Hơi nóng từ lòng đất là nguồn tài nguyên dồi dào nhất mà hàng chục năm nay quốc gia hơn 300.000 dân này quyết tâm khai thác hiệu quả.
Địa nhiệt để nướng bánh và… luyện nhôm
Ở làng Reykjahlid, phía bắc Iceland, Hallgrimur Jonasson, bếp trưởng của một khách sạn, nướng bánh mì bằng hơi nóng thu được từ lòng đất qua một lỗ khoan xuyên xuống một vỉa sét nhão. Mỗi mùa hè, khi khách từ khắp nơi đổ đến Iceland du lịch, nhà bếp của Jonasson dùng hơi nóng từ lòng đất để nướng khoảng ba tấn bánh mới đáp ứng được nhu cầu tăng vọt.
Có đến 90% hộ gia đình ở Iceland sử dụng địa nhiệt để sưởi ấm. Điện địa nhiệt đang đóng góp 30% sản lượng điện toàn quốc, tương đương 120 triệu USD. Cách những lò nướng bánh mì của Jonasson không xa là Krafla – nhà máy địa nhiệt điện lớn đầu tiên của Iceland. Ngay sau lỗ khoan khởi công 34 năm trước, vùng này bùng phát đợt núi lửa phun trào đầu tiên và sau đó là liên tiếp tám đợt khác trong suốt mười năm. Sự cố này đã khiến các kỹ sư vất vả thay đổi thiết kế theo từng chuyển dịch địa chấn. Nhưng họ không hề bỏ cuộc và Krafla gần đây đã trở thành dự án thử nghiệm những lỗ khoan cực sâu (5km trở lên) – một kỹ thuật tiên phong giúp cho mỗi lỗ khoan có thể tạo ra nguồn năng lượng lớn gấp 5 đến 10 lần so với các dự án tương tự trên thế giới.
Landsvirkjun, cơ quan nhà nước chủ quản dự án Krafla, đã đàm phán cung cấp điện cho lò luyện nhôm thứ hai mà tập đoàn Alcoa xây dựng gần đó. Dùng địa nhiệt điện, Alcoa không những sẽ tiết kiệm chi phí cho những nhà máy ngốn điện này mà còn ít tác động đến môi trường khi lượng dioxide carbon mà mỗi nhà máy luyện nhôm thải ra sẽ giảm đi hàng trăm ngàn tấn mỗi năm.
Làm giàu với địa nhiệt
Các công ty điện lực của Iceland đang đeo đuổi nhiều kế hoạch tăng gấp ba sản lượng điện địa nhiệt để thu hút các công ty lớn như tập đoàn nhôm Alcoa và nhà công nghệ hạng nặng Google. Chính phủ Iceland đang hướng đến thu hút các công ty như Microsoft, Cisco và Yahoo. Các thảo luận ban đầu đã được xúc tiến với tín hiệu khả quan. Trong khi đó, công ty Reykjavik Energy của Iceland đang chuẩn bị đầu tư vào Đông Phi, một khu vực có trữ lượng địa nhiệt lớn nhưng chưa khai thác năng lượng này. Dự kiến trong năm 2009 một nhà máy điện địa nhiệt sẽ được xây dựng ở Djibouti.
Vào tháng 7, chính Philippines đã cho phép một liên doanh giữa nước này và Iceland thăm dò khai thác một nửa đảo Biliran. Hai mươi năm trước, ba lỗ khoan đã được tiến hành ở Biliran nhưng rồi bị bỏ hoang khi mũi khoan thứ ba cho thấy chất lỏng dưới lòng đất có quá nhiều acid, nhưng ngày nay công nghệ của Iceland đã xử lý được vấn đề này. Các kỹ sư Iceland biết rõ ở nhiệt độ nào thì các chất lỏng dưới lòng đất có thể quay được tua-bin, làm sao quản lý đặc tính hoá học của các giếng sôi, và làm thế nào để các nhà máy điện địa nhiệt khai thác hợp lý chứ không làm kiệt quệ nguồn năng lượng này.
Đầu tư toàn cầu vào các nguồn năng lượng có thể tái tạo đã tăng lên 60% trong năm qua. Số dự án điện địa nhiệt dù vẫn còn đi sau điện gió, điện mặt trời và nhiên liệu sinh học, nhưng đã phát triển hơn trong những năm gần đây. Từ năm 2004 các dự án điện địa nhiệt ở Mỹ đã tăng gấp đôi. Nay dù ít nhiều bị tác động vì khủng hoảng tài chính, nhưng dạng năng lượng này chắc chắn vẫn sẽ được các nhà đầu tư chú ý với triển vọng của chương trình năng lượng xanh mà Tổng thống đắc cử Obama khởi xướng và mục tiêu của nhóm G-8 gần đây là đến năm 2050 sẽ cắt giảm 50% lượng khí thải carbon. Địa nhiệt điện chính là lĩnh vực mà Iceland có thừa kinh nghiệm và kỹ năng để đóng góp cho thế giới.
