Oleksandr Usyk (sinh năm 1987) chính thức trở thành "độc cô cầu bại" boxing hạng nặng thế giới sau khi giành chiến thắng ở trận đấu "siêu kinh điển" hiện đại của môn thể thao này. Tay đấm người Ukraine cũng là người đầu tiên vô địch tuyệt đối cả hạng bán nặng và hạng nặng.
Suýt làm cầu thủ
Oleksandr Usyk sinh ra trong một ngày lạnh giá và có bão tuyết (17/1/1987) ở Simferopol (Crimea). Theo như ký ức của mẹ Usyk, ở Crimea hiếm khi có mùa đông lạnh tới như vậy. Cậu bé Oleksandr Usyk sinh ra với thể trọng to lớn: Dài 56 cm và nặng 4,8 kg.
Cha của Oleksandr Usyk là Oleksandr Anatoliyovych Usyk, là một quân nhân về hưu, gốc gác vùng Sumy, đã gặp người vợ của mình, Nadia Petrivna, ở thành phố Simferopol. Hai người kết hôn vào năm 1984.
Oleksandr Usyk trải qua những năm tháng thơ ấu bệnh tật. Năm 7 tuổi, Oleksandr Usyk bị bệnh nặng, một dạng bệnh lao và phải nằm viện cả năm ở Chernihiv. Chính bác sĩ của cậu bé đã khuyên đưa Oleksandr Usyk đến CLB thể thao để rèn luyện sức khỏe.
Oleksandr Usyk khi còn nhỏ
Cậu bé Usyk thử sức ở nhiều môn như kickboxing, sambo, leo núi, vũ đạo, judo, karate và bóng đá. Ở bộ môn bóng đá, Oleksandr Usyk chơi ở vị trí tiền vệ trong đội trẻ "Tavria". Tuy nhiên sau một xích mích nhỏ trong đội, Oleksandr Usyk đã rời khỏi câu lạc bộ.
Sau này, Oleksandr Usyk tiết lộ: “Tôi chơi ở vị trí tiền vệ ở Tavriya Simferopol. Để tiến xa hơn, cần có số tiền đáng kể, chi trả cho việc đào tạo, đi lại, mua trang thiết bị. Cha mẹ tôi chỉ là những người lao động bình thường, không có tiền để trả tất cả những thứ này. Còn boxing là miễn phí”.
Có thể nói việc bỏ bóng đá và tới với boxing đã thay đổi cuộc đời của Oleksandr Usyk. Khi Oleksandr Usyk 15 tuổi đã gặp HLV Serhiy Yuriyovych Lapin, người đã thành lập một lớp học quyền anh, huấn luyện miễn phí cho các cậu bé.
Oleksandr Usyk may mắn được vào lớp học này. Ban đầu, lớp học gồm 42 cậu bé, sau đó giảm xuống chỉ còn hai người, cùng với Oleksandr Usyk.
Nhờ tập luyện miệt mài và quyết tâm sắt đá, Oleksandr Usyk đã sớm gặt hái thành công. Oleksandr Usyk trở thành nhà vô địch Ukraine vào các năm 2005, 2006, 2008 và 2011, đồng thời là nhà vô địch châu Âu năm 2008 và vô địch thế giới năm 2011.
Mang huy chương vàng Olympic đặt vào quan tài cha
Sau khởi đầu thành công, Usyk được mời vào đội tuyển boxing quốc gia Ukraine. Đến Olympic London 2012, Oleksandr Usyk trở thành tay đấm bất khả chiến bại ở đấu trường nghiệp dư. Anh thắng như chẻ tre, tiến vào chung kết và giành huy chương vàng.
Dẫu vậy, Oleksandr Usyk chẳng thể tận hưởng niềm vui một cách trọn vẹn. Cha của võ sĩ này qua đời vì một cơn đau tim. Ông Oleksandr Anatoliyovych chẳng thể chờ đợi đứa con trai của mình trở về với tấm HCV Thế vận hội.
Oleksandr Usyk giành HCV Olympic 2012.
Oleksandr Usyk chia sẻ vào tháng 2 năm nay: “Cha tôi là một người đàn ông cứng rắn. Ông ấy chưa bao giờ nói với tôi những lời tình cảm, nhưng khi tôi giành HCV Olympic, ông ấy đã bổ bệnh. Tôi đã gọi điện cho cha và ông ấy nói rằng rất yêu tôi. Cha tôi nói: “Bây giờ bố đã sẵn sàng để ra đi”. Tôi đáp lại: “Đây chỉ là sự khởi đầu với chúng ta, còn những chiếc đai chuyên nghiệp nữa đang chờ đợi ở phía trước”. Nhưng vài ngày sau, mẹ tôi gọi vào lúc 2 rưỡi sáng và nói bố tôi đã qua đời.
Tôi bay đến Chernihiv, nơi gia đình sống. Khi tôi bước vào phòng, cha tôi đang nằm trong quan tài gỗ. Tôi cầm lấy huy chương vàng và đặt vào tay ông ấy. Tôi nói: "Đây, bố hãy cầm lấy”. Tôi biết ông ấy đang ở trên trời cao nhìn tôi và tự hào về tôi. Tôi nghĩ về ông ấy mỗi ngày và tôi không bao giờ bỏ lỡ cơ hội để nói với các con tôi rằng tôi yêu chúng”.
Oleksandr Usyk đã nhiều lần đề cập đến cha mình và tuyên bố rằng ông là nguồn động lực lớn nhất của anh. Võ sĩ 37 tuổi này thường xúc động khi nói về cha của mình. Usyk bộc bạch: "Cầu cho linh hồn của ông ấy được an nghỉ. Chính ông ấy là người luôn thúc đẩy và buộc tôi phải tập luyện, học hành. Tất cả những gì tôi có bây giờ đều nhờ ơn cha. Ông ấy đã đầu tư rất nhiều vào tôi, dạy tôi về những điều ưu tiên trong cuộc sống, đó là gia đình, thể thao và giáo dục.
Ông ấy là một quân nhân. Mẹ tôi ghét việc ông ấy dạy tôi cách chiến đấu bằng dao. Bà ấy hét lên "Sasha, con sẽ lớn lên thành tội phạm, con đang làm gì vậy?”. Bố tôi sẽ nói: “Nếu nó biết cách chiến đấu, nó sẽ không bao giờ làm hại người khác. Tuy nhiên sẽ có lúc nó cần bảo vệ ai đó”".
"Độc cô cầu bại"
Sau khi gây ấn tượng ở giải World Series Boxing (WSB), Oleksandr Usyk nhận được lời đề nghị từ anh em nhà Klitschko. Usyk ký 1 hợp đồng với công ty K2 Promotions của họ vào mùa hè năm 2013. Đó là cách mà Oleksandr Usyk cùng người bạn và đồng nghiệp Vasyl Lomachenko bước vào quyền anh chuyên nghiệp.
James Ali Bashir (người Mỹ) làm việc trong môn quyền anh chuyên nghiệp hơn 40 năm, trở thành huấn HLV mới của Oleksandr Usyk. Trận ra mắt của Oleksandr Usyk trên võ đài chuyên nghiệp diễn ra tại thủ đô của Ukraine vào tháng 11/ 2013.
Đối thủ của anh là võ sĩ rất mạnh, nhà vô địch 4 lần của Mexico, Felipe Romero. Tuy nhiên Oleksandr Usyk đã đánh bại đối thủ này và gây tiếng vang.
Sự nghiệp chuyên nghiệp của Oleksandr Usyk sau đó lên như diều gặp gió. Oleksandr Usyk giành được các danh hiệu WBA, WBO và IBF hạng nặng nhờ chiến thắng tính điểm trước Anthony Joshua vào tháng 9/2021 và đã bảo vệ thành công các danh hiệu này 2 lần, bao gồm trận tái đấu với Joshua vào tháng 8/2022.
Hành trình boxing của Usyk gián đoạn một thời gian ngắn khi anh nhập ngũ và ra chiến trường. Tuy nhiên, khi trở lại, Usyk vẫn không hề mất đi kỹ năng trên võ đài.
Tính từ thời điểm bắt đầu thượng đài chuyên nghiệp, Usyk chưa thua trận nào. Anh giành chiến thắng 21 trận liên tiếp (2/3 trong số đó là knock-out đối thủ). Chỉ có một võ sĩ bất bại khác trong khoảng thời gian này ở hạng nặng - Tyson Fury. Trong màn tỷ thí được gọi là "siêu kinh điển" của boxing thế giới, Usyk đánh bại đối thủ này để trở thành "độc cô cầu bại" duy nhất.
Usyk thống nhất cả 4 danh hiệu WBA, WBO, IBF và WBC với chiến thắng bằng chấm điểm. Trước đó, vào năm 2018, anh cũng trở thành võ sĩ đầu tiên trong lịch sử sở hữu đồng thời 4 danh hiệu trên của hạng bán nặng (cruiserweight).