Thỏa thuận này được ký tại Manila vài giờ trước khi ông Obama tới thăm quốc đảo, cho phép sự hiện diện quân sự lớn hơn của Mỹ tại Philippines.Obama nhấn mạnh, hiệp ước này không nhằm mục tiêu kiềm chế Trung Quốc - nước có tranh chấp lãnh thổ với đồng minh Đông Nam Á của Mỹ. Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ bày tỏ sự ủng hộ động thái của Manila khi tìm kiếm trọng tài phân xử của LHQ xung quanh tranh chấp hàng hải với Bắc Kinh.

"Mục tiêu của chúng tôi không phải là chống lại Trung Quốc. Mục tiêu của chúng tôi là đảm bảo để luật pháp và thông lệ quốc tế được tôn trọng bao gồm cả lĩnh vực tranh chấp quốc tế”, ông nói.

Ngay sau khi tới Manila, ông Obama đã có cuộc hội đàm với người đồng cấp Philippines Benigno Aquino. Manila là điểm dừng chân cuối cùng của Tổng thống Mỹ trong chuyến công du 4 nước châu Á.

Thỏa thuận quân sự 10 năm đã được ký kết vào sáng thứ hai giữa Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Voltaire Gazmin và Đại sứ Mỹ Philip Goldberg. Theo đó, Mỹ có thể tiếp cận tốt hơn các căn cứ quân sự, cầu cảng và sân bay của Philippines. Quân đội Mỹ sẽ hiện diện luân phiên tại các cơ sở này và tham gia đào tạo, huấn luyện chung.

Tổng thống Obama khẳng định, Mỹ không có kế hoạch tái thiết lại các căn cứ cũ hay xây dựng cơ sở mới. "Chúng tôi sẽ làm việc cùng nhau để xây dựng các khả năng phòng thủ của Philippines, cũng như làm việc với các quốc gia khác để thúc đẩy ổn định khu vực như ở Biển Đông”, ông nói.

Trong một tuyên bố đưa ra, Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario mô tả, thỏa thuận là “cột mốc quan trọng trong chia sẻ lịch sử của chúng tôi ở cương vị đồng minh hiệp ước lâu dài”. Ông khẳng định: "Hiệp định Hợp tác Tăng cường phòng thủ - EDCA - đã nâng cam kết liên minh phòng thủ giữa hai nước lên một tầm cao mới”.

Gần đây, Washington và Manila nỗ lực thắt chặt quan hệ quân sự trong bối cảnh quan hệ giữa Philippines và Trung Quốc xấu đi vì sự gây hấn của Bắc Kinh trong tuyên bố chủ quyền hàng hải. Trung Quốc đưa ra bản đồ chữ U khẳng định yêu sách chủ quyền với hầu hết Biển Đông – vùng biển mà một số quốc gia Đông Nam Á cũng tuyên bố chủ quyền.

Năm 2012, Trung Quốc và Philippines đã lâm vào bế tắc khi tranh chấp chủ quyền tại bãi cạn Scarborough. Gần đây hơn, Philippines cáo buộc Trung Quốc ngăn chặn tàu tiếp tế của họ tại một bãi ngầm tranh chấp nhiều năm qua.

Manila đã bắt đầu vụ kiện chống lại Trung Quốc về vấn đề tranh chấp lãnh thổ tại tòa án quốc tế cho dù Bắc Kinh tuyên bố không tham gia quá trình này.

Tại cuộc họp báo chung, Tổng thống Philippines tuyên bố: "Cả Tổng thống Obama và tôi đều chia sẻ sự tin tưởng rằng, tranh chấp lãnh thổ và hàng hải tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương cần được giải quyết một cách hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế”.

Trong chuyến công du lần này, Tổng thống Mỹ đã thăm Nhật Bản, Hàn Quốc và Malaysia.