Cho tới nay, người ta chưa rõ bằng cách nào máy bay của Israel lại có thể bay vào không phận Syria mà không bị phát hiện, liệu khu liên hợp kia có phải là một cơ sở hạt nhân của Syria hay không, và mục đích đằng sau hành động vi phạm chủ quyền nghiêm trọng này là gì?

Thảm họa do con người

Dir a-Zur là một ngôi làng khá vắng vẻ và hẻo lánh của Syria. Toàn bộ khu vực này được bao bọc bằng các dãy núi và thung lũng rất khó tiếp cận, vô hình trung tạo cho Dir a-Zur cái thế vô cùng vững chãi, tránh được con mắt tò mò từ bên ngoài.

Tuy nhiên, một đêm tháng 9/2007, cả ngôi làng bị đánh thức bởi những tiếng nổ lớn, những cột nước trắng bắn lên tung tóe từ một con sông gần đó. Những người cao niên trong làng thì nói rằng đó là dấu hiệu huyền bí, nhưng chính quyền Israel và Syria lại biết rõ đó không phải là một thảm họa thiên nhiên.

Ngay trong sáng hôm đó, cơ quan ngôn luận Syria SANA đã cáo buộc máy bay của Israel xâm phạm lãnh thổ Syria, đồng thời khẳng định rằng không quân Syria đã đẩy lùi hành động xâm phạm này.

Trong khi đó, Israel bác bỏ tình tiết vụ việc, và ngay cả đến nay thì Tel Aviv vẫn một mực tuyên bố rằng mình không liên quan. Tuy nhiên, cả thế giới đều biết rằng máy bay chiến đấu của Israel đã phá hủy một căn cứ quân sự bí mật trên sa mạc Syria.

Nhưng liệu đó có phải là một nhà máy hạt nhân bí mật? Làm sao Israel biết được điều đó? Tại sao lại phá hủy chúng? Và liệu Israel có lợi dụng vụ việc này để gửi cảnh báo đến Iran, vốn là bị coi là kẻ thù không đội trời chung của Tel Aviv. 

Loại máy bay mà Israel sử dụng trong cuộc không kích trên là F15 và F16. Về bản chất, đây không phải là những loại máy bay tàng hình, nhưng chúng vẫn lọt qua tầm kiểm soát radar của đối phương.

Theo các chuyên gia quân sự của Mỹ, chắc chắn Israel đã sử dụng một công nghệ giống như hệ thống tấn công mạng trên không Suter do Mỹ phát triển. Hệ thống này cho phép đối phương có thể xâm nhập vào mạng lưới liên lạc của kẻ thù mà không bị phát hiện.

Ngoài ra, nó còn cho phép "thấy những gì mà kẻ thù thấy, thậm chí là chiếm quyền điều khiển hệ thống để tác động vào những thiết bị quét, làm cho chúng trở nên sai lệch, không thể phát hiện được vật thể lạ xâm phạm".

Cũng theo các chuyên gia quân sự, công nghệ đặc biệt trên có thể "lừa" được hệ thống theo dõi của đối phương bằng cách chuyển vào đó những thông tin sai lệch về mục tiêu, và "cài cắm" những thuật toán cho phép đối phương có thể kiểm soát được hệ thống. Mỹ đã thử nghiệm thành công hệ thống này tại chiến trường Iraq và Afghanistan.

Chiến dịch mang tên "Vườn quả"

Năm 2001, các quan chức Mossad (Cơ quan tình báo Israel) tỏ ra khá bận rộn với tân Tổng thống Syria Bashar as‌sad, một người tỏ ra là rất khó đoán biết. Mossad tin rằng ông này sẽ có những quan điểm khó chịu, và có thể củng cố vị thế của mình bằng cách cung cấp vũ khí cho lực lượng Hezbollah.

Mossad cũng nắm được một số thông tin về những chuyến thăm bí mật của đoàn đại biểu Triều Tiên tới Syria. Cơ quan tình báo này tin rằng những chuyến thăm đó chỉ tập trung duy nhất vào một vấn đề: cung cấp vũ khí hiện đại cho Syria.

Tình báo quân sự (IDF Intelligence) Israel phỏng đoán rằng có thể hai bên đã thỏa luận về việc chuyển giao thiết bị hạt nhân, nhưng giả thuyết này nhanh chóng bị Mossad bác bỏ.

Mùa xuân năm 2004, tình báo Mỹ nghe lén được nhiều cuộc điện đàm qua lại giữa Syria và Triều Tiên. Tất cả những cuộc gọi đó đều xuất phát từ một địa điểm có tên al-Kibar trên sa mạc Syria.

Thông tin này ngay lập tức được chuyển cho phía Israel. Một đơn vị bí mật mang số hiệu Unit 8200 đã được IDF Intelligence lập ra, với nhiệm vụ chủ yếu là ghi âm và giải mã các cuộc điện đàm.

Tháng 12/2006, một quan chức cao cấp Syria công du tới London, và ngay lập tức bị Mossad theo dõi. lợi dụng lúc quan chức kia sơ hở tại khách sạn, Mossad đã cài một phần mềm gián điệp vào chiếc laptop của ông ta.

Thông qua đó, Mossad đã giải mã được rất nhiều thông tin mật, và hàng trăm bức ảnh chụp một cơ sở bí mật đang xây dựng dang dở tại al-Kibar. Trong số đó có một bức ảnh chụp Giám đốc cơ quan hạt nhân Syria, Ibrahim Othman, với một quan chức cấp cao của Triều Tiên. Mossad đánh hơi được sự nghiêm trọng của vấn đề, liền cảnh báo lên Thủ tướng Israel Ehud Olmert lúc bây giờ.

Tháng 2/2007, quan chức cấp cao Iran Ali Resa Asgari đã đào tẩu sang Mỹ và khai với CIA về kế hoạch phát triển hạt nhân của Tehran. Asgari cũng nói với CIA rằng cả Iran và Triều Tiên đang cùng cấp vốn cho một dự hạt nhân bí mật tại Syria. Tình tiết này cũng được báo cáo cho Olmert.

Sáu tháng sau, Tướng Yaakov Amidror báo cáo Thủ tướng Olmert về những nguy cơ hạt nhân hiển diện từ phía Syria. Vị tướng này nói rằng Triều Tiên, Iran và Syria đang có mối quan hệ hạt nhân mật thiết với nhau.

Tehran được cho là đã cấp vốn 1 tỷ USD cho dự án, và al-Kibar có một vai trò rất quan trọng, có thể được sử dụng để thay thế cho lò phản ứng hạt nhân Iran nếu Tehran không thể hoàn tất được chương trình làm giàu urianium của mình.

Tháng 8/2007, IDF Intelligence thuyết phục ông Olmert rằng Israel cần phải thực hiện các hoạt động tình báo tại Syria. Những lực lượng đặc biệt đã được gửi qua biên giới Syria để thám thính khu vực al-Kibar, nhất là lấy mẫu đất để phân tích.

Tuy nhiên, hoạt động này đã bị phía Syria phát hiện nên kế hoạch phải hủy bỏ. Mẫu đất phân tích cho thấy có hoạt động của hạt nhân trong khu vực. Olmert đã thông báo cho Cố vấn an ninh Mỹ Stephen Hadley về phát hiện của Israel, và đã được Mỹ bật đèn xanh cho một cuộc không kích bất ngờ. Kế hoạch mang tên "Vườn quả" (Operation Orchard) từ đó được thành lập.

Theo Spiegel, Ynetnews