Trong hội nghị tổng kết hoạt động ngân hàng năm 2017 và triển khai nhiệm vụ năm 2018 của Vietcombank tổ chức ngày 12/1, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN), Lê Minh Hưng đã thông tin rằng dự trữ ngoại hối đã tăng lên mức 54,5 tỷ USD. Thống đốc cho biết thêm NHNN đã mua vào đến 1,5 tỷ USD chỉ trong 3 ngày gần đây.
Dự trữ ngoại hối tăng liên tục kể từ năm 2016
Trong năm 2017, Ngân hàng Nhà nước đã mua vào 12 tỷ USD, và không phải bán ra dự trữ USD để bình ổn thị trường thị trường. Tính rộng hơn, NHNN đã mua vào 22 tỷ USD dự trữ ngoại hối kể từ đầu năm 2016 đến nay.
Điều này cũng là dễ hiểu khi với những đổi mới chính sách và sự chuyển dịch sản xuất của các công ty, tập đoàn lớn của thế giới sang Việt Nam đã làm gia tăng làn sóng đầu tư cả FDI (vốn đầu tư trực tiếp) và FII (vốn đầu tư gián tiếp) vào việt Nam trong những năm qua. Về vốn FII, giới đầu tư nước ngoài liên tục đổ vốn vào thị trường chứng khoán Việt Nam. Bloomberg hồi tháng 9 đã dẫn số liệu cho biết, Việt Nam là quốc gia duy nhất ở châu Á có dòng vốn nước ngoài vào thị trường chứng khoán là dương trong tất cả 8 tháng đầu năm 2017. Điển hình là các thương vụ như Thai Beverage mua lại 53,5% sở hữu tại Công ty Cổ phần Bia Rượu Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco, HoSE: SAB) với giá 4,8 tỷ USD hay như tập đoàn Jardine Cycle & Carriage (JC&C) mua 10% cổ phần tại Công ty Cổ phần Sữa Vinamilk. Các công ty sản xuất nước ngoài, đặc biệt là của Hàn Quốc, Trung Quốc và Nhật Bản đều tăng cường hoạt động tại Việt Nam. Vốn FDI giải ngân trong năm 2017 đạt 17,5 tỷ USD, tăng 10,8% so với năm 2016.
Diễn biến tỷ giá USD/VND 1 năm qua. Nguồn: tỷgia.com
Về công tác điều hành tỷ giá, trong những năm qua, tỷ giá đã ổn định hơn kể từ sau khi NHNN ban hành cơ chế tỷ giá trung tâm và cơ quan này cũng đã liên tục mua vào USD để tăng dự trữ ngoại hối. Và khi dự trữ ngoại hối trở nên dồi dào hơn thì Ngân hàng Nhà nước cũng rất tự tin trong công tác bình ổn tỷ giá góp phần ổn định lòng tin của nhà đầu tư trong và ngoài nước và thu hút thêm đầu tư. Samsung hiện tại đang đầu tư lớn ở Việt Nam. Theo báo cáo tài chính quý 3 vừa rồi, Samsung Thái Nguyên là đơn vị làm ra nhiều lợi nhuận nhất cho Samsung toàn cầu, với 2,49 tỷ USD. Theo số liệu của tổng cục thống kê, cán cân thương mại năm 2017 có thể đạt thặng dư 2,67 tỷ USD.
Bloomberg trong năm 2017 cũng đã nhận định rằng, đồng Việt Nam là một trong những đồng tiền ổn định nhất thế giới, với tỷ giá USD/VND chỉ tăng hơn 1%, thấp hơn mức dự báo hồi đầu năm 2017 của nhiều chuyên gia và tổ chức. Ngoài việc cung USD dồi dào hơn thì đồng USD cũng đã liên tục suy yếu kể từ đầu năm 2017 không chỉ so với các đồng tiền chủ chốt mà còn các đồng tiền của các nền kinh tế mới nổi như Thai Baht hay Malaysia Ringgit…
Triển vọng tỷ giá năm 2018
Trong những ngày đầu năm 2018, một số chuyên gia quốc tế, trong đó có ngân hàng Goldman Sach cũng đưa dự báo đồng USD sẽ tiếp tục suy yếu trong năm 2018.
→Đồng USD sẽ tiếp tục ảm đạm trong năm 2018
→Vì sao Donald Trump là nguyên nhân khiến đồng USD suy yếu?
Về triển vọng tỷ giá USD/VND trong năm 2018, Công ty Cổ phần Chứng khoán Vietcombank cũng dự báo rằng “mức giảm giá của VND [tức mức tăng của tỷ giá USD/VND] trong năm 2018 sẽ không qúa 3% và nhiều khả năng vào khoảng 2%”. VCBS cũng nhận định rằng: “Nguồn cung ngoại tệ dồi dào, đặc biệt từ các dòng vốn đầu tư trực tiếp và gián tiếp khi có rất nhiều cơ hội đầu tư từ thoái vốn, cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước, vẫn sẽ là yếu tố hỗ trợ mạnh mẽ cho sự ổn định của tỷ giá và thị trường ngoại hối. Trong đó, tâm điểm tiếp tục là dòng vốn đầu tư gián tiếp với định hướng rõ nét ở nhiều doanh nghiệp là Nhà nước chỉ nắm cổ phần không chi phối”.
Ông Trương Văn Phước, Quyền chủ tịch Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia, vốn cũng từng là một chuyên gia ngoại hối nổi tiếng tại Việt Nam, đưa ra nhận định rằng: “USD tăng 1,5 đến 2% [ so với VND] là có thể chấp nhận được”.
