Bố đã từng yêu Tác giả: Anna Gavalda dịch giả: Nguyễn Thị Ánh Hồng NXB Hội Nhà Văn Giá bìa: 37.000

Đó là bức thông điệp mà Anna Gavalda gửi gắm qua cuốn tiểu thuyết đẹp và buồn:“Bố đã từng yêu”, cuốn sách từng làm say mê hàng triệu độc giả nước Pháp và trên toàn thế giới.

Không đao to búa lớn, Anna Gavalda viết như thể một người kể chuyện đêm khuya, bằng những lời thì thầm khe khẽ… Câu chuyện được kể hôm nay là một câu chu‌yện tìn‌h, rất “Pháp”.

Chuyện nêu ra một tình huống có vẻ “ngược đời”: Cô con dâu (Chloé) bị chồng bỏ được bố chồng (ông Pierre) tìm cách an ủi. Tại sao một người đàn ông, người sinh ra một tên phản bội lại đi an ủi người đàn bà bị chính con mình phụ tình? Ông đã an ủi bằng cách nào? Bằng một mệnh đề rất đơn giản: Bố đã từng yêu!

Lại thêm một “ngược đời” nữa. Ông bố chồng an ủi cô con dâu với trái tim đang tan nát vì chồng mình ngoại tình bằng một câu chuyện ngoại tình khác – câu chuyện ngoại tình của chính ông.

Chẳng ai ngờ được, Pierre – trong vai một người chồng, người cha đáng kính lại có một mối tình vụng trộm với một người phụ nữ khác không phải vợ mình. Không phải thứ chu‌yện tìn‌h qua đường “ăn bánh trả tiền” mà là một mối tình thực sự sâu đậm. Người phụ nữ có tên Mathilde ấy đã hớp hồn ông ngay từ cái nhìn đầu tiên. Và ông yêu cô ấy hơn tất thảy mọi thứ trên đời. Cuồng quay. Say đắm. Dằn vặt. Đau khổ. Tình yêu ấy như nhấn chìm ông trong vực sâu của những cảm xúc đan cài, chen lấn.

Ông yêu Mathilde, yêu đến phát điên. Nhưng đồng thời ông cũng không muốn (hay không dám) trở thành kẻ phá hoại chính hạnh phúc của gia đình mình. Họ yêu nhau, chia tay, rồi lại yêu nhau… như một thứ duyên nợ khó cưỡng. Cái gì đến đã phải đến, Mathilde quyết định ra đi, khi cô ấy nhận ra rằng tình yêu của họ không đủ sức để vượt qua cái ranh giới mà Pierre đã tự dựng lên. Một bên là tình yêu chân thành, còn một bên là trách nhiệm, nghĩa vụ và cả sự phán xét của dư luận xã hội.

Như vậy, câu chuyện của Adrien quyết tâm rời bỏ vợ mình (Chloé), ở góc độ xã hội, có thể là một sự phản bội đáng khinh bỉ. Nhưng, Pierre, người bố, đứng ở một góc độ khác lại nhận thấy ở đó sự dũng cảm – điều mà ông đã không có được. Những đôi vợ chồng, họ còn tìm thấy gì ở nhau khi tình yêu đã không còn, khi mỗi một ngày trở về nhà là một ngày mệt mỏi và ngột ngạt, khi nhìn thấy nhau thôi đã như một hình phạt, và ngủ với nhau là cả một thử thách…

Người ta có thể ra đi vì dũng cảm và ở lại vì hèn nhát! Pierre đã nhìn thấy điều đó trong cuộc hôn nhân của con trai mình. Còn ông, ông chạy trốn sự đớn hèn này để rơi vào một sự đớn hèn khác. Sự hèn nhát đã hủy hoại tình yêu lớn nhất cuộc đời ông. Sự hèn nhát có thể giữ cho ngôi nhà của ông không ngay lập tức đổ sụp. Nhưng những bức tường của nó cũng không còn nguyên vẹn, khi người vợ Suzanne của ông phát hiện ra chồng mình ngoại tình, khi con trai ông bỏ đi với người đàn bà khác, và con dâu của ông sống câm lặng với nỗi đau bị phản bội…

“Bố đã từng yêu” như một câu chuyện ngắn, một câu chuyện được kể bên lò sưởi trước giờ đi ngủ, nơi những ly rượu ngọt và đắng có thể làm người ta "chếnh choáng" men say. Một câu chuyện được kể rất đơn giản, không cần những đoạn dẫn nhập, không cần quá nhiều gia vị hay chất xúc tác, nhưng cũng là một câu chuyện rất đời, rất tình! Một câu chuyện có sức chạm tới nơi sâu thẳm lòng người, để từ ấy ngân lên những khúc nhạc đồng điệu – một câu chuyện tưởng như chẳng có gì nhưng lại thâu tóm được tất cả - đó chính là cái tài của Anna Gavalda.