Bảo tàng Mỹ thuật TP HCM gồm ba khối nhà (1, 2, 3) cao 2 và 3 tầng nằm trong khuôn viên diện tích khoảng 3.500 m2, ngoài ở địa chỉ 97-97A Phó Đức Chính còn tiếp giáp đường Lê Thị Hồng Gấm và Nguyễn Thái Bình. Vài năm gần đây, nhiều hạng mục của bảo tàng bị hư hỏng, xuống cấp, đặc biệt khối nhà 1, nhà bảo vệ, dãy hàng rào ở đường Lê Thị Hồng Gấm.
Theo ghi nhận, hàng rào bảo tàng phía đường Lê Thị Hồng Gấm sơn màu vàng, dài khoảng 50 m, cao hơn 2 m bị "lượn sóng", hơi nghiêng ra đường, nhiều chỗ nứt nẻ. Hai cổng nằm ở con đường này cũng bị nghiêng, cửa bị kênh không thể đóng kín. Tòa nhà bảo vệ sát vỉa hè bị hư hỏng, tường bong tróc. Để đảm bảo an toàn, bảo tàng căng băng rôn cảnh báo "khu vực nguy hiểm", đề nghị người dân không đến gần hàng rào và cổng.
Ở phía bên trong, khối nhà 1 có nhiều vách tường bị nứt, có vết dài 2-3 m, một số họa tiết trang trí trên tường bị bung ra, rơi rớt. Một số kẽ nứt được công ty kiểm định xây dựng dán giấy niêm phong theo dõi.
Theo Bảo tàng Mỹ thuật TP HCM, khi công trình cao ốc tứ giác Bến Thành giáp bảo tàng (phía đường Lê Thị Hồng Gấm) khởi công năm 2012, đào sâu đất để thi công móng và tầng hầm, ba tòa nhà bảo tàng bị lún, mặt sàn và tường nhiều chỗ nứt kéo dài. Ngày 12/3/2017, phù điêu "cá hóa long" nằm gần ống thoát nước ở tầng mái khối nhà 1 bị rơi xuống...
Phía bảo tàng đã chủ động phối hợp với Công ty cổ phần xây dựng Coteccons (tổng thầu công trình) sửa chữa, khắc phục sự cố phù điêu bị rơi và gia cố nhà bảo vệ. Tuy nhiên, sau thời gian tạm ngừng thi công, cuối năm 2019, công trình tiếp tục xây dựng tầng cao, ảnh hưởng đến bảo tàng.
Ông Trần Thanh Bình, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật TP HCM cho hay, phía nhà thầu nhiều lần làm việc với bảo tàng đưa ra các phương án giải quyết. Định kỳ 1-2 tháng, nhà thầu cử chuyên gia đến quan trắc, theo dõi chỗ hư hỏng ở bảo tàng. Nhà thầu có đề xuất giải pháp chống đỡ ở những vị trí có nguy cơ đổ sập nhưng bảo tàng đánh giá không phù hợp.
Một vết nứt ở khối nhà 1 được công ty kiểm định dán niêm phong theo dõi. Ảnh: Hà An.
Mới đây, Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao TP HCM Trần Thế Thuận kiến nghị UBND thành phố giao Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp đơn vị liên quan yêu cầu chủ đầu tư công trình cao ốc tứ giác Bến Thành khắc phục nguyên trạng trước ngày 8/10 với tường rào, cửa cổng và nền khuôn viên bảo tàng. Các bên cần tổ chức kiểm định chất lượng khối nhà 1, 2, 3 và nhà bảo vệ để có giải pháp khắc phục trước 19/11.
Hôm 17/9, đoàn công tác của Sở Xây dựng TP HCM làm việc với đại diện chủ đầu tư và bảo tàng sau đề xuất của Sở Văn hóa Thể thao. Lãnh đạo Sở Xây dựng yêu cầu chủ đầu tư lập phương án khắc phục những vị trí hư hỏng như cổng, hàng rào, nhà bảo vệ..., sau đó báo cáo Sở để có phương án xử lý.
Bảo tàng Mỹ thuật TP HCM được xây dựng năm 1929. Công năng tòa nhà ban đầu không phải dành cho bảo tàng, mà là nơi sinh sống của con cháu, người thân ông Huỳnh Văn Hoa (Hui Bon Hoa, 1845 -1901) – một thương nhân người Hoa mà dân Sài Gòn quen gọi là Chú Hỏa.
Tòa nhà xây hình chữ U, mái lợp ngói âm dương, tường dày 40-60 cm, trang trí phong cách kiến trúc Đông – Tây kết hợp. Dinh thự có 99 cánh cửa lớn nhỏ, mỗi cửa mang phong cách kiến trúc khác nhau. Đây là nơi đầu tiên ở Sài Gòn có thang máy, điều cực kỳ xa xỉ ở Việt Nam những năm đầu thế kỷ 20.
Dự án cao ốc tứ giác Bến Thành nằm cạnh Bảo tàng Mỹ thuật TP HCM, ngày 17/9. Ảnh: Quỳnh Trần.
Năm 1987, tòa nhà được làm bảo tàng mỹ thuật, nhưng đến năm 1992 mới mở cửa phục vụ khách tham quan. Hiện, bảo tàng trưng bày hơn 21.000 hiện vật, chia thành hai mảng là mỹ thuật cổ, thủ công mỹ nghệ và mỹ thuật đương đại. Năm 2012, bảo tàng được công nhận di tích lịch sử văn hóa cấp thành phố, mỗi năm thu hút hơn 200.000 lượt khách.
Trong hai ngày 18 và 19/10, Báo liên hệ chủ đầu tư dự án (Tập đoàn Bitexco) và tổng thầu công trình (Coteccons) nhưng đại diện truyền thông hai nơi nay chưa có câu trả lời.
