Theo RIA Novosti, trong chuyến thăm Minsk hôm 01/02, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tuyên bố, Washington sẵn sàng và có thể đảm bảo cung cấp cho Belarus 100% dầu mỏ và khí đốt để giúp Belarus tạo lập Nhà nước có chủ quyền riêng. Tuyên bố này được đưa ra trong bối cảnh quan hệ giữa Nga và Belarus đang căng thẳng liên quan vấn đề cung cấp năng lượng.
“Mỹ muốn giúp Belarus xây dựng quốc gia có chủ quyền của mình. Các hãng năng lượng của chúng tôi sẵn sàng cung cấp 100% lượng dầu các bạn cần với giá cạnh tranh”, ông Pompeo nói trong cuộc họp báo tại Minsk.
Theo ông Zhavoronkov, trong viễn cảnh phát triển như vậy sẽ “gây bất lợi” về kinh tế cho Belarus.
“Hoa Kỳ sẽ không giúp Tổng thống Belarus Alexandr Lukashenko nếu như họ bắt đầu cung cấp dầu của mình đến nước này thay cho dầu Nga, bởi vì Minsk không phải loại dầu nào họ cũng có nhu cầu. Họ chỉ cần loại dầu phù hợp để phục vụ cho các nhà máy lọc dầu.
Còn Nga cung cấp dầu không phải chịu thuế hải quan. Trong khi đó Mỹ mời chào dầu với giá thị trường về mặt kinh tế, điều đó là “vô nghĩa” đối với ông Lukashenko”, chuyên gia Zhavoronkov nói.
Hiện tại Belarus chủ yếu mua dầu của Nga, nhưng cuộc thương lượng về những hợp đồng mới đang diễn ra không được thuận lợi.
Như thông báo trước đó, các bên không đi tới nhất trí bởi các nhà máy lọc dầu của Belarus không sẵn sàng thanh toán tiền dầu theo giá thị trường, mặc dù theo các điều khoản của năm 2019 thì việc cung cấp dầu từ Nga sẽ rẻ hơn ít nhất là 1,6 tỉ USD với khối lượng 24 triệu tấn mỗi năm. Moscow năm 2020 sẽ bắt đầu áp dụng chính sách giá mới, đẩy giá dầu của Belarus lên cao, điều này khiến cho Minsk cảm thấy là không công bằng.
Cho tới ngày 01/01/2020, Nga đã ngừng cung cấp dầu cho cả hai nhà máy lọc dầu của Belarus, còn Minsk đình chỉ việc xuất khẩu các sản phẩm từ dầu mỏ sang Nga. Sau đó vài ngày việc cung cấp được nối lại một phần nhưng các bên vẫn chưa thể đạt được thỏa thuận.
Tổng thống Lukashenko nhiều lần tuyên bố rằng, Belarus đang tìm kiếm các nguồn cung cấp thay thế dầu của Nga, nhưng hiện chưa rõ họ có lựa chọn nào tốt hơn không ngay cả sau khi Moscow thay đổi giá. Ông Lukashenko nhấn mạnh, Belarus không từ chối dầu của Nga mà muốn đa dạng hóa nguồn cung cấp khí đốt cho nước này. Tuần trước, ông Lukashenko đã kể về các cuộc đàm phán với Hoa Kỳ, Saudi Arabia và UAE. Theo các nguồn tin từ Belarus, có thể Minsk đã nhận lô dầu đầu tiên từ Na Uy.
