Dưới cái lạnh như cắt da cắt thịt giữa trời đông, những đứa trẻ lem luốc nơi cao nguyên Kon Tum vẫn hàng ngày cặm cụi, kiên trì trên nương, trên rẫy gọt vỏ từng củ mì, tuốt từng chén mủ cao su thuê để kiếm sống qua ngày.
Đối với họ Tết là điều gì đó quá xa xỉ, khi cái bụng chưa đủ no, quần áo mặc chưa đủ ấm...
Ở nơi không có Tết
Những ngày đầu tháng 2 này cũng là thời điểm cây mì trên rẫy của người dân được nhổ lên rồi đem về tập kết bán cho các thương lái. Trong khi bố mẹ đang mướt mồ hôi trên nương rẫy, những đứa trẻ nghèo ở thị trấn Pleikần, huyện Ngọc Hồi (Kon Tum) tìm về các địa điểm thu mua mì để ngồi gọt vỏ thuê kiếm thêm tiền phụ giúp cha mẹ.
Làng Đắk Nhỏ mặc dù nằm ở trung tâm huyện nhưng cuộc sống người dân vẫn rất khó khăn. Ngôi làng nhỏ được bao quanh bằng những ngôi nhà cấp 4, nhưng là nơi sinh sống của cả đại gia đình. Những người dân nơi đây cho biết quanh năm không trông đợi được khoản thu nào khác ngoài cây mì và tiền công đi làm thuê, cuộc sống chỉ chắp vá từng ngày.
Chị Y Mút, 32 tuổi trông già hơn cái tuổi, vừa bế con vừa thở dài bảo: Chồng mình bị bệnh mất cách đây hai tháng, mình đi làm thuê nuôi bốn đứa con. Khổ trăm bề. Cũng vì nghèo quá mà đứa con đầu của mình là Y Su đã phải bỏ học khi vừa qua lớp 4 để đi làm thuê kiếm tiền nuôi em. Giờ mình chỉ mong làm sao cho con cái khỏi bị đói mỗi bữa cơm, mấy đứa nhỏ đủ quần áo, được đi học như tụi nhỏ trong làng là mừng lắm”.
Khi chúng tôi tìm đến nhà thì chị Mút vẫn đang bế theo đứa con nhỏ lên rừng phát rẫy tìm thêm khoảnh đất trồng mì. Ở nhà, mấy chị em Y Su dắt nhau đi mót mì tại các rẫy quanh làng. Khi được hỏi sắp đến Tết rồi đã có quần áo ấm chưa, Y Su cúi đầu trả lời: "Em không biết Tết là gì!”.
Già làng A Đía, thôn Đắk Nhỏ cho biết, trước đây người Xê Đăng chỉ coi lễ ăn lúa mới là tết cổ truyền nhưng dần dần người dân ở các làng cũng đã chuyển qua đón Tết Nguyên đán như người miền xuôi. Những ngày Tết người dân tập trung vui chơi, đi mua sắm đồ đạc trong gia đình. Nhưng đó là đối với các hộ có điều kiện khá giả, còn phần lớn người dân vẫn rất nghèo, trẻ con may lắm mới có bộ quần áo mới mặc Tết, già làng A Đía nói.
Những phận đời nơi "ốc đảo”
Nơi "ốc đảo” Ia Tơi, huyện Sa Thầy (Kon Tum) từ khi các công trình thủy điện chặn dòng tích nước, xã Ia Tơi bị chia cắt và cô lập thành một "ốc đảo” nằm heo hút giữa bốn bề sông nước. Để tới được nơi này không còn cách nào khác ngoài việc đi theo đường sông hàng giờ đồng hồ. Ngày Tết cận kề nhưng những ngôi làng nghèo nơi xa xôi này vẫn hiu hắt thiếu bóng người qua lại.
Anh Lê Sỹ Thành – người dân ở đây cho biết, dân làng nơi đây chủ yếu là công nhân cao su của các công ty, mấy năm trước cao su có giá nên Tết có không khí lắm. Từ đầu năm đến giờ thì cao su rớt giá thê thảm, các công ty nợ lương, nhiều người chán chường rồi bỏ việc nên cuộc sống hiện tại gặp rất khó khăn, chưa khi nào nghĩ đến Tết mà buồn như năm nay.
Những ngày giá lạnh giữa mùa đông, gió lạnh thổi khô khốc da của những đứa trẻ nghèo vùng biên giới. Tết là khoảng thời gian mong đợi nhất trong năm, nhưng Tết này đến áo quần đủ ấm cũng là điều rất khó thành hiện thực đối với những đứa trẻ ở xã Ia Tơi.
Chứng kiến cuộc sống vất vả, khó khăn của người dân nơi đây trong những ngày giáp Tết, Thiếu tá Từ Đình Huy, cán bộ phụ trách đội công tác đặc biệt Nam Sa Thầy thuộc Công an tỉnh Kon Tum chia sẻ: Đi vào nhà các hộ dân ở Ia Tơi mới thấy người dân, trẻ con sống tạm bợ, thiếu thốn như thế nào. Cơm ăn có khi còn không đủ, trẻ con đứng run cầm cập vì lạnh giữa mùa đông. Cán bộ chúng tôi đi thực tế vào thấy dân vậy ai cũng xót xa.
