Sáng nay, Công an Bình Thạnh (TP HCM) cho biết đã giải toả gần 560 lượng vàng của tiệm Hoàng Mai sau 3 ngày niêm phong, vì chủ tiệm chứng minh được đó là tài sản gia đình. Gây thắc mắc nhiều nhất là lý do nào khiến Hoàng Mai bị niêm phong toàn bộ số vàng miếng đang có trong tiệm cùng nhiều ngoại tệ, sau khi có thông tin một khách hàng vào đổi 100 USD. 2 giả thiết được đặt ra là có thể cơ quan chức năng nghi ngờ tiệm vàng này vi phạm quy định về thu đổi ngoại tệ và kinh doanh vàng miếng.

Trao đổi với phóng viên về câu chuyện quản lý kinh doanh vàng, ngoại tệ trên địa bàn thời gian qua, ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP HCM cho biết, từ khi Nghị định 24 có hiệu lực, tất cả các điểm kinh doanh vàng nhỏ lẻ không được cấp phép phải ngưng mua bán vàng miếng.

Trong công tác phối hợp liên ngành để kiểm tra giám sát hoạt động này, hàng tháng Ngân hàng Nhà nước có nhiệm vụ cung cấp danh sách các điểm được phép kinh doanh vàng và ngoại tệ về cho các địa bàn quận huyện. Căn cứ vào đó, cơ quan công an địa phương sẽ tiến hành kiểm tra, nếu nơi nào vi phạm thì bị xử lý. Với những đơn vị được cấp phép mà vi phạm trong hoạt động kinh doanh mua bán ngoại tệ, cơ quan công an sẽ phối hợp với Ngân hàng Nhà nước xử lý.

Riêng vụ tiệm vàng Hoàng Mai, ông Minh cho biết đơn vị này không nằm trong danh sách được cấp phép kinh doanh vàng miếng, ngoại tệ nên không thuộc thẩm quyền xử lý của Ngân hàng Nhà nước. "Cơ quan công an t‌ּự x‌ּử lý sự việc và khi có kết quả cuối cùng mới gửi qua cho chúng tôi", ông Minh nói.

Phân tích về diễn biến tại tiệm vàng Hoàng Mai, ông Minh cho rằng, nếu thực sự có giao dịch mua bán 100 USD giữa tiệm vàng này và khách hàng thì Hoàng Mai đã vi phạm luật khi không được cấp phép thu đổi ngoại tệ mà vẫn thực hiện. Việc xử phạt sẽ áp dụng theo Nghị định 95 về xử phạt hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và hoạt động ngân hàng.

Tuỳ theo mức độ vi phạm, cơ quan chức năng sẽ áp dụng hình thức xử lý nặng nhất. Chẳng hạn, nếu là giao dịch giá trị nhỏ thì sẽ áp dụng khung phạt hành chính cao nhất lên đến 500 triệu đồng nhưng không tịch thu tang vật. Còn nếu là giao dịch giá trị lớn thì sẽ tịch thu tang vật và xử phạt hành chính số tiền từ 50-100 triệu đồng.

Ông Minh cũng nói thêm, nếu vụ việc chỉ liên quan đến buôn bán ngoại tệ thì theo quy định, công an chỉ được niêm phong và tịch thu số ngoại tệ liên quan (tang chứng) và không được niêm phong vàng, trừ trường hợp bắt quả tang giao dịch vàng miếng hoặc có chứng cứ chứng minh tiệm vàng Hoàng Mai vi phạm như biên nhận của khách hàng hoặc người nào đó của tiệm cung cấp...

Theo tinh thần Nghị định 24, từ ngày 10/1/2013, gần 2.500 điểm kinh doanh vàng miếng trên cả nước thuộc 22 ngân hàng và 16 doanh nghiệp được Ngân hàng Nhà nước cấp phép chính thức thay thế hàng chục nghìn cửa hàng vàng miếng trước đây. Và từ ngày 14/2/2014, khi mua bán vàng có giá trị từ 300 triệu đồng trở lên, người dân phải để lại thông tin cá nhân, trong đó có số chứng minh thư, địa chỉ cư trú...

Tuy nhiên, nếu không có những bằng chứng nói trên, cơ quan chức năng không thể kết luận doanh nghiệp buôn bán vàng miếng trái phép. Bởi theo ông Minh, khi chưa có Nghị định 24, người dân mua bán vàng miếng thường không lấy hoá đơn, chứng từ. Nhiều người dân còn nắm giữ lượng lớn vàng từ xa xưa để lại nên khó biết rõ nguồn gốc.

Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước cũng cho biết, nhà nước không cấm người dân giữ vàng miếng. Nếu cơ quan có thẩm quyền không chứng minh được nguồn gốc số vàng đó là do vi phạm Pháp Luật mà có (hoặc đó là vàng giả...) thì không được quyền niêm phong, dù số vàng đó có hoá đơn chứng từ hay không.

Nghị định 95/2011 về xử lý vi phạm trong lĩnh vực tiền tệ và hoạt động ngân hàng quy định phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 100 triệu đồng đối với mua, bán, thanh toán ngoại tệ không đúng quy định của Pháp Luật; thanh toán tiền hàng hóa, dịch vụ bằng vàng với nhau không đúng quy định của Pháp Luật; kinh doanh, mua, bán vàng không đúng quy định của Pháp Luật”.

Phạt tiền từ 300 triệu đồng đến 500 triệu đồng đối với hoạt động ngoại hối mà không được cấp có thẩm quyền cấp giấy phép hoặc giấy phép hoạt động ngoại hối đã hết thời hạn hoặc bị đình chỉ; thực hiện dịch vụ kiều hối mà không được cấp có thẩm quyền cấp phép; hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu ngoại tệ, vàng mà không có giấy phép của Ngân hàng Nhà nước..

Ngoài ra, Nghị định 95 còn áp dụng hình thức xử phạt bổ sung như tịch thu tang vật là số ngoại tệ, đồng Việt Nam hoặc vàng đối với hành vi vi phạm…