“Có ai kiểm tra mô mà học lái”

Có mặt tại thị trấn Bến Quan (phía tây của huyện Vĩnh Linh), chúng tôi tận mắt “mục sở thị” làng “zin ba cầu lậu”. Trên khắp thôn cùng ngỏ hẻm từ khóm 3, 5, 7, 8, 9, 11 rồi khóm Chế Biến, 204, Bãi Hà…, có rất nhiều xe zin ba cầu đậu nấp sau lưng nhà, rồi có xe chở 5 đến 7 người cùng với phương tiện “hành nghề” phá rừng như: cưa máy, xăng dầu… chạy lên rừng đầu nguồn sông Bến Hải (Vĩnh Ô, Vĩnh Linh). 

Gỗ lậu được trạm Kiểm Lâm Bến Quan vừa bắt giữ tại các địa bàn giáp ranh tại huyện Vĩnh Linh. Ảnh: Nguyên Anh.

Theo tìm hiểu, những chiếc xe zin ba cầu hiệu Hồng Hà, được “độ” lại cho phù hợp với địa hình và hoạt động khai thác, vận chuyển gỗ lậu, bằng cách cắt bỏ phần thùng và gắn lên đó hệ thống cần cẩu, trục tời dây cáp cỡ lớn. “Trung bình một xe chở được 8 - 10m3 gỗ tròn, gỗ cưa thành phách”, ông Nguyễn Ngọc Thanh ở thị trấn Bến Quan, một “lâm tặc” hiện đã giải nghệ cho biết. Những chiếc xe nói trên hầu hết đều là xe lậu (không có giấy tờ đăng ký). 

Đội quân làm thuê trên hầu hết chưa học hết cấp 2. Nguy hiểm hơn, các lái xe zin ba cầu lậu này không một ai có giấy phép lái xe. “Bằng cấp chi mấy eng (anh) ơi. Học chưa hết cấp 2 đã phải theo xe vào rừng khai thác gỗ kiếm cơm rồi. Người trước chỉ cho người sau rứa là lái tuốt. Mà lái xe đường rừng có tông ai mô mà sợ. Cán bộ chẳng mấy người vào đây mà kiểm tra. Rứa thì học lái chi cho tốn tiền”, H. V. L, một tài xế vô tư cho hay.  

Lực bất tòng tâm 

Gần đây, do lượng gỗ cạn dần, vị trí khai thác gỗ xa nên đã bớt đi phần nào. “Rừng trên địa bàn huyện Vĩnh Linh như Cổng Trời, Cây Tám, Cây Hai, Bản Năm… hiện đã bị tàn phá nặng nề và cạn kiệt”, ông Nguyễn Minh Tuấn, Trạm trưởng trạm Kiểm Lâm Bến Quan, Vĩnh Linh nói và cho biết thêm, các đối tượng khai thác gỗ lậu đã chuyển qua địa bàn huyện khác như huyện Cam Lộ, Hướng Hóa, xa hơn là địa phận của tỉnh Quảng Bình, thậm chí sang cả Lào. 

Trao đổi với Đất Việt, bà Đỗ Thị Lài, Phó chủ tịch UBND thị trấn Bến Quan, huyện Vĩnh Linh khẳng định: “Xe zin ba cầu không có giấy phép hoạt động khai thác gỗ lậu ở địa phương là có thật. Song để quản lý các phương tiện này hầu như ngoài tầm tay của UBND thị trấn”. Bà Lài cho biết, lâu lâu thị trấn cũng có kết hợp với các cơ quan chức năng kiểm tra. Nhưng hầu như làm để “cho có”, vì lực lượng quá mỏng. Trong khi đó các đầu nậu (chủ xe) thường cho xe hoạt động về ban đêm, ban ngày thì đưa xe ẩn nấp hoặc vào rừng sâu, không biết đường nào mà lần. 

Theo ông Trần Hữu Điện, Trưởng đồn công an thị trấn Bến Quan, Đồn chỉ có nhiệm vụ theo dõi, nắm bắt thông tin báo cáo cho công an huyện có biện pháp xử lý. Trong khi đó, ông Trần Hữu Thi, Phó trưởng phòng CSGT tỉnh Quảng Trị khẳng định: Hai năm lại đây phòng không nhận được báo cáo nào của công an huyện về các loại phương tiện mà Đất Việt thông tin (?) Ông Thi cũng cho rằng, nếu có, thì đây là việc rất khó xử lý. Trách nhiệm của công an là kiểm tra các phương tiện giao thông hoạt động lưu thông trên các tuyến đường chính và có đăng ký, còn các phương tiện xe ba cầu trên chủ yếu hoạt động lén lút trong rừng.