Cây diếp cá còn có tên là cây giấp cá, dấp cá. Diếp cá họ lá giấp Saururaceae, tên khoa học là Houttuynia cordata, tên tiếng Anh là heartleaf (lá hình tim) hay lizardtail (đuôi thằn lằn), tên Hán tự là ngư tinh thảo nghĩa là cỏ tanh mùi cá. Diếp cá có nguồn gốc ở Nhật Bản, miền Nam Trung Quốc và Đông Nam Á, là một loại cỏ nhỏ, mọc lâu năm, ưa chỗ ẩm ướt, có thân rễ mọc ngầm dưới đất. Cây diếp cá cao 15-50cm, thân màu lục hoặc tím đỏ. Lá mọc so le, hình tim, hoa có sắc trắng, khi vò có mùi tanh giống mùi cá.

Theo Đông y, diếp cá có vị cay chua, mùi tanh, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt giải độc, lợi tiểu, sát trùng, chữa viêm phổi, thổ huyết, lở loét cổ tử cung, viêm khớp, táo bón do thói quen, kiết lỵ do vi khuẩn cấp tính… Y học hiện đại cũng chứng minh rau diếp cá có tác dụng chống nhiễm khuẩn, chống vi khuẩn, nâng cao sức đề kháng và lợi tiểu. Theo nghiên cứu của y khoa hiện đại, trong cây diếp cá có chất decanoyl-acetaldehyd, có tác dụng kháng khuẩn. Bên cạnh đó diếp cá cũng có tác dụng đối với virus sởi, herpes, cúm.

Một số bài thuốc chữa bệnh từ rau diếp cá:

Chữa viêm phổi, viêm ruột: Rau diếp cá 50g, sắc lấy nước, ngày uống 2-3 lần, cần dùng 3-5 ngày.

Chữa viêm phổi do sởi: Rau diếp cá, rau dền đỏ, lá đậu săng, cam thảo đất mỗi thứ 50 g, sắc lấy nước, uống 3 lần trong 1 ngày.

Chữa kiết lỵ: Rau diếp cá 20g, xuyên tâm liên 16g, hoàng bá 8g, sắc uống làm hai lần trong ngày.

kinh nguyệt không đều: Dùng lá diếp cá vò nát, thêm nước để uống.

bệnh trĩ đau nhức: Lá diếp cá nấu nước xông, bã dùng đắp vào chỗ đau. Ngoài ra, có thể dùng diếp cá uống tươi hoặc sắc uống liên tục trong ba tháng.

Chữa sốt xuất huyết: Rau diếp cá, lá rau ngót, lá cỏ mực mỗi thứ 100g - sắc uống làm nhiều lần trong ngày.

Chữa mụn nhọt: Lấy vài lá diếp cá rửa sạch, giã nát, đắp vào mụn nhọt, băng lại, làm nhiều lần sẽ khỏi.

Trị quai bị: Lấy một ít lá diếp cá tươi, giã nhuyễn và đắp lên quai hàm, băng lại, mỗi ngày làm 2 lần.

Trị táo bón: Lấy 5 - 10g diếp cá sao khô, ngâm với nước nóng từ 10 - 12 phút, sau đó uống.

Đau mắt đỏ: Lá diếp cá tươi giã nát, trộn với lòng trắng trứng gà để đắp lên mí mắt khi đi ngủ.

Trị viêm gan: Diếp cá 180g, đường trắng 30g, nấu nước uống, mỗi ngày 1 thang, uống liền 5 - 10 thang.

Tiểu buốt, tiểu dắt: Rau diếp cá 50g, rau má tươi 50g, rau mã đề tươi 50g, tất cả vò nát trong nước, sau gạn lấy nước uống, ngày 1-2 lần.