mà đường vĩ tuyến 17 phi lý tạm thời chia cắt... Không một ai, một thứ vũ khí nào có thể chống lại sự quyết tâm và lòng tin của cả một dân tộc!” Jim thầm khẳng định.

Hắn nhoài người ra khỏi xe, ngoái nhìn đăm đăm về phía sau như tìm kiếm một cái gì đó trong bóng tối...

chiến tranh với qui luật của riêng nó đã nẩy sinh ra biết bao sự bất thường. Nó luôn đẩy con người vào những khỏanh khắc bất ngờ mà họ có thể mất đi trong tích tắc cái vô giá nhất của chính mình. Vì thế, nó luôn đẩy cảm xúc của con người lên cung bậc cao nhất!

Nhưng Jim chẳng bao giờ có thể ngờ rằng hắn lại có được những cảm xúc ấy ở một ngôi làng nhỏ bé, khuất nẻo bên rặng núi!

Những cảm giác hoàn toàn mới lạ – ân sủng của cuộc sống  –  mà hắn vừa được ban tặng trong hai mươi mốt giờ hay hai mươi hai giờ qua – hắn cũng chẳng nhớ nữa – dễ ai có được trong suốt một đời!!!

“Mình có quay lại mảnh đất này nữa không?  –  Hắn thầm tự hỏi – biết đâu đấy, sẽ có một ngày” hắn tự trả lời.

Jim quay đầu vào trong xe. Hắn cúi xuống: trong bóng tối mờ mờ  bàn tay phải từ từ mở ra ... thả lỏng ... mềm mại... Giữa lòng bàn tay, một nụ hoa trắng muốt đang bắt đầu hé nở, huơng thơm nhè nhẹ bay lên...

Jim ngồi thẳng lại, mắt nhìn đăm đăm về phía trước, miệng lẩm nhẩm khẽ cầu nguyện: