Đặc biệt, theo ông Hoàng Thái- Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Cao Bằng, “bùn đỏ” tràn ra hiện đang đe dọa nghiêm trọng tới việc sản xuất nông nghiệp của các hộ dân. Bùn thải không chỉ tràn vào nhà các hộ dân mà còn vùi lấp nhiều thửa ruộng.
Theo thống kê chưa đầy đủ, cơn lũ bùn tối 5-11 đã tràn vào nhà và công trình phụ của 12 hộ dân, gây thiệt hại khoảng 6ha đất nông nghiệp, nhiều gia cầm, vật nuôi của 45 hộ dân ở xã Duyệt Trung, thị xã Cao Bằng.
Tuy nhiên, để dân có thể canh tác trở lại, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Cao Bằng đã yêu cầu doanh nghiệp phải sớm hoàn nguyên toàn bộ diện tích bị bùn vùi lấp. Theo đó, Xí nghiệp khai thác quặng sắt Nà Lũng đã hứa sẽ bốc dọn toàn bộ lớp bùn ra khỏi các thửa ruộng, đưa trở lại về hồ chứa, không được phép xả thải ra sông suối. Những hộ dân bị thiệt hại hoa màu, cây ăn trái thì doanh nghiệp sẽ bồi thường bằng tiền.
“Song hiện nay, bùn vẫn còn đang nát quá, nhiều chỗ vẫn chưa thể lội vào được. Do đó, chưa thể hoàn nguyên được ngay và kể cả sau khi đơn vị gây ra sự cố triển khai hoàn nguyên thì cũng chưa thể khẳng định là những thửa ruộng dính bùn có thể trồng trọt trở lại được không”. Ông Thái cho biết, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cùng UBND tỉnh Cao Bằng đã làm việc với Xí nghiệp khai thác quặng sắt Nà Lũng yêu cầu phương án những khu vực không thể sử dụng trở lại, buộc phải mua lại khu đất khác để dân trồng trọt.
Còn về việc bùn thải vẫn đang theo suối tràn ra sông Bằng, làm vẩn đục dòng sông, ông Thái khẳng định, do diện tích nuôi trồng thủy sản trên địa bàn ít nên hầu như không ảnh hưởng. Đồng thời, hầu như các hộ dân trong khu vực đã được sử dụng nguồn nước máy, nên bùn cũng không làm ảnh hưởng tới nguồn nước sinh hoạt của bà con.
Theo ông Nguyễn Hoàng Anh - Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng - hiện vẫn chưa xác định được nguyên nhân gây vỡ đập, tràn bùn thải vào khu dân cư. Tới chiều 10-11, việc nỗ lực khắc phục sự cố “bùn đỏ” vẫn đang được tiến hành và các cơ quan chức năng đang điều tra nguyên nhân của việc vỡ đập.
Ông Nguyễn Hoàng Anh khẳng định, nếu nguyên nhân là do doanh nghiệp cố tình xả thải thì có thể tính đến việc truy tố trách nhiệm trước Pháp Luật.
