Thuốc từ sinh vật biển 

Theo kinh nghiệm dân gian, hải sâm là loại đồ biển có giá trị dinh dưỡng rất cao, giàu đạm, các axit amin, vitamin và các nguyên tố vi lượng. Hàm lượng cholesterol trong hải sâm thấp, nên hải sâm là thực phẩm bổ dưỡng cho những người bị cao huyết áp, rối loạn lipit máu, xơ vữa động mạch, ung thư hoặc có bệnh lý mạch vành... “Đó là lý do thúc đẩy chúng tôi nghiên cứu sâu hơn về hải sâm”, anh Nguyễn Xuân Cường tâm sự. 

Nghiên cứu một sinh vật biển như hải sâm mất nhiều công đoạn và đòi hỏi sự tỉ mỉ, cẩn thận trong mọi thao tác, từ thu mẫu hải sâm, sấy khô, nghiền nhỏ, chiết bằng metanol đến khâu chiết xuất các hợp chất bằng nhiều phương pháp sắc ký. Anh Nguyễn Hải Đăng chia sẻ: “Công việc thí nghiệm lặp đi lặp lại, nếu không kiên trì và theo dõi sát sao sẽ khó đạt được kết quả tốt. Những lần đầu chưa thành công, chúng tôi phải quay lại từ khâu đầu tiên”.            

Sau 3 năm miệt mài trong phòng thí nghiệm, Đề tài “Nghiên cứu thành phần hóa học, hoạt tính sinh học và ứng dụng của loài hải sâm trắng Holothuria scabra sinh sống tại các vùng biển Việt Nam” của hai nhà khoa học trẻ này là 1 trong 4 sản phẩm được vinh danh trong Lễ trao giải Khoa học kỹ thuật thanh niên lần thứ 18.  

Tạo tiền đề cho các dược phẩm chữa ung thư 

Anh Nguyễn Xuân Cường cho biết: “Chúng tôi đã tách chiết và làm sạch được 9 hợp chất từ loài hải sâm trắng bằng các phương pháp sắc ký khác nhau. Cấu trúc của các hợp chất được xác định bằng các phương pháp phổ hiện đại như: phổ cộng hưởng từ hạt nhân, phổ khối lượng… Trong đó, 3 hợp chất có cấu trúc mới, lần đầu tiên được phân lập từ thiên nhiên được chúng tôi đặt tên là holothurin A3, holothurin A4 và holothurigenin B”.

Các hợp chất này thể hiện hoạt tính gây độc tế bào đối với các dòng tế bào ung thư người được nghiên cứu như: tế bào ung thư gan, tế bào ung thư biểu mô và tế bào ung thư màng tử cung. Phát hiện này giúp gợi mở hướng nghiên cứu các dược phẩm có tác dụng điều trị bệnh ung thư trong tương lai. Các kết quả đã được nhóm tác giả đăng trên hai bài báo quốc tế (Archives of Pharmacal Research và ASEAN Journal on Science and Technology for Development) và đăng ký bằng độc quyền sáng chế tại Cục Sở hữu Trí tuệ Việt Nam về hợp chất mới holothurin A3. Ngoài ra, tác giả đề tài đã hợp tác với Công ty Cổ phần Dược phẩm và Thương mại Đông Dương sản xuất thực phẩm chức năng “viên nang mềm hải sâm HASAMIN” từ hải sâm có tác dụng bồi bổ c‌ơ th‌ể. Sản phẩm này đã được Bộ Y tế cấp giấy chứng nhận tiêu chuẩn sản phẩm và cho phép lưu hành trên toàn quốc.

Thời gian tới, kế hoạch của nhóm là phối hợp với các đơn vị khác nghiên cứu tiếp đề tài này, bao gồm khảo sát đánh giá tiềm năng hải sâm Việt Nam cũng như những nghiên cứu theo hướng ứng dụng phục vụ chăm sóc sức khỏe cộng đồng.