"Đó là vùng biển quốc tế và nhiều quốc gia muốn đi lại tự do ở đó" – ông Mattis nhấn mạnh với phóng viên.

Mới đây nhất, Mỹ tiếp tục chiến dịch tự do hàng hải khi đồng loạt điều 2 tàu chiến áp sát quần đảo Hoàng Sa (của Việt Nam nhưng bị Trung Quốc chiếm đóng trái phép) hôm 27-5, khiến Bắc Kinh nổi giận và điều tàu chiến, máy bay ra cản trở.

Sự việc ngày 27-5 xảy ra vào thời điểm nhạ‌y cả‌m bởi chỉ vài ngày trước đó, Lầu Năm Góc tuyên bố rút lại lời mời Trung Quốc tham gia cuộc tập trận hải quân lớn nhất thế giới RIMPAC 2018.

Quân đội Mỹ lâu nay chỉ trích Trung Quốc thiếu thành thật về quá trình quân sự hóa nhanh chóng các đảo nhân tạo mà nước này bồi đắp phi pháp trên biển Đông. Hình ảnh vệ tinh gần đây tố cáo Trung Quốc dường như đã triển khai tên lửa đất đối không hoặc tên lửa đối hạm trên đảo Phú Lâm thuộc Hoàng Sa. Trước đó trong tháng 5, không quân Trung Quốc còn ngang nhiên cho máy bay ném bom huấn luyện hạ cánh xuống các đảo tranh chấp ở biển Đông.

Ông Mattis nhấn mạnh: "Khi người Trung Quốc hành động thiếu minh bạch với chúng ta, chúng ta không thể tiếp tục hợp tác với họ trong một số lĩnh vực".

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ nói thêm ông sẽ lên tiếng mạnh mẽ với Trung Quốc khi dự Đối thoại Shangri-La, diễn đàn an ninh lớn nhất khu vực Đông Nam Á, ở Singapore vào cuối tuần này.