Sau khi Bộ GD-ĐT thông báo các trường được tuyển sinh riêng trong kỳ tuyển sinh ĐH-CĐ 2014, nếu có đề án đăng ký, nguyên Thứ trưởng Bộ GD-ĐT, Phó Chủ tịch Hiệp hội các trường ĐH-CĐ NCL Việt Nam - Trần Xuân Nhĩ đã lên tiếng về chuyện này.
Ngày 12/12, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Bùi Văn Ga cho biết, ngay trong năm 2014, trường nào có đề án tuyển sinh riêng thỏa mãn các quy định tiêu chí của quy chế tuyển sinh thì sẽ được phép tuyển sinh riêng. Còn trường nào chưa có đề án tuyển sinh riêng thỏa mãn yêu cầu thì vẫn tiếp tục tuyển sinh 3 chung cho đến năm 2015.
Nhắc đến việc quyết định của Bộ, ngày 13/12, trao đổi với Đất Việt, PGS.TS Trần Xuân Nhĩ cho biết: “Trước đây, đã có phản ánh Bộ GD vi phạm Điều 14 của Luật ĐH quy định rằng việc tuyển sinh là do tự chủ của các trường, Luật có hiệu lực từ năm 2013, nhưng Bộ lại lên tiếng là phải thực hiện theo lộ trình từ 3 đến 4 năm sau”.
Bên cạnh đó, ông nói rõ thêm: “Đến bây giờ Bộ có thay đổi chút ít, nhưng lộ trình đó vẫn giữ lại, Bộ cho tự chủ nhưng trường nào xây đề án mới được tự chủ, đâu phải trường nào cũng đủ điều kiện làm việc đó. Vì vậy, có thể nhìn thấy thực sự có tiến bộ nhưng một góc độ nào đó vẫn bảo thủ, chưa thực hiện đúng theo yêu cầu của nhiều trường”.
Nhấn mạnh hơn, ông Nhĩ lấy ví dụ ngay ở các nước cùng khu vực với nước ta, họ không thực hiện phương án thi 3 chung, có nghĩa Bộ không làm thay các trường được khâu tuyển sinh.
Xét ở một góc độ khác, Bộ nói từ giờ đến lúc các trường hoàn thành đề án, vẫn thực hiện hình thức thi 3 chung, theo nhận định của ông Nhĩ thì đây có khác nào kiềm chế lại, thời gian ít nhất cũng cần đến 3 năm, thế thì nó sẽ kiềm chế thêm3 năm nữa chứ thay đổi gì mới.
“Tức là việc Bộ lên tiếng cho các trường tuyển sinh riêng, thực chất ra ở đây thì Bộ mới chỉ hé cửa thôi chứ chưa mở cửa. Nhưng ở đời nếu hé cửa gặp cơn gió lùa cũng chết, Bộ cũng vậy nếu có gió lùa mạnh cũng hết sức nguy hiểm.
Cho nên bây giờ muốn mở cửa thực sự thì Bộ giáo dục ngay từ năm học này phải tập trung tổ chức, đánh giá một cuộc thi phổ thông cho nó có chất lượng, thậm chí nó được 60% hay 50% cũng được. Cái số tốt nghiệp thực sự, thì cho các trường tự chủ họ căn cứ vào đó để xét tuyển sinh, còn số không đạt thì cấp cho chứng nhận học xong phổ thông để các em có thể đi học nghề ngắn hạn, sau này bồi dưỡng thêm, rồi thi lại. Chứ còn nếu chúng ta siết chặt lại chỉ có 50 – 60% đỗ, số học sinh kia ở lại, nhưng hãy đặt câu hỏi ở lại làm gì?”, ông Nhĩ phân tích.
Còn việc Bộ vẫn hay viện dẫn không tổ chức nghiêm túc kỳ thi tốt nghiệp THPT được là do học sinh gian lận, theo quan điểm của ông Nhĩ, nếu chúng ta phối hợp với chính quyền địa phương, Sở GD, hoàn toàn sẽ làm được, còn số gian lận chỉ là con số nhỏ trong hàng triệu học sinh, nó độ 50-70 người, không đáng kể. Nếu muốn thì hãy xử phạt nghiêm, như vậy từ sau sẽ đi vào nề nếp, chứ không có gì phải đáng lo lắng.
Hay cho đến kỳ thi phổ thông đừng đánh giá chỉ một kỳ thi đó mà phải đánh giá cả một quá trình học tập, điểm số cả 3 năm, đừng lấy số ít phủ định số nhiều. Hãy nhìn một viện dẫn như này, khi thi ba chung mà Bộ quy định điểm sàn 12, nếu đưa một học sinh không giỏi Toán thi, thì dĩ nhiên môn Toán chỉ được 2 điểm vì không giỏi, nhưng điểm các môn khác lại tốt hơn, cộng vào anh vẫn đủ điểm sàn nên anh lại đi học ngành Toán.
Trong khi, một học sinh thi chỉ được 11 điểm không đủ điểm sàn, nhưng được 8 điểm Toán, môn khác lại thấp, đây chính là nghịch lý của thi ba chung.
Đưa ra phương án mới cho Bộ về công tác tuyển sinh, ông Nhĩ nói: “Nếu Bộ tuyên bố thẳng năm tới tôi sẽ tổ chức một kỳ thi THPT thực sự nghiêm túc mà khả năng đạt được khoảng 60-70%, còn 30% tôi cấp giấy chứng nhận học xong phổ thông thế là các trường sẽ căn cứ theo đó mà xét tuyển, thi tuyển. Nếu đăng ký 2000 mà lấy 1000 thì sẽ xét từ trên xuống dưới, hoặc xem xét học bạ 3 năm học ra sao. Sau đó học ngành nào thì chỉ phải thi một môn thôi. Nếu làm được như vậy thì tôi chắc chắn sẽ hiệu quả và đỡ tốn kém, chọn học sinh tốt hơn”.
