Toàn quả, vỏ, hạt đến xơ mướp già đều được dùng làm thuốc. Mướp có vị thơm mát, chứa nhiều protein, đạm, đường, vitamin, chất khoáng, canxi, sắt. Ngoài ra, mướp còn chứa vitamin B ngăn ngừa lão hóa, vitamin C làm trắng da, vừa có giá trị dinh dưỡng, vừa có tác dụng chữa bệnh.

Loại quả này có vị can, tính hàn, có thể giải nhiệt, lợi đường ruột, tiêu trừ đờm gió, giải độc máu, thông kinh lạc, hoạt huyết, lưu thông máu, trị viêm xoang, ho, các bệnh thời tiết.

Mướp có tên khoa khọc là Luffa aegyptiaca, trong dân gian còn gọi là ti qua, bố qua, thiên lạc ti, miến dương qua, thô qua. Theo dinh dưỡng học hiện đại, cứ mỗi 100 gr quả mướp chứa 95,1 gr nước, 0,9 gr protit, 0,1 gr lipit, 3 gr gluxit, 0,5 gr xenlulozo, 18 mg canxi,…
Chúng có nước vị ngọt, tính mát, vào được hai kinh can và vị có công dụng sinh tân, chỉ phái, thanh nhiệt, hóa đàm, an thai, thông sữa, thường được dùng để chữa các bệnh như sốt cao, ho xuyễn nhiều đờm, viêm phế quản, khí hư, viêm đường tiết liệu, viêm bàng quang, mụn nhọt, ung thũng, táo bón.

Những bài thuốc chữa bách bệnh từ quả mướp

- Mướp tươi 500g, đường trắng vừa đủ. Mướp rửa thật sạch, cắt nhỏ, ép lấy nước (dùng máy ép là tốt nhất) rồi hòa với đường trắng, dùng làm nước giải khát trong ngày. Công dụng: thanh nhiệt hóa đàm, tiêu viêm, chỉ khát.

- Mướp tươi 500g, khổ qua (mướp đắng) 200g, đường trắng vừa đủ. Mướp gọt vỏ, mướp đắng bỏ ruột, rửa sạch thái vụn rồi ép lấy nước, hòa đường trắng,  chia uống vài lần trong ngày. Công dụng: giải thử nhiệt, làm sáng mắt, hóa đàm, tiêu viêm, chỉ khát.

- Mướp tươi 500g, khế 200g, đường trắng lượng vừa đủ. Mướp gọt vỏ, khế rửa sạch, thái vụn, ép lấy nước, hòa đường trắng, chia uống vài lần trong ngày. Công dụng: hóa đàm, tiêu viêm, chỉ khát.

- Mướp tươi 500g, sữa bò tươi 500g. Mướp gọt vỏ rửa sạch, thái vụn ép lấy nước, hòa với sữa tươi, chia uống vài lần trong ngày. Công dụng: bồi bổ sức khỏe, thanh nhiệt, hóa đàm, tiêu viêm, chỉ khát.

- Mướp tươi 300g, táo ta 200g, chanh 50g, đường phèn lượng vừa đủ. Mướp và táo gọt vỏ, rửa sạch, thái vụn, ép lấy nước, hòa với nước chanh và đường phèn, dùng làm nước giải khát trong ngày. Công dụng: bổ dưỡng, lợi tiểu, thanh nhiệt, bình can, giáng áp, rất tốt cho những người bị tăng huyết áp, viêm thận, viêm gan.

- Mướp tươi 500g, rau cần tây 100g, muối ăn một ít. Mướp gọt vỏ rửa sạch, thái miếng. Rau cần tây rửa sạch, cắt khúc. Hai thứ đem ép lấy nước, lọc bỏ bã, pha thêm chút muối, chia uống vài lần trong ngày. Công dụng: bình can, hạ huyết áp, thanh nhiệt trừ phong, nhuận phế, hóa đàm, tiêu viêm chỉ khát.

Lưu ý, những người tỳ vị hư yếu, hay đau bụng, đại tiện phân thường xuyên lỏng không nên ăn. Người liệt dương không được ăn nhiều”.