Thầy Sơn đã chia sẻ với Tổ Quốc về những cảm xúc khi học trò được vinh danh và những trăn trở quanh việc phát triển nền Toán học nước nhà…

Thầy Sơn cho biết: “Là giáo viên dạy chuyên Toán lâu năm, tôi có rất nhiều học trò giỏi. Những học trò giỏi ấy để lại trong tôi nhiều ấn tượng. Có 2 học trò mà tôi nhớ nhất trong cuộc đời giảng dạy của mình đều họ Ngô là Ngô Bảo Châu và Ngô Đắc Tuấn. Đó là hai cậu học sinh mà tôi nghĩ các em còn đi xa hơn.

Riêng về Ngô Bảo Châu, tôi nhận thấy em là một học sinh đặc biệt ngay từ năm tháng đầu tiên khi vào trường. Đó là chưa tỏ ra là người xuất chúng về toán học. Rất lạ. Ấn tượng đầu tiên tôi nhìn thấy Châu là cậu học trò bé nhỏ loắt choắt nhưng đầu to, mặt hồng hào, da trắng. Nhìn diện mạo của Châu tôi thấy đó cậu học trò năng động, trái ngược với những em học sinh giỏi thường “lù khù” như Ngô Đắc Tuấn.

Học kỳ đầu, Châu chưa xuất sắc. Nhưng học kỳ 2 khác hẳn. Tôi đã phản ánh lại với hiệu trưởng nhà trường. Kỳ thi Toán Quốc tế ở Úc của Châu đúng như tôi đã dự báo.

Trong những năm tháng thầy trò sống và học tập với nhau, Châu luôn có cách làm bài mà tôi cảm thấy Châu sẽ là người đi xa”.

- Học trò cũ của mình đã thành đạt như  thế này. Là người thầy, thầy cảm thấy thế  nào?

Đối với tôi, đây là niềm tự hào cho nền toán học Việt Nam, cho thanh niên Việt Nam. Nhưng cũng có một chuyện lại hơi buồn. Tôi thấy học toán của thanh niên Việt Nam hiện nay hầu như chững lại, không có một cú huých đột phá. Tôi đi dạy rất nhiều nơi, dạy cả đội tuyển Toán Olympic Việt Nam, tôi thấy việc học Toán của các em hình như theo một cái gì đó, chứ không phải theo niềm đam mê.

- Giới trẻ không đam mê toán, theo thầy, nguyên nhân vì  đâu?

Theo tôi nghĩ, việc học Toán chững lại do rất nhiều nguyên nhân, nhưng tựu chung lại là do đời sống. Học sinh thấy lối ra khi theo Toán là không ổn. Do vậy, nhiều học sinh học Toán đều thi vào các trường ngoại thương hoặc kinh tế, như vậy mục tiêu chính của họ là mưu cầu cuộc sống. Thứ hai là kích hoạt học toán của Việt Nam yếu, không có người hỗ trợ, không có người cầm đầu. Dù viện Toán tồn tại nhưng không có tác dụng, không có ảnh hưởng lớn trong việc đào tạo ở bậc THPT.

Muốn có Ngô Bảo Châu thứ hai Toán học Việt Nam cần được nhà nước quan tâm toàn diện (Ảnh: T.Xuân)

- Chúng ta có nên nói lời cảm  ơn GS. Ngô Bảo Châu không, thưa thầy? Vì nhờ giải thưởng của anh mà Việt Nam đã “kịp” có đề án phát triển Toán học từ nay đến 2020 trị giá hàng nghìn tỷ đồng?

Tôi cảm ơn GS.Ngô Bảo Châu vì đã làm vinh quang cho tuổi trẻ Việt Nam chứ tôi không cảm ơn vì  chuyện có đề án đấy. Có đề án, chẳng qua chỉ giống như là con trong một gia đình có thành tích thì mẹ cho tiền. Nhưng nếu không biết sử dụng đề án hợp lý thì vẫn không có hiệu quả.

Làm toán là trường kỳ, bền vững thì mới có được Ngô Bảo Châu thứ hai, thứ ba. Phải xem xét xem có được Ngô Bảo Châu hôm nay là nhờ cái gì? Trước hết là nhờ hệ thống giáo dục của Pháp, còn hệ thống giáo dục của chúng ta chưa làm được. Người Việt Nam có trí tuệ như Ngô Bảo Châu vẫn có thể đạt được thành tích này nhưng phải theo một tư duy nào đấy.

Tôi nghĩ “rót” đề án này để nhờ anh Ngô Bảo Châu hỗ trợ chỉ là điều kiện cần nhưng không đủ và nếu không khéo đề án ấy sẽ bị triệt tiêu và vẫn không có người như Ngô Bảo Châu.

- Xin cảm  ơn ông!