tiết lộ của vị cựu phi công Mỹ được đưa ra trong chương trình phát thanh trực tuyến The Afterburn (Mỹ) hồi cuối tháng 11/2020, chiếc F-117 Nighthawk bị bắn hạ ngày 27/3/1999 không phải là lần duy nhất tiêm kích tàng hình này bị tên lửa Nam Tư đánh trúng.

phi công Hainline cho biết ông và một đồng đội đã lái hai chiếc F-117 khi bị tấn công trong một "trận mưa đạn" từ phía quân đội Nam Tư. Nhưng chiếc máy bay của đồng đội ông chỉ bị hư hại và quay về điểm tập kết một cách thần kỳ.

Chuyên gia của tờ Drive giải thích rằng các máy bay tàng hình không có khả năng né radar địch 100%. Cùng với đó, các máy bay này cần sự hỗ trợ của các thiết bị gây nhiễu. Vì vậy không loại trừ khả năng máy bay bị radar Nam Tư phát hiện.

Nguồn tin này cho biết, vụ tấn công có thể diễn ra ngày 30/4/1999 - sau 3 ngày chiếc F-117 đầu tiên bị bắn hạ.

Ông Hainline cho biết thêm, ông và đồng đội đã cất cánh từ căn cứ không quân Spangdahlem (Đức) và đang hoạt động ở phía tây TP Budapest (thủ đô của Hungary - nước láng giềng của Nam Tư). Người đồng đội này bay cách ông Hainline khoảng 16 km, gần hơn về phía thủ đô Belgrade của Nam Tư.

"Tôi đã nhìn sang phía bên phải của mình, về phía Belgrade và thấy một tên lửa khổng lồ vút lên. Nó trông giống như một thứ gì đó kiểu Saturn V (loại tên lửa đẩy nhiều tầng được Mỹ sử dụng trong các sứ mệnh khám phá Mặt Trăng).

Tôi biết rằng người đồng đội của tôi đang ở đâu đó trong khu vực ấy. Sau đó, tôi thấy một đợt bắn khác, lần này là một vệt sáng lớn và thậm chí, từ vị trí xa như vậy, bạn có thể nhìn thấy nhiều chi tiết. Ngọn lửa từ đuôi tên lửa và khói lao tới và sau đó, chỉ (còn thấy) quả cầu lửa này hướng về phía bạn", ông Hainline kể lại.

May mắn là chiếc máy bay của ông Hainline không bị bắn trúng. Nhưng ngay lúc đó, ông Hainline không dám chắc liệu người đồng đội của mình có bị trúng tên lửa hay không. Ông Hainline đã lái máy bay về điểm tập kết đúng giờ để chờ tiếp nhiên liệu.

Một lúc lâu sau đó, chiếc F-117 của người đồng đội xuất hiện một cách kỳ diệu. Tuy nhiên, máy bay không còn trong trạng thái tốt nhất, đèn đã bị hỏng và không còn có thể nhận nhiên liệu từ máy bay tiếp dầu KC-135 Stratotanker một cách thuận lợi.

Sau nhiều cố gắng, chiếc máy bay F-117 gặp sự cố đã có thể nạp đủ nhiên liệu và hai người phi công cũng về tới Spanghahlem an toàn.

phi công Mỹ cho biết thêm, nhờ việc giúp đỡ người đồng đội của mình về căn cứ an toàn, ông đã nhận được Huân chương Chữ thập Không vụ Xuất sắc (Distinguished Flying Cross) vì "hành động anh hùng hoặc thành tích phi thường khi tham gia một nhiệm vụ trên không".

Chiếc F-117 Nighthawk đầu tiên bị bắn hạ bằng tổ hợp phòng không cũ ký S-125 Pechora. Quả tên lửa 5V27D đầu tiên, vốn được sản xuất ở nhà máy Kirov nhân dịp Đại hội lần thứ 20 Đảng cộn‌g sả‌n Liên Xô năm 1976, đã xé toang cánh máy bay và quả thứ hai đã bắn trung khung thân chiếc F-117.

Viên phi công Dale Zelko bật ghế phóng, rơi xuống và lẩn trốn trong một khu rừng rồi sau đó được trực thăng của đặc nhiệm Mỹ cứu thoát. Khẩu đội trưởng Dragan Matich của khẩu đội tên lửa R-125 của Nam Tư bắn rơi chiếc F-117 kể lại:

"Ngày 24/3, chúng tôi rời đơn vị chiến đấu để tới bố trí tại vùng ngoại ô Belgrad. Ba ngày trôi qua tương đối êm ả. Chúng tôi công tác và sinh hoạt bình thường. Nhiệm vụ chủ yếu là không để lọt vào radar của các máy bay dẫn đường và phát hiện radar hộ tống các máy bay của NATO.

Chiều ngày 27/3, toàn bộ đơn vị chúng tôi trực chiến. Các đồng đội ở bộ phận quan trắc thông báo phát hiện nhiễu mạnh và nguồn gây nhiễu đang di chuyển về phía chúng tôi. Năm phút sau, bộ phận trinh sát vô tuyến cho biết mục tiêu đang tiến gần về phía khẩu đội chúng tôi.

Tôi nhìn qua màn hình và thấy mục tiêu, tín hiệu rất rõ ràng. Tôi báo cáo mục tiêu đã được xác nhận và chúng tôi sẵn sàng tiêu diệt. Đúng 17 giây sau khi lện bắn được phát đi, chiếc máy bay đã bị tên lửa của chúng tôi bắn hạ".

Dragan Matich kể tiếp: "Di chuyển càng nhanh thì cơ hội sống sót của khẩu đội càng cao. Trong 3 tháng Mỹ xâ‌m lượ‌c, chúng tôi đã thay đổi vị trí 24 lần. Theo dõi chúng tôi là các máy bay phát hiện radar và dẫn đường cũng như các vệ tinh của Mỹ.

Chỉ cần 20 giây bộc lộ dưới radar của kẻ thù, coi như bạn đã chết. Những quả tên lửa Tomahawk hoặc bom có sức công phá lớn sẽ ngay lập tức bay đến. Chúng tôi lặng lẽ bắn và lặng lẽ di chuyển khỏi vị trí".

Ngoài ra, Matich cho biết khẩu đội của ông còn tiêu diệt các máy bay tiêm kích F-16 và cả máy bay tàng hình B-2. Tuy nhiên, những chiếc máy bay này của Mỹ sau đó đã được kéo về các căn cứ nên không có bằng chứng.

Trên thực tế, ngay cả chiếc F-117 bị bắn rơi cũng được người Mỹ thông báo là bị lạc và sau đó đã quay trở về. Tuy nhiên, người Serbia đã bác bỏ điều này. Bằng chứng là cabin của chiếc F-117 này đang được trưng bày trong bảo tàng không quân ở Belgrad.