Việc dạy học không dùng lời nói giống như khi bạn nhắm mắt để lái xe vậy…

Đối với giáo viên, việc mất đi giọng nói, chính là thảm họa nghề nghiệp. Chúng tôi đã có cơ hội nói chuyện với giáo viên thanh nhạc và huấn luyện viên Mollie Bennett Weikert, ông chia sẻ một số phương pháp hữu hiệu và dễ thực hiện giúp giáo viên có thể bảo vệ dây thanh quản và giọng nói của mình.

1. Đừng nói quá to

Bạn có biết, việc giáo viên cố gắng để nói thật to là nguyên nhân phá hỏng giọng nói nhanh nhất, do đó, dù sử dụng bất cứ biện pháp hay kĩ thuật dạy học nào, bạn vẫn nên cố gắng giữ giọng nói ở mức độ vừa phải. Nếu lớp của bạn quá ồn ào, thay vì cố hét thật to với chúng, bạn có thể sử dụng chuông hoặc một tín hiệu nào khác để chúng giữ yên lặng.

Khi phải phát biểu trước một hội đồng hay dạy lớp có rất đông học sinh, bằng một cách nào đó bạn tìm cho mình micro. Chỉ một buổi chiều gắng sức để nói trước đám đông sẽ làm bạn cảm thấy đau đớn, khó chịu vào những ngày tiếp theo.

2. Nói chậm hơn

Một trong những hành động thường gặp nhất ở giáo viên làm họ trở nên nhanh chóng cảm thấy mệt mỏi là nói quá nhanh. Weikert nói rằng  “Mặc dù mỗi giáo viên đều phải nói rất nhiều với học sinh của mình, nhưng việc nói quá nhanh sẽ làm cho các dây thanh quản duỗi căng và chặt khít lại, và khi đó những căn bệnh sẽ xảy đến với bạn”. Việc cố gắng để nói với tốc độ bình thường sẽ giữ cho bạn một giọng nói luôn khỏe mạnh.

3. Cảm nhận và điều tiết hơi thở

Trong suốt ngày học dài, hãy cố gắng tự kiểm tra để đảm bảo hơi thở của bạn đều đặn và ổn định. Weikert khuyến cáo rằng chúng ta nên điều tiết hơi thở trước khi ngủ như một bài tập.

Vào cuối ngày, khi nằm xuống ngủ, bụng của chúng ta phồng lên khi chúng ta hít thở và xẹp lại khi chúng ta thở ra. Chúng ta nên cố gắng hít thở bằng bụng và phổi sẽ hít được nhiều không khí hơn giúp bạn tiết kiệm năng lượng và làm việc bền sức hơn trong những ngày dài bận rộn.

4. Xác định cao độ tự nhiên của giọng nói

Bạn có biết khi chúng ta phải nói nhiều, nhưng nói trong khoảng âm lượng phù hợp, thì chúng ta sẽ ít bị căng thẳng hơn không? Độ cao tốt nhất không phải là mức cao nhất hoặc thấp nhất trong phạm vi tự nhiên của giọng nói mà nằm ở tầm giữa.

Giáo viên đôi khi có thể cố gắng nói tông cao hơn so với giọng tự nhiên để thể hiện uy quyền và cũng có những lúc nói thấp hơn truyền đạt sự thân thiện hay cảm xúc. Nhưng cả hai cách điều chỉnh này đều có thể làm tổn thương dây thanh quản nếu bạn thường xuyên lạ‌m dụn‌g nó.

Thay vào đó, hãy xác định xem phạm vi âm thanh bạn cảm thấy dễ chịu thỏai mái nhất khi nói, chẳng hạn như giọng điệu của bạn khi bạn tự nói “uh-huh”. Chú ý mức trên cùng của “huh” thường phản ánh âm thanh tự nhiên và tối ưu trong giọng nói của bạn. Nếu giọng nói bạn sử dụng để nói chuyện trong lớp học khác xa so với giọng tự nhiên, bạn có thể bị căng thẳng và khó chịu.

5. Luyện giọng nói bằng ống hút nước

Nếu giọng nói khàn, gượng gạo hoặc mất giọng xuất hiện thường xuyên, hãy thêm các bài tập luyện giọng bằng cách sử dụng một ống hút uống nước. Những bài tập đơn giản chỉ mất vài phút mỗi ngày nhưng có thể tạo sự khác biệt lớn trong việc bảo vệ giọng nói. Weikert giới thiệu video này và các bài tập luyện giọng khác trên YouTube như một cách tuyệt vời để bắt đầu tập luyện giọng nói mỗi ngày.

6. Uống nhiều nước

Chìa khóa để giữ gìn giọng nói cũng như c‌ơ th‌ể của chúng ta là uống nhiều nước. Nhưng cà phê và đồ uống chứa caffein không được tính trong các loại đồ uống này vì chúng có thể có tác dụng ngược lại và làm khô tiếng nói của chúng ta. Nước giúp bôi trơn các dây thanh quản, ngăn ngừa sự hao mòn và cảm giác đau rát khi nói.

Xem Video: Bí quyết giữ gìn giọng nói tránh bị khản tiếng - TS. Nguyễn Thị Ngọc Dinh chia sẻ

//

7. Hãy chú ý đến quãng âm thấp nhất

Những cô gái trẻ (và rộng hơn có thể kể đến những người trẻ tuổi) có nhiều khả năng sử dụng kiểu giọng nói trầm bổng. Tuy nhiên, sự rung động của giọng nói quá trầm và luyến láy này gây ra sự rung động của các thanh âm nếu lạ‌m dụn‌g nó, thực sự “thiêu đốt” giọng nói của bạn. Weikert cho biết cách nói này làm tổn hại nghiêm trọng đến các dây thanh quản, và có thể làm nổi hạt trên dây thanh quản và gây ra tình trạng khản giọng.

8. Hãy giữ gìn sức khỏe

Giọng nói nhanh chóng trở nên yếu ớt, khàn khàn và bạn cảm thấy khó chịu khi phải nói mỗi khi bị cảm lạnh. Vì vậy, việc áp dụng những biện pháp tránh nhiễm bệnh trong mùa lạnh và cúm đối với mỗi giáo viên là rất quan trọng để bảo vệ giọng nói.

Hãy giữ bàn tay – thủ phạm lây truyền vi khuẩn gây bệnh – xa mắt, mũi và miệng của bạn, và giữ cho chúng luôn sạch sẽ nhất có thể. Ngủ đủ giấc và thực hiện chế độ ăn hợp lý sẽ giúp bạn có một sức khỏe tốt. (Nhưng chúng ta biết việc nói thường dễ hơn nhiều so với việc thực hiện nó)