Nhật báo Trung Quốc ngày 13-10 cho biết ngành giáo dục Trung Quốc đang xôn xao về thông tin cơ quan chống tham nhũng Trung Quốc công bố hôm 11-10 liên quan đến giáo sư Lý Ninh của trường ĐH nông nghiệp quốc gia và 6 giáo sư của các trường đại học khác đã bị bắt vì tội danh “biển thủ các nguồn ngân sách nghiên cứu khoa học quốc gia Trung Quốc”.
Lý Ninh là giáo sư kiêm nhà khoa học đã có khoảng 18 công trình nghiên cứu nổi tiếng về kỹ thuật nhân bản và các lĩnh vực khác thuộc ngành nông nghiệp của Trung Quốc
“Hãy cứu các giáo sư khỏi tham nhũng” là nhan đề bài báo trên trang nhất của Nhật Báo Trung Quốc ngày 13-10 gióng hồi chuông báo động trước tình trạng này. Bởi, tờ báo cho hay số giáo sư trên là những người từng có những thành tựu khoa học nổi tiếng trong cộng đồng khoa học của Trung Quốc.
Song, vì mờ mắt trước những khoảng ngân sách quá lớn và sự quản lý không chặt chẽ của cơ quan chủ quản mà họ “nổi lòng tham”, bất chấp đạo đức của một nhà giáo, một bậc trí thức để bản thân tự rơi vào vòng xoáy tham nhũng.
Lý Ninh và các giáo sư trên đã biển thủ khoảng 25 triệu nhân dân tệ (khoảng 4 triệu USD) tiền nghiên cứu khoa học.
Cơ quan kiểm toán Trung Quốc cho biết tất cả các giáo sư này đều là người đứng đầu trong các công trình nghiên cứu trọng điểm tầm cỡ quốc gia của Trung Quốc.
Chính vì thế, họ có quyền ưu tiên tiếp cận và sử dụng cũng như phân bổ nguồn tiền nhận từ chính phủ. Tuy nhiên, các vị này không sử dụng hết số ngân quỹ trên để nghiên cứu khoa học mà dùng vào việc riêng, trong đó có giáo sư còn dùng tiền phục vụ “khoa học” mua nhà cho tình nhân.
Giáo sư Dương Ngọc Sinh, thành viên của Ủy ban đạo đức khoa học thuộc Bộ giáo dục Trung Quốc cho biết hiện nay các công trình nghiên cứu khoa học quốc gia Trung Quốc tiêu tốn khoảng 100 triệu nhân dân tệ (16,3 triệu USD).
Tuy nhiên, quản lý nguồn ngân quỹ này lại theo cách truyền thống: các nhà nghiên cứu tự bỏ tiền túi trong suốt quá trình thực hiện công trình cho đến khi hoàn tất mới làm hồ sơ thanh toán đệ trình cơ quan chủ quản để nhận tiền hoàn trả từ nhà nước.
Chính kẽ hở này đã bị giới khoa học Trung Quốc lợi dụng khai khống hàng loạt hạng mục không có trong công trình hoặc nâng giá nguyên vật liệu phục vụ cho các hạng mục khoa học lên hàng chục lần nhằm tư lợi riêng.
