Đây là những thông tin và số liệu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đưa ra trong Ngày Thế giới Phòng chống t‌ּự sá‌ּt (10/9). Theo đó, gần 800.000 người chết vì t‌ּự t‌ּử mỗi năm, nhiều hơn số người thiệt mạng vì sốt rét, do bệnh ung thư v‌ú, do chiến tranh hoặc do giết người. Tỷ lệ t‌ּự t‌ּử khác nhau giữa các quốc gia lứa tuổi và giới tính, có những quốc gia, cứ 100.000 người thì có 5 người t‌ּự t‌ּử, nhưng có những quốc gia tỷ lệ này lên tới 30 người t‌ּự t‌ּử trên 100.000 dân.

Tỷ lệ t‌ּự t‌ּử ở nam giới cao gấp 3 lần phụ nữ ở các quốc gia có thu nhập cao, trong khi tỷ lệ t‌ּự t‌ּử giữa nam và nữ ở các quốc gia có thu nhập trung bình và thấp tương đối cân bằng. Các phương pháp t‌ּự t‌ּử phổ biến nhất là tre‌o c‌ổ, uống thuốc trừ sâu và t‌ּự t‌ּử bằng súng.

Theo các chuyên gia của WHO nhận định, t‌ּự t‌ּử là nguyên nhân thứ 2 sau tai nạn giao thông, dẫn đến cái chết ở người trẻ trong độ tuổi từ 15-29. Trong số thanh thiếu niên từ 15-19 tuổi, t‌ּự t‌ּử là nguyên nhân gây t‌ử von‌g thứ hai ở nữ giới, sau nguyên nhân mang thai ở tuổi v‌ị thà‌nh niê‌n. Đồng thời là nguyên nhân thứ ba gây t‌ử von‌g ở nam sinh sau chấn thương ở trên đường và B.L giữa các cá nhân.

Mặc dù đã có nhiều tiến bộ trong các hoạt động phòng chống t‌ּự t‌ּử ở một số quốc gia, nhưng WHO kêu gọi các quốc gia cần phải hành động nhiều hơn nữa để phòng chống t‌ּự t‌ּử. Tổng số nước có chiến lược ngăn ngừa t‌ּự t‌ּử quốc gia hiện chỉ có 38 quốc gia, vẫn còn quá ít các chính phủ tham gia và các nước cần phải cam kết đưa ra các chiến lược cụ thể phòng chống t‌ּự t‌ּử.

“Mỗi cái chết là một bi kịch đối với gia đình, bạn bè và đồng nghiệp. Tuy nhiên, t‌ּự sá‌ּt có thể phòng chống. Chúng tôi kêu gọi tất cả các quốc gia kết hợp các kế hoạch phòng chống t‌ּự sá‌ּt vào chương trình giáo dục và y tế quốc gia theo cách bền vững”, Tổng giám đốc WHO-Tedros Adhanom Ghebreyesus nói.

Các biện pháp chính có hiệu quả trong việc giảm t‌ּự t‌ּử là hạn chế khả năng tiếp cận các phương tiện được sử dụng để t‌ּự t‌ּử. Một trong số đó là hạn chế tiếp cận với thuốc trừ sâu là một trong những biện pháp hiệu quả nhất nhằm giảm số lượng người t‌ּự sá‌ּt hiện nay.

Hiện có nhiều bằng chứng quốc tế cho thấy các quy định cấm sử dụng thuốc trừ sâu có mức độ nguy hiểm cao có thể dẫn đến việc giảm tỷ lệ t‌ּự t‌ּử ở các quốc gia. Bởi thuốc trừ sâu có độc tính cao, thường dẫn đến các ca t‌ử von‌g, đặc biệt trong những tình huống không có thuốc giải độc hoặc không có cơ sở y tế gần đó. Điển hình, tại Sri Lanka, hàng loạt lệnh cấm thuốc trừ sâu có mức độ nguy hiểm cao đã làm giảm 70% tỷ lệ t‌ּự t‌ּử, ước tính cứu được 93.000 mạng sống từ năm 1995 đến 2015. Hay lệnh cấm thuốc diệt cỏ paraquat tại Hàn Quốc đã giúp giảm 50% số người chết vì tử t‌ּự sá‌ּt từ năm 2011 đến 2013.

Tiếp đó, cần tăng cường giáo dục qua các phương tiện truyền thông, đưa ra các báo cáo về vấn nạn t‌ּự t‌ּử. Thực hiện các chương trình giáo dục trong giới trẻ nhằm xây dựng các kỹ năng sống cho phép họ có thể xử lý được với những căng thẳng trong cuộc sống. Xác định sớm và theo dõi những người có nguy cơ t‌ּự t‌ּử.

Ngoài ra, việc đăng ký kịp thời và theo dõi thường xuyên về vấn đề t‌ּự t‌ּử ở cấp quốc gia là nền tảng hiệu quả của các chiến lược phòng chống t‌ּự t‌ּử quốc gia. Hiện chỉ có 80 trong số 183 quốc gia thành viên của WHO cung cấp dữ liệu chính xác vào năm 2016.

Hầu hết các quốc gia không có dữ liệu đó là thu nhập thấp và trung bình. Việc giám sát tốt hơn sẽ tạo điều kiện cho các chiến lược ngăn ngừa nạn t‌ּự t‌ּử hiệu quả hơn và báo cáo chính xác hơn về những tiến bộ hướng tới các mục tiêu toàn cầu.

Mới đây, WHO cũng đã tiến hành hợp tác với các đối tác trên toàn cầu gồm Liên đoàn Thế giới về Sức khỏe Tâm thần, Hiệp hội Quốc tế về Phòng chống t‌ּự sá‌ּt và Liên hiệp Sức khỏe Tâm thần Toàn cầu thực hiện chiến dịch “40 giây hành động” nhằm nâng cao nhận thức về quy mô t‌ּự sá‌ּt trên toàn cầu mà mỗi cá nhân có thể phòng chống.