Bà Đinh Thị Xoa- Chủ tịch Hội Nông dân xã Vân Hồ, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La, cho biết.
Khắp nơi được mùa ngô
Bắt đầu từ cuối tháng 7, bà con các dân tộc tỉnh Sơn La đã bước vào vụ thu hoạch ngô xuân hè. Đây là vụ ngô chính của nông dân với tổng diện tích toàn tỉnh trên 152.000ha, sản lượng hơn 63 vạn tấn. Trong các tỉnh Tây Bắc thì Sơn La chiếm tới trên 50% diện tích cây ngô và chiếm tới 60% sản lượng ngô của cả vùng.
Tính ra, bình quân mỗi nhân khẩu làm nông nghiệp có 1 tấn ngô/năm. "Mà đó cũng chỉ là cách tính theo kiểu số liệu thống kê với năng suất ngô bình quân chừng 4 tấn/ha/vụ, chứ trên thực tế thì nhiều địa phương trong tỉnh đã đạt năng suất ngô 7-8 tấn/ha; còn những vùng thâm canh ngô như ở Chiềng Sung, Cò Nòi… thì năng suất ngô vụ xuân hè đã đạt tới 10-11 tấn/ha" - ông Dương Văn Cần - Phó Giám đốc Công ty cổ phần Nông nghiệp Chiềng Sung (huyện Mai Sơn, Sơn La), cho hay.
Bao nhiêu năm nay, cây ngô vừa là cây xóa đói nghèo, vừa là cây làm giàu cho nông dân Sơn La. "Hạt lúa làm ra là để ăn, còn cái bắp ngô này là để bán. Từ cái bút chì, quyển vở cho con đi học tới quần, áo, nhà cửa, xe máy, ô tô… đều trông chờ vào ngô cả. Với nông dân chúng tôi, mùa thu ngô là dịp để trả nợ, mua sắm và tính toán kế hoạch cho tương lai, vì vậy mất mùa ngô là mất hết tất cả, là cái đói nghèo về ngay…" - anh Lò Văn Phiêu - một tỷ phú đi lên từ cây ngô ở bản Pó Lý, xã Chiềng Sung cho hay.
Bên khu bản Pó Nhàng 2 của xã Vân Hồ, huyện Vân Hồ, anh Sùng A Thếnh (dân tộc Mông) đang khâu miệng những bao ngô vừa thu hoạch, đưa cho tôi xem mấy bắp ngô to, dài, màu vàng ươm, anh Thếnh cho biết: “Đã mấy năm nay chúng tôi mới lại có một mùa ngô tốt như thế này. Đấy cũng là nhờ năm nay thời tiết thuận lợi, dân chúng tôi có giống ngô tốt để trồng, kỹ thuật thâm canh cũng đã tốt hơn và chúng tôi đầu tư nhiều phân bón hơn. Gần 1 ha ngô này của tôi năm nay được khoảng hơn 8 tấn bắp tươi, nhiều hơn năm trước gần 1 tấn. Năm nay lại phải ăn ngô thay cơm thôi…”.
Dân lo… mất giá
Lý giải về chuyện "năm nay phải ăn ngô thay cơm", anh Thếnh bảo: Ngô bắp tươi chưa tẽ hạt năm nay giá chỉ được 2.350 đồng/kg, thấp hơn năm ngoái 1.000 đồng/kg. 1ha ngô được mùa như năm nay thì tăng thêm được khoảng 1 tấn, nhưng vì giá giảm thấp quá nên 1ha ngô mất luôn khoảng 8 triệu đồng, như thế là hết lãi. Ngô rẻ bán cũng không đủ tiền mua gạo ăn thì phải ăn ngô…
Tại bản Pa Chè 1 của xã Vân Hồ, hàng chục hộ nông dân cũng đang tấp nập thu ngô. Anh Mùa A Hờ cho biết: Tôi đầu tư cho 1ha ngô hết hơn chục triệu đồng nhưng với giá ngô năm nay thì chỉ đủ hòa vốn, mà còn khó bán nữa. Vì thế mọi năm còn dám nhờ người thu hoạch giúp nhưng năm nay thì phải tự làm, đến bao giờ xong thì xong, vì không có tiền trả công, làm cơm để mời người giúp.
Bà Đinh Thị Xoa cho biết thêm: “Cây ngô là cây lương thực chủ yếu của người dân Vân Hồ. Năm nay toàn xã trồng 1.800ha ngô trong khi cây lúa nương chỉ có 27ha và hơn 100ha lúa nước. Nếu giá ngô dưới 3.000 đồng/kg bắp tươi là nông dân lỗ vốn. Việc mất giá ngô làm bà con rất lo lắng.
Anh Nguyễn Văn Hải chuyên thu mua ngô ở xã Tú Nang, huyện Yên Châu, Sơn La, cho biết: Năm nay ngô mất giá mạnh là do thị trường tiêu thụ ngô từ Trung Quốc giảm, giá cước vận chuyển tăng cao do xe không chở quá tải được như những năm trước và số ngô tồn của vụ ngô 2013 đến nay tại các hộ chuyên thu mua, tích trữ ngô quá lớn. Ở các vùng chuyên ngô như Lóng Phiêng, Cò Nòi, Chiềng Sung… nhiều chủ ngô vẫn đang tồn cả trăm tấn ngô đã sấy khô từ vụ trước mà chưa tiêu thụ được. Cứ đà này, năm nay người trồng ngô còn khốn khổ.
