Mạng tin Sankei của Nhật Bản dẫn nguồn từ các quan chức Philippines cho biết, Trung Quốc hôm 28/8 đã bắt đầu trồng cây, xây dựng nhà ở cho công nhân và chuyển các máy móc, thiết bị xây dựng lớn tại khu vực bãi Gạc Ma mà nước này mới san lấp ở quần đảo Trường Sa.
Philippines - nước có tranh chấp với Trung Quốc về chủ quyền các hòn đảo trên Biển Đông - đã yêu cầu Bắc Kinh "đóng băng" hiện trạng, song Bắc Kinh đã phớt lờ đề nghị này.
Trước động thái mới trên, Manila được cho là sẽ lên tiếng phản đối mạnh mẽ.
Hoạt động san lấp ở bãi Gạc Ma của Trung Quốc được xác nhận diễn ra trong năm 2014 sau khi Manila công bố bức ảnh chụp hồi tháng 7/2014 cho thấy diện tích của bãi này đã được mở rộng hơn so với trước.
Trước đó, ảnh chụp hồi tháng 2/2014 cho thấy xuất hiện vật thể giống như bến neo đậu và có bờ kè. Theo thông tin mới nhất, phía Trung Quốc đã cho trồng cọ ở phía trước một container được cho là dùng làm nơi ở cho các công nhân và trên đảo cũng có đặt một xe cẩu.
Trong khi đó, các xe phục vụ công trình xây dựng như xe trộn bêtông, xe ủi đất cũng xuất hiện nhiều ở bãi Chigua gần Gạc Ma. Diện tích ở bãi đá Gaven cũng rộng hơn so với trước đây và gần đó cũng xuất hiện tàu tải trọng lớn neo đậu.
Trước đó, vào ngày 16/6, tại cuộc họp báo quốc tế do Bộ Ngoại giao Việt Nam tổ chức, người phát ngôn Lê Hải Bình đã yêu cầu Trung Quốc chấm dứt xây dựng trái phép ở Gạc Ma.
"Việt Nam có đầy đủ căn cứ pháp lý, bằng chứng để khẳng định chủ quyền ở Trường Sa. Cơ quan chức năng Việt Nam cho biết Trung Quốc đã mở rộng, xây dựng công trình trái phép ở Gạc Ma và một số điểm khác vốn bị Trung Quốc chiếm từ tháng 3/1988".
"Việt Nam cực lực phản đối hành vi này và yêu cầu Trung Quốc chấm dứt ngay các hành động xây dựng mở rộng trái phép, các hành động thay đổi hiện trạng, không để hành động tái diễn trong tương lai vì nó ảnh hưởng đến hòa bình, ổn định ở biển Đông…", ông Lê Hải Bình nhấn mạnh.
Trong khi đó, trao đổi với Đất Việt, ông Lê Việt Trường - Phó Chủ nhiệm Ủy ban An ninh - Quốc phòng của Quốc hội cảnh báo: Vị trí của Gạc Ma thì ai cũng biết đó là một vị trí rất quan trọng đối với quốc phòng, quân sự. Nếu có một căn cứ quân sự được xây dựng trên đảo Gạc Ma nó sẽ khống chế toàn bộ mọi hoạt động quân sự trong toàn khu vực đảo Trường Sa của Việt Nam.
Việc Trung Quốc xây dựng căn cứ quân sự hiện đại trên đảo Gạc Ma ẩn chứa đại họa, đe dọa hòa bình và an ninh không chỉ ở biển Đông mà trên toàn bộ khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Ông Trường cũng không loại trừ khả năng Trung Quốc sẽ thành lập khu nhận diện phòng không (ADIZ) trên vùng biển Việt Nam.
"Điều khẳng định chắc chắn là nếu Trung Quốc lập khu nhận dạng phòng không trên Biển Đông thì sẽ có nhiều vùng chồng lấn rộng lớn lên chủ quyền, quyền chủ quyền hợp pháp của Việt Nam", Phó Chủ nhiệm Ủy ban An ninh - Quốc phòng của Quốc hội nói.
