Sáng nay (27/1), phát biểu tại Hội thảo “Thách thức phát triển doanh nghiệp năm 2015”, TS. Võ Trí Thành, Phó viện trưởng viện nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương cho rằng Việt Nam đang là nước có lợi thế nhất tại Asean khi tham gia vào quá trình hội nhập kinh tế quốc tế.
Lợi thế Việt Nam có được so với các nước Asean hiện nay, theo TS. Võ Trí Thành là bởi Việt Nam đang đi trước với các thỏa thuận song phương với Liên minh châu Âu (EU) và Mỹ. Chính vì vậy, nếu cải cách trong nước tốt thì Việt Nam là cơ sở hấp dẫn nhất với các nhà đầu tư EU và Mỹ.
Việc tham gia vào các chuỗi, mạng của doanh nghiệp EU, Mỹ đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) Việt Nam cũng thuận lợi hơn là vào các chuỗi, mạng của các doanh nghiệp Hàn Quốc hay Nhật Bản. Lý giải điều này, ông Võ Trí Thành cho rằng đó là bởi Hàn Quốc và Nhật Bản đã có mạng lưới sẵn, họ chỉ dịch chuyển từ nơi nhân công giá cao sang nơi giá thấp, SME Việt Nam dù có tiêu chuẩn tốt thì cũng khó tham gia vào chuỗi có sẵn của họ. Trong khi các doanh nghiệp EU và Mỹ thì khác.
Theo ông Võ Trí Thành, mặc dù chiếm hơn 98 % về số lượng nhưng mức đóng góp của các SME Việt Nam vào GDP lại thấp hơn so với các nước. Ngoài ra, nền kinh tế Việt Nam bị "trống" ở khoảng giữa khi số doanh nghiệp có quy mô vừa ít, và số doanh nghiệp lớn lại càng ít hơn. Vì vậy, khi tham gia vào chuỗi hội nhập và hiệu ứng lan tỏa của doanh nghiệp Việt Nam rất thấp cả về mặt công nghệ và kỹ năng quản trị.
Với cơ hội mà các hiệp định thương mại như TPP hay EU-FTA mang lại, TS. Võ Trí Thành lưu ý các hiệp định về cơ bản là dựa vào luật chơi thị trường chứ không phải dựa vào việc "tôi nghèo, anh giàu", đó là thị trường tự do rất sâu nhưng cũng rất kỷ luật, bình đẳng...
Bà Nguyễn Thị Thu Trang, Phó trưởng Trung tâm WTO, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam gọi năm 2015 là năm chuẩn bị để hoàn tất đàm phán các hiệp định thương mại tự do (FTA) với 6 FTA đang ở giai đoạn cuối. Các FTA mới hiện nay có nhiều vấn đề liên quan tới thể chế chứ không chỉ liên quan tới thuế quan thương mại hàng hóa như trước đây.
Năm 2015 sẽ là một năm có nhiều "sóng ngầm", việc tìm hiểu các thông tin về các FTA là điều không thể thiếu nếu doanh nghiệp muốn tận dụng cơ hội từ các hiệp định, hội nhập kinh tế, "thông tin là quyền lực", bà Trang nhấn mạnh.
