Vụ việc ba sản phụ và hai bé sơ sinh tử vong vừa qua khiến người ta lo ngại nhiều về chất lượng điều trị, chăm sóc ở tuyến cơ sở.
Lo bởi tai biến dồn dập quá, mà lo cũng vì sao ba bà mẹ và hai em bé tử vong dễ quá khi họ đã có chín tháng thai kỳ hoàn toàn khỏe mạnh? Cơ quan chức năng đang vào cuộc để tìm nguyên nhân, nhưng ngay từ bây giờ đã có nhiều ý kiến cho rằng sẽ rất khó tìm ra được căn nguyên chính xác, công bằng cho các bà mẹ và em bé, như rất nhiều tai biến đã xảy ra.
Lịch sử y khoa trong 10 năm qua chỉ có 2-3 vụ tai biến y khoa được đưa ra phân xử tại tòa án. Hàng trăm hàng ngàn ca tai biến, có khi được báo cáo, có khi không, thường được xử lý bằng cách thỏa thuận ngầm giữa bệnh viện và gia đình bệnh nhân mà phần thiệt thòi thường thuộc về người bệnh, do VN chưa có bảo hiểm rủi ro y khoa và cũng chưa có bên thứ ba đứng ra phân xử vụ việc một cách minh bạch.
Có một thực tế đáng buồn là có sự chênh lệch rất lớn về chất lượng điều trị giữa các bệnh viện ở VN, nên có tới 70% người VN sống ở nông thôn sẽ gặp thiệt thòi về điều kiện chăm sóc sức khỏe. Trong khi bệnh viện trung ương đang chạy đua về kỹ thuật, BV Nhi trung ương, Nội tiết trung ương, Từ Dũ TPHCM... có cả bác sĩ người nước ngoài đến học nghề thì nhiều bệnh viện huyện, chỉ có vỏn vẹn năm bác sĩ, có nơi đến giám đốc cũng phải khám chữa bệnh hằng ngày. Có bác sĩ phải trực liên tục, vì nếu nghỉ mà về thì không có người thay, sẽ rất nguy hiểm nếu có bệnh nhân cấp cứu...
Nói thế để thấy muốn siết chuyển tuyến trên nhằm chống quá tải bệnh viện như dự định tới đây của Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến, ngành y tế còn một chặng đường rất dài trước mắt để xóa đi khoảng cách về chuyên môn giữa bệnh viện trung ương và cơ sở. Nếu cơ sở cũng tốt thì sẽ chẳng còn ai tự ý chạy lên tuyến trung ương.
Trong chuyến thăm của bộ trưởng Bộ Y tế tới một bệnh viện huyện ở Hà Nội gần đây, cả một bệnh viện khang trang chỉ có năm bệnh nhân cấp cứu trong năm 2011, trong khi chỉ cách đó 2-3km là những bệnh viện chật ních người, 2-3 thậm chí 4-5 bệnh nhân/giường bệnh.
Có mối liên quan nào giữa những bệnh viện có năm bác sĩ và những bệnh viện chỉ có năm bệnh nhân cấp cứu/năm? Quy hoạch tổng thể ngành y tế đã có chưa? Chúng ta sẽ đầu tư mạnh vào đâu hay lại mở rộng tuyến trung ương ra mãi mà không chú ý đến chất lượng nhân lực ở cơ sở? Bao giờ có hệ thống bác sĩ gia đình? Bao giờ bắt đầu thực hiện bảo hiểm rủi ro y khoa? Bao giờ sẽ hết những bệnh viện chỉ có năm bác sĩ không dám nghỉ trực vì sợ có bệnh nhân đến cấp cứu? Đó là những câu hỏi lớn, trước khi Bộ Y tế triển khai một quyết sách cũng rất lớn là chống quá tải và thực hiện viện phí mới.
