Hàng Cân là một trong những tuyến phố được hình thành sớm nhất phố cổ. Vào thời Pháp thuộc, con phố này có tên là “Rue des Balances” (tiếng Việt là Hàng Cân). Trong ký ức của người Hà Nội, hàng cân luôn là một con phố sầm uất bậc nhất phố cổ.

Giống như nhiều con phố khác ở phố cổ, Hàng Cân hiện nay còn lưu giữ được nhiều ngôi nhà với “tuổi thọ” lên tới hàng trăm năm tuổi. Trong đó, nổi bất là căn nhà số 42.

Vào khoảng đầu thế kỷ 20 cụ Lập tận dụng mặt tiền hướng ra đường lớn đã cho mở cửa tiệm Ích – An.

Đây được coi như một “siêu thị” thời bấy giờ, bên trong chuyên bán các sản phẩm như bi đất, chè ướp hoặc giấy dó. Cửa tiệm này đến nay vẫn được duy trì nhưng hoạt động kinh doanh không sầm uất như trước.

Tấm biển hiệu truyền thống được treo trong nhà, ngay sau cửa ra vào.

Theo thiết kế, khu vực mặt tiền (nay rộng khoảng 2m) được sử dụng làm nơi kinh doanh như mô hình quen thuộc của những ngôi nhà cổ mặt phố ở Hà Nội, ngày nay, tấm biển có tên “Ích – An” vẫn được treo nổi bật trước cửa nhà.

Ngôi nhà có diện tích khoảng 108 m2, gồm 5 khu vực sinh hoạt. Vào thời điểm được xây dựng, nhà số 42 là công trình cao nhất, to nhất phố Hàng Cân – Hàng Bồ.

Nhà dạng hình ống, hai tầng: Tầng một có một phòng khách, hai giếng trời để lấy ánh sáng vào nhà, phòng bếp và nhà vệ sinh. Tầng hai được sử dụng làm không gian sinh hoạt của gia đình.

Điểm đặc biệt nhất trong căn nhà này là tầng 2 được làm gần như toàn bộ bằng gỗ lim gồm các công trình như sàn nhà, cột gỗ, cửa sổ, cửa ngoài, hệ thống cầu thang…

Tuy nhiên, dưới tác động của thời gian phần gỗ trong nhà bị mối mọt, xuống cấp khoảng 70%. Để duy trì cuộc sống trong ngôi nhà, chủ nhân phải tiến hành cải tạo song phần khung nhà vẫn được giữ nguyên hiện trạng xưa.

Nhà cổ số 42 Hàng Cân là một trong những ngôi nhà có kiến trúc độc đáo nhất phố cổ Hà Nội. Được xây dựng với dạng kết cấu tiêu biểu của nhà cổ Bắc bộ thời xưa.