Assange từ 3 năm qua bị Anh giam lỏng ở Sứ quán Ecuador, sau khi anh được chính quyền Ecuador cấp quyền tị nạn.

 Assange, người Úc 44 tuổi, hiện không muốn bị dẫn độ về Mỹ xử tội làm điệp viên, vì anh đã dùng trang Wikileaks để công bố tài liệu mật về quân sự và ngoại giao của chính phủ Mỹ.

Ngày 12.10, chính quyền Anh kết thúc việc cử cảnh sát túc trực 24/24 trước cổng sứ quán nước này, với lý do “không còn cần thiết”, trong khi cần thêm nhân sự bảo vệ an ninh cho tất cả các công dân.

Hồi tháng 6, cảnh sát Anh thừa nhận tốn 17 triệu USD cho công tác đề phòng as‌sange được điệp viên Ecuador đưa lén về nước này.  

Cảnh sát London nói thay cho việc canh phòng, họ sẽ triển khai “các chiến thuật công khai và mật” để bắt as‌sange theo trát truy nã châu Âu (EAW) ban hành hồi tháng 12.2010, nhằm dẫn độ anh qua Thụy Điển thẩm vấn việc anh bị cáo buộc phạm tội hiế‌p dâm.

Nhưng đến tháng 8, Thụy Điển hủy 2 trong 4  cuộc điều tra vì đã hết thời hiệu thẩm vấn anh.

Kristinn Hrafnsson, đại diện Wikileaks nói: khó mà hiểu được tại sao cảnh sát Anh thay cảnh sát mặc cảnh phục bằng “cớm chìm”, sau khi đã chi tiền “khủng” cho một cuộc bao vây “kỳ quái” suốt 3 năm.  

Sau cuộc gặp, Swire nói: “Ecuador phải công nhận quyết định chứa chấp as‌sange từ tháng 8.2012 là cản trở công lý. Hậu quả là những cáo buộc chống lại anh ta nay đã hết hiệu lực.

Hoàn toàn không thể chấp nhận dân đóng thuế Anh lại phải gồng gánh khoản chi cho một sự vi phạm quan hệ ngoại giao. Tôi muốn nói rõ, rằng còn một cáo buộc hiế‌p dâm, Anh sẽ tiếp tục thi hành dẫn độ as‌sange qua Thụy Điển.

Tôi có yêu cầu Đại sứ Anh ở Quito nhắc lại với Ecuador, về việc không dẫn độ qua Thụy Điển và để kết thúc tình hình này”.

Biên bản cuộc gặp trên của nhân viên sứ quán còn nêu: Sức ép chi ngân sách và sẽ chi gì trong 5 năm tới, là một nỗi quan ngại về chính sách thắt lưng buộc bụng mà chính phủ Anh thông qua, vì cuộc khủng hoảng kinh tế tác động đến nước này.

Assange cần khám sức khỏe vì bị đau vai

Tại cuộc họp báo ngày 14.10, Ngoại trưởng Ricardo Patino cho biết: Ecuador đã đề nghị Anh lập “một hành lang an toàn đặc biệt”, để as‌sange được đến bệnh viện, nơi sẽ dùng kỹ thuật quét cộng hưởng từ (MRI) để tìm hiểu vì sao anh rất đau vai phải từ tháng 6 đến nay.

Nhưng Anh từ chối cho phép, theo ông Patino: “Đấy lại là một sự vi phạm việc bảo vệ anh ấy, không bảo vệ quyền làm người của một con người.

Đây là một người cần được khám sức khỏe để nắm tình hình, dựa trên sự nghiêm trọng của triệu chứng.  Chúng tôi không biết anh ấy bị gì, và họ không cho phép điều họ có thể hoàn toàn cho phép”.

Ông Patino dẫn lời bác sĩ của as‌sange: không biết nguyên nhân gây đau, chỉ có thể chẩn đoán bằng thiết bị của bệnh viện vốn to và nặng nên không thể đưa đến Sứ quán Ecuador.

Bộ Ngoại giao Anh ngày 12.10 nói họ không cho phép lập hành lang an toàn đến bệnh viện. Họ nói tùy cảnh sát Anh có bắt as‌sange hay không, nếu anh rời khỏi sứ quán để đến một bệnh viện.

Ông Patino phản đối, rằng ngay cả trong thời chiến, hành lang an toàn vẫn được lập vì các lý do nhân đạo, nhằm bảo đảm cho người cần được chăm khám sức khỏe.  

Ông nói chính quyền Anh nên tạo điều kiện cho as‌sange hưởng quyền tị nạn mà Ecuador đã cấp cho anh, nhằm tôn trọng một quan hệ quốc tế.

Trang Twitter của Wikileaks nêu Ecuador đã gởi thư ngày 3.9.2015 đến Anh, để nghị cho as‌sange đến bệnh viện, theo các điều kiện mà Ecuador và Anh cùng đồng ý.