Hồi tháng 5, Nga đạt một thỏa thuận với Cuba, cho máy bay ném bom hạt nhân Tu-95 “Gấu” H của Nga bay quanh không phận Cuba, tức vài tháng trước khi Tổng thống Mỹ Barack Obama tuyên bố kế hoạch dỡ bỏ lệnh cấm vận Cuba hôm 17.12.
Các quan chức Mỹ cũng nhận định Venezuela mở rộng đường băng sân bay quốc tế Maiquetia, để máy bay ném bom Nga mang tên lửa hành trình (có thể gắn đầu đạn hạt nhân) có thể hạ-cất cánh.
Trong bối cảnh Mỹ sợ máy bay ném bom hạt nhân Nga, việc ông Obama tuyên bố dỡ bỏ lệnh cấm vận Cuba là một nước đi chiến lược, nhằm cô lập Nga và làm tê liệt quan hệ đồng minh Nga-Cuba, theo các nhà phân tích nhận định.
Ngày 16.5, Nga - Cuba ký một văn bản ghi nhớ ở Moscow, ghi nhận quan hệ đối tác giữa Hội đồng an ninh Nga với Ủy ban an ninh-quốc phòng Cuba.
Cựu lãnh đạo Cơ quan an ninh liên bang Nga Nikolai Patrushev xác nhận văn bản ghi nhớ này với báo The Washington Times (Mỹ), nói an ninh thế giới đang thay đổi quá nhanh:
“Đó là lý do tại sao chúng tôi cần đến một khả năng phản ứng nhanh chóng”.
Vẫn theo báo trên, đại diện Cuba ký văn bản ghi nhớ là đại tá Alejandro Castro, một quan chức Bộ Nội vụ Cuba, và là con trai của Chủ tịch Cuba Raul Castro.
Ý tưởng mở lại cơ sở này là một phần thỏa thuận năm 2001 giữa Nga và Cuba, để Nga xóa món nợ 30 tỉ USD thời Liên Xô cho Cuba.
Một nửa cơ sở này đã chuyển công năng thành một trung tâm huấn luyện khoa học điện toán hồi 10 năm trước, nửa cơ sở còn lại để trống.
Tờ báo Mỹ nêu: Tổng thống Putin luôn phủ nhận cơ sở này đã được phục hồi. Không có khung thời gian cho việc mở lại cơ sở, và giới truyền thông phương Tây đưa tin tình trạng xuống cấp đòi hỏi phải đầu tư lớn để phục hồi.
Cuba còn đồng ý để Nga lập một hệ thống định vị toàn cầu tại Cuba, như một phần thỏa thuận hợp tác không gian được ký, khi Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev thăm Cuba hồi đầu năm 2013.
Còn có thông tin hồi năm 2008, thư ký Hội đồng an ninh liên bang Nga Patrushev đã đến Venezuela, nói chuyện với cố Tổng thống Hugo Chavez.
Các ông bàn việc tập trận hải quân, và Nga đồng ý cung cấp vũ khí cho quân đội Venezuela. Lúc này, kế hoạch mở rộng đường băng sân bay ở Venezuela được hủy.
Xâu chuỗi các sự kiện này, tình báo Mỹ nhận định: Cuba và Venezuela giúp Nga thực hiện kế hoạch triển khai các máy bay ném bom hạt nhân Nga vào vùng Vịnh Mexico và biển Caribbean.
Nhận định này càng mạnh vào ngày 12.11, khi Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu tuyên bố Nga đang triển khai các máy bay ném bom tầm xa vào Vịnh Mexico để tập trận.
