Đại diện thương mại Nga tại Việt Nam cho biết, do đang rất khó khăn vì EU cấm vận hiện Nga đang cần nhập khẩu hàng nông, thủy sản.

Đây là cơ hội lớn để doanh nghiệp Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu hàng nông, lâm, thủy sản (NLTS) sang thị trường này.

Cụ thể theo đại diện thương mại của Nga tại Việt Nam, ông Maxim Glenkov cho biết, hiện Nga đang khó khăn về nhập khẩu nông, thủy sản. Ông đã lên một danh sách các loại mặt hàng mà các siêu thị tại Nga cần nhập khẩu và đã trao cho phía Việt Nam để các doanh nghiệp tham khảo.

“Nhưngcác siêu thị ở Nga không trực tiếp nhập khẩu được cho nên các doanh nghiệp Việt Nam phải tìm các công ty thương mại để làm thủ tục, dịch vụ xuất nhập khẩu. Chúng tôi sẽ thu thập thông tin, các đề xuất của doanh nghiệp Việt Nam để gửi về Nga, tổ chức cácđoàn doanh nghiệp Nga Nga đến Việt Nam để ký kết hợp đồng”, ông này cho biết.

Ông Maxim Glenkov thừa nhận vừa qua, thủ tục Hải quan, chính sách thuế nhập khẩu của Nga với doanh nghiệp Việt Nam là khó khăn nhưng thời gian tới, theo ông này một số thủ tục, chính sách với doanh nghiệp Việt Nam sẽ được cải thiện, nhất là dự kiến cuối năm nay, sau khi Việt Namvà Nga cùng ký kết tham gia Hiệp định Liên minh Hải quan, theo đó, nhiều mặt hàng sẽ có thuế suất còn 0% bắt đầu từ 1/1/2015.

Tại hội thảo, ông Trần Thanh Hải, Phó cục trưởng Cục xuất nhập khẩu, mặc dù liên bang Nga là thị trường truyền thống của hàng NLTS của Việt Nam nhưng mấy năm qua, thị phần xuất khẩu nhóm hàng này sang Nga vẫn chưa tăng đáng kể, thậm chí còn giảm đi.

Trước năm 2009, trong cơ cấu hàng xuất khẩu vào Nga, nhóm NLTS chiếm tỷ trọng 50-60%, nhưng từ năm 2012 đến nay, mặc dù kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào nga liên tục tăng nhưng tỷ trọng nhóm hàng này chỉ còn 10%.

Ông Nguyễn Bình Giang, Trưởng phòng Nông, lâm, thủy sản, Cục xuất nhập khẩu của Bộ Công thương cho biết, hiện này cũng có nhiều khó khăn để thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa sang Nga như các rào cản phi thuế quan (quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm, kiểm dịch…) của Nga áp dụng với hàng NLTS của Việt Nam khá chặt.

Về thuế, mặc dù đã giảm so với trước khi Nga gia nhập WTO nhưng một số hàng nông sản Việt Nam có thế mạnh hiện nay vẫn bị áp mức thuế khá cao như mặt hàng chè tươi đóng túi, vẫn bị áp thuế tới 40%, tương tự như mặt hàng gạo.

Ông Phan Văn Lễ, đại diện Hiệp hội Cà phê, ca cao Việt Nam, một điểm khó trong xuất khẩu sang Nga là thanh toán giữa doanh nghiệp 2 nước còn khó khăn do hệ thống chuyển đổi đồng Rup và đồng Việt Nam chưa thuận tiện.

Ông Nguyễn Bình Giang ghi nhận: “Các ngân hàng của Nga không dễ cho mở L/C đồng thời phí mở cũng rất đắt. Các doanh nghiệp của Nga lại thường áp dụng phương thức trả chậm còn các ngân hàng ở Việt Nam lại chưa có chế độ hỗ trợ trong bán hàng trả chậm cho Nga nên nhiều công ty Việt Nam hiện nay có những khoản nợ khó đòi với đối tác Nga”.

Bà Trần Bích Nga, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng NLTS, Bộ Nông nghiệp phát triển nông thôn nói: “Các tiêu chuẩn về vệ sinh thực phẩm với nông, hải sản của Nga còn khắc nghiệt hơn cả EU, Nhật, Mỹ…đó là điều rất phi lý vì tiêu chuẩn các nước này là cao nhất rồi và các doanh nghiệp Việt Nam hiện nay cơ bản đáp ứng. Nhưng tiêu chuẩn của Nga đã vượt quá cả tiêu chuẩn thông lệ quốc tế”.

“Tôi nghĩ là Nga muốn nhập khẩu được thì phải thay đổi cho phù hợp với quy định của WTO, xem xét lại các thủ tục cấp phép. Trước đây doanh nghiệp Việt Nam làm với các đối tác Nga còn hào hứng chứ hiện nay là rất rủi ro”, bà Nga nói.

Ông Nguyễn Tôn Quyền, Phó Chủ tịch Hiệp hội Gỗ và lâm sản Việt Nam cũng cho rằng, Nga là một thị trường rất lớn nhưng xuất khẩu của doanh nghiệp của Việt Nam sang thị trường này còn quá nhỏ bé do những khó khăn về vận tải, thủ tục thuế, hải quan của Nga, thiếu thông tin về thị trường, nhu cầu…do đó, cần các cơ quan nhà nước 2 bên làm đầu mối xúc tiến thương mại để khai thông ách tắc.

Theo ông Trần Thanh Hải, Phó cục trưởng Cục xuất nhập khẩu, dù còn nhiều khó khăn nhưng liên bang Nga là thị trường rất tiềm năng, có dân số lớn (143 triệu người) cho các mặt hàng NLTS của Việt Nam như thủy hải sản, cà phê, chè, rau, củ, quả tươi, hàng đông lạnh…là những mặt hàng Việt Nam sẵn có mà thị trường Nga tiêu thụ khá mạnh.

Bổ sung vào điều này, ông Nguyễn Bình Giang cho biết: “Hiện, nhiều mặt hàng nông sản của Việt Nam xuất khẩu vào Nga đã được giảm thuế, thấp hơn tới 30-50% so với thời điểm Nga chưa vào WTO. Theo cam kết về thuế quan của Nga, mức thuế nhập khẩu trung bình hàng hóa xuất vào Nga hiện chỉ ở mức 7,8% so với 9,5% trước đây và mức thuế trung bình của nhóm hàng nông sản sẽ là 10,8% so với mức 13,2% trước đây. Đó là những điều doanh nghiệp rất nên biết”.