"Tôi cho rằng đa số những chuyên gia trong lĩnh vực y tế đã không lường trước được làn sóng này. Họ chỉ bàn về những cụm dịch lẻ tẻ", Thủ tướng Thụy Điển Stefan Lofven nói trên truyền thông hôm 15/12.

Tuyên bố được Thủ tướng Lofven đưa ra trong bối cảnh Thụy Điển chống dịch "một mình một kiểu", không áp đặt lệnh phong tỏa như những quốc gia châu Âu và nhiều quốc gia trên thế giới, mà dựa vào ý thức của người dân.

Đất nước 10 triệu dân này tới nay đã ghi nhận hơn 341.000 ca nhiễm và hơn 7.600 người chết vì Covid-19, tỷ lệ t‌ử von‌g cao hơn nhiều so với các nước láng giềng Na Uy, Phần Lan và Đan Mạch.

Một ủy ban độc lập đánh giá về Covid-19 hôm qua cũng công bố báo cáo về chiến lược ứng phó của Thụy Điển, trong đó đánh giá chính phủ đã thất bại trong việc bảo vệ người già trong các viện dưỡng lão khỏi đại dịch.

Chủ tịch ủy ban Mats Melin cho hay công tác chăm sóc người cao tuổi ở Thụy Điển tồn tại những lỗ hổng lớn về cấu trúc và đất nước không chuẩn bị sẵn sàng, được trang bị kém trong ứng phó đại dịch. Gần một nửa số ca t‌ử von‌g vì Covid-19 ở Thụy Điển là người già trong các viện dưỡng lão.

Ủy ban cho biết các nước láng giềng đã quan tâm hơn tới chăm sóc người cao tuổi trong đại dịch. "Ở các nước Bắc Âu, việc chăm sóc người cao tuổi dường như được nhà chức trách chú trọng hơn trong các biện phó chống dịch ban đầu", báo cáo có đoạn. Trong khi đó, một số biện pháp được Thụy Điển áp dụng hồi đầu năm là quá muộn và không đủ.

Melin cho rằng những lỗ hổng về cấu trúc trong hệ thống y tế của Thụy Điển có thể do một số cơ quan và tổ chức gây ra, nhưng trách nhiệm cuối cùng vẫn thuộc về chính phủ hiện nay của Thủ tướng Lofven và chính quyền tiền nhiệm.

Cơ quan thống kê của Thụy Điển hôm 14/12 ghi nhận 8.088 ca t‌ử von‌g vì mọi nguyên nhân trong tháng 11, con số cao nhất kể từ năm đầu tiên dịch cúm Tây Ban Nha hoành hành khắp thế giới từ năm 1918 đến 1920. Tháng 11/1918, Thụy Điển ghi nhận 16.600 người chết vì dịch cúm này.

Thủ tướng Lofven và nhà dịch tễ học Anders Tegnell nhiều lần bảo vệ chiến lược chống Covid-19 của đất nước, dù Thụy Điển là một trong những quốc gia có tỷ lệ t‌ử von‌g do Covid-19 bình quân trên đầu người cao nhất thế giới.

Thay vì áp lệnh phong tỏa từ đầu như các nước láng giềng, giới chức Thụy Điển chỉ khuyến cáo người dân giãn cách xã hội, hạn chế tụ tập, trong khi vẫn cho phép trường học, quán bar và nhà hàng mở cửa để không ảnh hưởng tới kinh tế.

Tuy nhiên, giới chức Thụy Điển và Tegnell đã hứng nhiều chỉ trích vì những quyết định này. Một số người phải xin lỗi vì không bảo vệ được người lớn tuổi và người trong viện dưỡng lão.

Thụy Điển chứng kiến số ca Covid-19 tăng nhanh kể từ mùa thu, hệ thống y tế cũng gặp áp lực lớn. Tình trạng lây nhiễm tăng nhanh trong cộng đồng nhân viên y tế, khiến chính phủ phải áp đặt nhiều lệnh hạn chế hơn, bao gồm cấm bán rượu sau 22h. Biện pháp hạn chế Covid-19 nghiêm ngặt nhất mà Thụy Điển áp dụng tới nay là cấm tụ tập quá 8 người nơi công cộng.