Trước đó, tại phiên thảo luận ở Hội trường Quốc hội chiều ngày 15/11 về dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi), đại biểu Phạm Trọng Nhân (Bình Dương) đặt câu hỏi “Tôi không hiểu vì sao ở dự thảo Luật chính thức lại thu hẹp quyền hạn, trách nhiệm của cơ quan Kiểm toán Nhà nước?”.

Lý giải về quy định này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết nhiều trường hợp “quýt làm, cam chịu”, tức là KTNN ra kết luận về nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp, nhưng cơ quan thuế lại là nơi ra thông báo, khiến nhiều trường hợp người nộp thuế thấy chưa thỏa đáng đã kiện cơ quan thuế. “Chúng tôi đề nghị ở đây, ai kết luận thì người đó phải giải trình trước tòa”,

Tranh luận sau phát biểu của người đứng đầu ngành Tài chính, Tổng Kiểm toán Nhà nước bày tỏ không đồng tình và khẳng định “chưa có trường hợp nào từ kết luận của KTNN để liên lụy đến cơ quan thuế”.

Thậm chí, ông Phớc khẳng định việc cơ quan thuế để sót, để lọt nguồn thu là hết sức lớn. Ví dụ chúng đối chiếu các doanh nghiệp ngoài quốc doanh 2 năm vừa rồi thất thu thuế 94% so với số đối chiếu.

Tiếp nối những tranh luận trên nghị trường, cuối giờ sáng nay, Tổng cục Thuế bất ngờ tổ chức cuộc họp báo nhằm làm rõ quan điểm. Theo đó, ông Lưu Đức Huy - Vụ trưởng Vụ Chính sách Thuế - Tổng cục Thuế cho biết, hiện nay, theo quy định của Luật quản lý thuế, doanh nghiệp tự khai, tự tính, tự nộp thuế, Cơ quan thuế thông qua phân tích cơ sở dữ liệu tiêu chí quản lý rủi ro để lập kế hoạch thanh tra, kiểm tra.

Hàng năm cơ quan thuế thực hiện thanh tra, kiểm tra 18-20% số lượng doanh nghiệp. Trong trường hợp ban hành quyết định thanh tra, kiểm tra tại trụ sở người nộp thuế, có kết luận và quyết định xử lý thì khi không thống nhất người nộp thuế có quyền khiếu nại và khởi kiện.

Cụ thể: Người nộp thuế có quyền khiếu nại 2 lần: lần 1 với cơ quan quản lý thuế ra quyết định xử lý thuế, lần 2 với cơ quan quản lý thuế cấp trên. Trường hợp không đồng ý với quyết định giải quyết khiếu nại thì người nộp thuế có quyền khởi kiện cơ quan quản lý thuế ra Toà án.

“Về vấn đề này, Ban soạn thảo xin báo cáo thêm thực trạng và các quy định Pháp Luật nêu trên. Ban soạn thảo sẽ phối hợp với Uỷ ban Tài chính ngân sách và các cơ quan liên quan để tiếp tục hoàn thiện dự thảo Luật trình Quốc hội thông qua trong kỳ họp sau theo hướng tạo thuận lợi cho cơ quan thanh tra, kiểm toán hoạt động theo đúng quy định của Pháp Luật, không chồng chéo; Đảm bảo quy định đúng Hiến pháp, không mâu thuẫn với Luật thanh tra, Luật Kiểm toán...” – đại diện Tổng cục Thuế cho hay.

Nói thêm về tranh luận “quýt làm, cam chịu”, ông Thành Xuân Lý - Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Tổng cục Thuế cho rằng khiếu nại khiếu kiện là vấn đề bình thường. Theo ông Lý, từ năm 2013-2017 đã có 250 vụ kiện hành chính về thuế, trong đó số vụ kiện phát sinh từ kiến nghị kết luận của thanh tra Chính phủ là 1 vụ và từ kết luận của Kiểm toán Nhà nước là 11 vụ.

Ông Lý nêu ví dụ, hiện đã có 6 vụ kiện tại Đắk Lắk tòa tuyên doanh nghiệp thắng vì tòa kết luận cơ quan thuế ra quyết định trên cơ sở kiến nghị kiểm toán, không đánh giá kiểm tra thì không có cơ sở pháp lý để thực hiện.

Hay vụ việc xảy ra tại Chi cục Thuế quận 3, TP.HCM, theo ông Lý, sau khi Kiểm toán Nhà nước vào cuộc thì đã kiến nghị doanh nghiệp phải nộp bổ sung số thuế 60 tỷ đồng. Vụ việc này sau đó được đưa ra tòa nhưng xử lý từ năm 2013 cho đến nay vẫn chưa xong.

“Về cơ bản trong quá trình kiểm toán hoạt động, Kiểm toán Nhà nước đã có đóng góp hữu ích, giúp thu thuế hiệu quả nhưng vẫn có sự áp dụng chưa đồng nhất quy định Pháp Luật, quan điểm xử lý có thể khác nhau dẫn đến sự phối hợp chưa đồng nhất” – ông Thành Xuân Lý nói.

“Có sự tồn tại như thế nên dự thảo muốn sửa đổi. Chúng ta là người ra quyết định phải có cơ sở pháp lý nhằm đảm bảo quản lý được người nộp thuế, đảm bảo sự thi hành Pháp Luật của thuế chính xác, tránh khiếu kiện kéo dài. Bởi ngoài việc thất thu, phát sinh trách nhiệm bồi thường thì chúng tôi cũng muốn rõ ràng”, ông Thành Xuân Lý nhấn mạnh.