Nhiều đồn đoán cho rằng trong kỷ nguyên hậu COVID-19, vị thế lãnh đạo toàn cầu của Mỹ sẽ suy yếu. Trung Quốc (TQ) sẽ “trỗi dậy” mạnh mẽ hơn và nhanh chóng “khỏa lấp” khoảng trống quyền lực mà Mỹ để lại. Tuy nhiên, vị thế của Mỹ vẫn khó có thể bị lay chuyển trong ngắn hạn. Tham vọng “soán ngôi Mỹ” của TQ thiếu nền tảng vững chắc và những nhân tố bổ trợ.

Nền kinh tế thiếu bền vững

Theo viện Tài chính Quốc tế (IIF), tổng nợ của TQ hiện tiệm cận mức 310% GPD, mức cao nhất trong các nền kinh tế mới nổi. "Khoản nợ khổng lồ này đã kìm hãm giấc mơ giải cứu kinh tế thế giới của TQ. Không giống như giai đoạn 2008-2009, lần này TQ không có nguồn lực để đưa ra các biện pháp kíc‌h thí‌ch tài khóa khổng lồ nhằm cứu thế giới” - chuyên gia kinh tế hàng đầu của Ngân hàng DBS (Singapore) Taimur Baig nhận định.

Trong khi đó, hai nhà phân tích Logan Wright và Daniel Rosen của tổ chức  nghiên cứu kinh tế Rhodium Group chỉ ra “những cải cách bị trì hoãn, các khoản nợ gia tăng và một nền kinh tế bị chi phối bởi các công ty nhà nước hoạt động kém” chính là các thách thức hiện tại của TQ. dịch bệnh đã làm trầm trọng thêm làn sóng cảnh giác về tính an toàn, mức độ tin cậy và triển vọng dài hạn của kinh tế nước này.

dịch bệnh làm trầm trọng thêm làn sóng cảnh giác về tính an toàn, mức độ tin cậy và triển vọng dài hạn kinh tế Trung Quốc. Ảnh minh họa: REUTERS

Đại dịch đang là một quả bom đang tàn phá nền kinh tế Mỹ. Tuy nhiên, các yếu tố sản sinh ra tri thức và đổi mới của cường quốc này không bị phá hủy. Trái lại, tham vọng nâng cấp công nghệ trong kế hoạch "Made in China 2025" của TQ lại phải chịu tổn thất đáng kể. Bởi lẽ nhiều mục tiêu công nghệ trong kế hoạch đã bị tổn thương trong thương chiến Mỹ-Trung.

Thành tựu của TQ phụ thuộc vào dòng chảy liên tục và không bị hạn chế các bí quyết và sáng kiến công nghệ của Mỹ vào TQ. Khi đại dịch lắng xuống, khó có thể tưởng tượng Mỹ sẽ tiếp tục các hoạt động kinh doanh như thường lệ với TQ mà không có các biện pháp kiềm chế hay thắt chặt an ninh. Đã có thông tin nhiều doanh nghiệp Mỹ rút khỏi TQ vô thời hạn.

Song song đó, việc xem xét địa điểm để các tổ chức, công ty và cá nhân lựa đặt sự giàu có và nguồn vốn của họ trong thời kỳ khủng hoảng là rất quan trọng. Nơi các thực thể này đặt cược dài hạn cho sự thịnh vượng của họ phản ánh mức độ tin cậy và uy tín của nền kinh tế và TQ không còn là chọn lựa tốt nhất.

Thị trường tài chính và vốn của Mỹ vẫn đa dạng nhất. Mỹ là một trong trong số thị trường đáng tin cậy nhất trên thế giới. Hiện có khoảng 160 công ty TQ được niêm yết trên các sàn giao dịch của Mỹ, với tổng giá trị vốn hóa thị trường vào khoảng 1.000 tỉ USD. Đồng USD đang là đồng tiền trú ẩn an toàn hàng đầu và dường như sẽ tiếp tục dẫu bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp hơn.