Đáp ứng sự chờ đợi trước đó, diễn đàn do Ủy ban Kinh tế của Quốc hội tổ chức đã diễn ra sôi nổi ngay trong phiên khai mạc sáng nay, với những ý kiến thẳng thắn từ các chuyên gia.
Là người báo cáo đề dẫn quen thuộc tại diễn đàn, viện trưởng viện Kinh tế Việt Nam - Trần Đình Thiên tiếp tục chia sẻ nhận định cho rằng tăng trưởng hiện nay chưa thực sự bền vững, khi đầu năm thường tăng rất thấp, rồi lại vọt lên vào cuối năm, tương tự như cảnh "đầu năm mua muối cuối năm mua vôi". Một trong những lý do được chuyên gia này đưa ra là do có quá nhiều ngày nghỉ lễ tập trung vào dịp đầu năm.
"Nếu tiếp tục nghỉ quá nhiều, hạnh phúc theo kiểu riêng của dân tộc sẽ rất xung đôt với quá trình hội nhập", PGS. TS Trần Đình Thiên nhận xét.
Đánh giá về tình hình hiện tại, chuyên gia này nhận xét kinh tế Việt Nam đã phuc hồi, song chưa qua được vùng đáy. Do vậy, ông kiến nghị cần có đánh giá đúng về chất lượng tăng trưởng, khi "cơ thể còn ốm yếu, nhiều căn bệnh còn chưa chữa được".
Trước đó, trong phát biểu khai mạc, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội - Nguyễn Văn Giàu nhắc lại việc GDP quý I/2015 tăng 6,03%, cao nhất so với cùng kỳ 4 năm. Với tiền đề này, Ủy ban Giám sát tài chính mới đây đánh giá kinh tế năm nay có thể tăng 6,5% . ANZ cũng dự báo trưởng có thể vượt 6,5%. Theo ông Giàu, những báo cáo này cho thấy tương lai rất lạc quan nhưng cần phải chỉ rõ mô hình để thấy rằng các tính toán này có khoa học và khả thi.
Trong khi đó, theo các chuyên gia, hiện nền kinh tế còn rất nhiều điểm nghẽn không giải quyết được, hoặc ngược lại, được giải quyết một cách bất ngờ. "Cả giai đoạn 2010-2014, Việt Nam giảm được 70 giờ nộp thuế. Để làm được đã có biết bao nhiêu chiến sĩ thi đua. Nhưng chỉ riêng mấy tháng trong năm 2014 đã giảm gần 300 giờ thì không hiểu có phép màu nào kỳ diệu vậy?", ông Trần Đình Thiên đặt câu hỏi.
Cho rằng đây dường như là câu chuyện bí ẩn, ông Thiên đề xuất các chuyên gia cần phải mổ xẻ kỹ lưỡng. "Có một nguyên lý ngược là càng không làm thì thu nhập càng cao, càng dồn cho doanh nghiệp vào chân tường thì bộ máy sống càng khỏe", vị này nói thêm.
Tiến sĩ Cao Sĩ Kiêm - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa nhận xét doanh nghiệp vẫn còn rất nhiều khó khăn, đặc biệt là trở ngại từ chi phí không chính thức. Dẫn một số liệu từ một cơ quan nghiên cứu, ông cho hay "73% doanh nghiệp phải lót tay, 43% dân chúng phải lót tay, 33% nhân viên muốn kiếm chức, kiếm vị trí phải lót tay". Điều này khiến chi phí doanh nghiệp tăng vô lối, lòng tin vốn đã giảm lại càng đi xuống.
Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh cũng lo ngại khi tham nhũng đang lan rộng và đè nặng lên doanh nghiệp. "Muốn kiếm được một đồng lợi nhuận thì doanh nghiệp bình quân phải chi 0,72-1,02 đồng tiền đút lót. Việc này ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh", ông nói. Tuy nhiên, điều đáng quan ngại là nhiều doanh nghiệp đang làm điều này một cách thản nhiên.
"Doanh nghiệp nào hối lộ "ngon" thì phất lên chứ không phải do họ giỏi về khoa học công nghệ", ông Doanh phản ánh. Do đó, nguyên viện trưởng viện Nghiên cứu và quản lý kinh tế Trung ương cho rằng phải bổ sung nội dung về tham nhũng vào bức tranh kinh tế để đánh giá đầy đủ.
Cũng tại diễn đàn, các vấn đề nợ xấu, sở hữu chéo, nợ công cũng được các chuyên gia cảnh báo. Về tái cơ cấu, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế - Nguyễn Văn Giàu cũng nhấn mạnh cần có đột phá cơ sở hạ tầng. "Chú ý sức chịu đựng của người dân, chỗ nào cũng thu phí thì liệu chịu đựng được không", ông phát biểu.
